Będziecie moimi świadkami po krańce ziemi (Dz 1,8). Łukaszowa wizaj świadectwa z perspektywy Dziejów Apostolskich

• Authors: Mielcarek Krzysztof

Title variants

EN

You Will Be My Witnesses to the Farthest Parts of the Earth (Acts 1:8). Lukan Vision of a Witness From the Perspective of Acts

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Bogactwo Łukaszowej teologii na temat świadectwa nie pozwoliło autorowi artykułu na objęcie wszystkich jej aspektów. Studium podjęło jedynie główne wątki, które do niej należą. Jednakże, obok oczywistych kwestii, takich jak świadectwo apostołów, jego treść i odbiorcy, artykuł zawiera jeszcze charakterystykę innych osób uczestniczących w przekazywaniu ludziom Dobrej Nowiny o zbawieniu. Motywem najmocniej zaakcentowanym w artykule jest świadectwo samego Boga. Pozostając dla człowieka nieustającą tajemnicą, nigdy nie przestaje On uczestniczyć w jego historii i dawać świadectwa na temat swoich zbawczych planów. Mimo że liczba tekstów w Dziejach Apostolskich łączących poszczególne Osoby Trójcy Świętej ze świadectwem jest niewielka, należy je uznać za fundamentalne dla Łukaszowej teologii świadectwa.

EN

Because of the richness of Lukan theology regarding witness, the author was unable to cover all of its aspects. Thus the study touches only upon its major threads. Besides the obvious issues of the apostles role as witnesses, the content of their witnessing, and its recipients – the study presents some other personalities involved in transmitting the Good News of God’s salvation to humanity. Indeed, the greatest stress is placed on the testimony of God himself. Despite being a constant Mystery for humankind, He never ceases being involved in their history and witnessing to his salvific plans. Although there are only a few texts within Acts that connect the persons of the Trinity to witnessing, one should consider them as fundamental to a full Lukan theology of witness.

Keywords

PL

Świadectwo; świadek; dzieło Łukasza; teologia Dz

EN

Testimony; witness; Lukan work; theology of Acts

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Verbum Vitae
• Year: 2015
• Volume: 28
• Pages: 257-296

Contributors

author

Mielcarek Krzysztof

• Instytut Nauk Biblijnych KUL

References

• Aletti J.-N., „Evangelizzare o testimoniare? Il caso di Paolo negli Atti degli Apostoli”, Euntes Docete 61/2 (2008) 179-192.
• Aletti J.-N., „Świadkowie Zmartwychwstałego. Duch Święty i świadectwo w Dziejach Apostolskich”, Verbum Vitae 1 (2002) 127-149.
• Aletti J.-N., Il racconto come teologia. Studio narrativo del terzo vangelo e del libro degli Atti degli Apostoli (Bologna: BDB 2009).
• Baker C., Identity, Memory, and Narrative in Early Christianity: Peter, Paul, and Recategorization in the Book of Acts (Eugene, OR: Pickwick, 2011).
• Baker D.V., „Tarshish”, The Anchor Yale Bible Dictionary (red. D.N. Freedman) (New York, NY: Doubleday 1996) VI, 331-332.
• Banaszek A., „«Uczeń» i «świadek» w kontekście nakazów misyjnych (Mt 10,5b-6; 29,19; Łk 24,47-48; Dz 1,8b)”, Trud w Panu nie jest daremny (por. 1 Kor 15,58). Studia ofiarowane Księdzu Profesorowi Doktorowi Habilitowanemu Janowi Załęskiemu w 70. rocznicę urodzin (red. W. Linke) (Niepokalanów: Wyd. oo. Franciszkanów 2010) 31-59.
• Barrett, C.K.: A Critical and Exegetical Commentary on the Acts of the Apostles (The International Critical Commentary on the Holy Scriptures of the Old and New Testaments; Edinburgh: T&T Clark 2004).
• Bauer W. – Danker F.W. – Arndt W.F. – Gingrich F.W., Greek-English Lexicon of the New Testament and Other Early Christian Literature (Chicago: University Press 32000) (=BDAG).
• Blass F. – Debrunner A. – Funk R.W., A Greek Grammar of the New Testament and Other Early Christian Literature (Chicago: University Press 1961) (=BDF).
• Bolt P.G., „Mission and Witness”, Witness to the Gospel. The Theology of Acts (red. I.H. Marshall) (Grand Rapids, MI: Eerdmans 1998) 191-214.
• Bruce F., The Acts of the Apostles (Grand Rapids: Eerdmans 1990).
• Dąbrowski E., „Nawrócenie św. Pawła według współczesnej krytyki biblijnej (Dz 9,1-19; 22,4-16; 26,9-18)”, tenże, Dzieje Apostolskie. Wstęp – przekład z oryginału – komentarz (PŚNT 5; Poznań: Pallottinum 1961) 498-508.
• Dziuba A.F., „Być świadkiem”, Collectanea Theologica 72/4 (2002) 105-122.
• Erichsen-Wendt F., „Tabitha – Leben an der Grenze: Ein Beitrag zum Verständnis von Apg 9,36-43”, Biblische Notizen 127(2005) 67-90.
• Fenton J., „The Order of the Miracles Performed by Peter and Paul in Acts”, Expository Times 72 (1965-66) 381-83.
• Fitzmyer, J., The Acts of the Apostles: A New Translation with Introduction and Commentary (New Haven – London: Yale University Press 2008).
• Gieniusz A., „Spotkanie ze Zmartwych¬wstałym jako podstawa Pawłowej misji do Żydów i pogan”, Verbum Vitae 1 (2002) 163-184.
• Gilmann F.M., „Berenice as Paul’s Witness to the Resurrection (Acts 25–26)”, Resurrection in the New Testament. Festschrift to J. Lambrecht (red. R. Bieringer – V. Koperski – B. Lataire) (BETL 165; Leuven: University Press – Peeters 2002) 249-264.
• Głuchowski R., Nawrócenie dwo¬rzanina królowej etiopskiej typem ewangelizacji bez granic. Społeczno-geograficzny wymiar Łuka¬szo¬wego uniwer¬salizmu zbawczego w Dz 8,25-40 (Studia Biblica Lublinensia 5; Lublin: Wydawnictwo KUL 2010).
• Gryglewicz F., „Egzegeza Dziejów Apostolskich (rozdziały 9–12)”, Materiały pomocnicze do wykładów z biblistyki (red. L. Stachowiak – R. Ru¬bin¬kiewicz) (Lublin: RW KUL 1982) V, 135-162.
• Jóźwiak F., „Dzieje Apostolskie”, Wstęp do Nowego Testamentu (red. R. Rubinkiewicz) (Wstęp do Pisma Świętego 3; Poznań: Pallotinum 1996) 275-298.
• Keener C.S., Acts. An Exegetical Commentary. I. Introduction and 1:1–2:47 (Grand Rapids, MI: Baker Academic, 2012).
• Kiernikowski Z., „Historia Filipa (Dz 8,25-40). Paradygmat ewangelizacji”, Ruch Biblijny i Liturgiczny 53/3-4 (2000) 206-213.
• Kilgallen J. , „Witness in the Acts of the Apostles”, Studia Missionalia 53 (2004) 135-157.
• Kilgallen J.J., „‘With Many Other Words’ (Acts 2,40): Theological Assumptions in Peter’s Pentecost Speech”, Biblica 83 (2002) 71-87.
• Kubiś A., „Czas Kościoła czasem świadectwa Ducha. Relacja pomiędzy Duchem Świętym a świadectwem w Dziele Łukaszowym”, Moc świadectwa. Sympozjum w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym. Katowice, 8-9 XI 2013 (red. J. Wilk) (Dni Duchowości 9; Katowice: Księgarnia św. Jacka 2014) 32-68.
• Kudasiewicz J., „‘Wy jesteście świadkami tego’ (Łk 24,48). Przyczynek do Łu¬ka¬szowej teologii świadectwa”, Świadek Chrystusowych cierpień (1 P 5,1). Prace dedykowane księdzu profesorowi Adamowi Kubisiowi (Wydział Teologiczny PAT. Studia 10; Kraków: Wyda¬wni¬ctwo Naukowe PAT 2004) 519-540.
• Kudasiewicz J., „Jeruzalem – punktem wyjścia misji apostolskiej (Łk 24,47n; Dz 1,8)”, Materiały Kongresu Biblijnego w Krakowie 6-8 czerwca 1972 r. (red. S. Grzybek – J. Chmiel) (Kraków: Polskie Towarzystwo Teologiczne w Krakowie 1974) 124-155.
• Kudasiewicz J., „Nawrócenie Szawła z Tarsu”, Kielecki Przegląd Diecezjalny 84/5 (2008) 430-439.
• Lewandowski A., „Mowa Szczepana formą pierwotnego kerygmatu (Dz 7)”, Theologica Thoruniensia 2 (2001) 45-67.
• Marshall, I.H., The Acts of the Apostles (Sheffield: Sheffield Academic Press 2003).
• Mattil A.J., „The Jesus-Paul Parallels and the Purpose of Luke-Acts: H.H. Evans Reconsidered”, Novum Testamentum 17 (1975) 15-46.
• Mickiewicz F., Świadkowie zbawczego posłannictwa oraz mesjańskiej i boskiej godności Jezusa w pismach św. Łukasza i św. Jana (Ząbki: Apostolicum 2003).
• Mielcarek K., „Dynamizm i eklezjotwórcza moc Słowa na podstawie formuł zawartych w Dz 6,7; 12,24; 19,20”, Moc słowa Pańskiego. Adhortacja apostolska Verbum Domini w refleksji biblijno-teologicznej (red. A. Piwowar – B. Migut) (Analecta Biblica Lublinensia 7; Lublin 2012) 53-64.
• Mielcarek K., „Moc Jezusowego słowa w dziele Łukaszowym”, Verbum Vitae 13 (2008) 111-128.
• Mielcarek K., „Żydowskie święto Pięćdziesiątnicy w perspektywie św. Łukasza (Dz 2,1-41)”, Roczniki Teologiczne 50/1 (2003) 67­78.
• Mielcarek K., Jezus – Ewangelizator ubogich (Łk 4,16-30). Studium z teologii św. Łukasza (Lublin: And 1994).
• Mikołajczak M., „Świadectwo Jezusa w świątyni jerozolimskiej wobec sprzeciwu starszych (Dz 4-6)”, Słowo jest prawdą. Księga pamiątkowa dla księdza profesora Stanisława Mędali CM w 65. rocznicę urodzin (red. W. Chrostowski) (Warszawa: Vocatio 2000) 253-263.
• Miłek M., „Piotr jako głowa Kościoła w Dziejach Apostol¬skich”, „Utwierdzaj twoich braci” (Łk 22,32) (red. T.M. Dąbek) (Papieska Akademia Teologiczna. Wydział Teologiczny. Katedra Teologii Biblijnej; Kraków-Tyniec: Wydawnictwo Benedyktynów 2003) 277-292.
• Musielak J.M., „Mowy w Dziejach Apostolskich”, Księga Dziejów Apostolskich (red. J.K. Pytel) (Nie wstydzę się Ewangelii. Seria Biblijna 1; Szczecin: Ottonianum 1999) 129-155.
• Najda A.J., „Prorocki charakter powołania Pawła”, Studia teologiczne. Białystok-Drohiczyn-Łomża 26 (2008) 171-187.
• Nellessen E., Zeugnis für Jesus und das Wort. Exegetische Untersuchungen zum lukanischen Zeugnisbegriff (BBB, 45; Köln: Hanstein 1976).
• Nolland J., „Words of Grace (Luke 4:22)”, Biblica 84 (1984) 44-60.
• Ó Fearghail F., The Introduction to Luke-Acts. A Study of the Role of Lk 1,1–4,44 in the Composition of Luke’s Two-Volume Work (Analecta Biblica 126; Rome: PIB 1991).
• Pervo R.I. – Attridge H.W., Acts: A Commentary on the Book of Acts (Hermeneia; Minneapolis: Fortress Press 2009).
• Piekarz D., „Szczepan – skrajny radykał czy wierny świadek Ewangelii?”, „Utwierdzaj twoich braci” (Łk 22,32) (red. T.M. Dąbek) (Papieska Akademia Teologiczna. Wydział Teologiczny. Katedra Teologii Biblijnej; Kraków – Tyniec: Wydawnictwo Benedyktynów 2003) 55-64.
• Podeszwa P., „«Trzeba, abyś w Rzymie zaświadczył o mnie» (Dz 23,11b). Rzym w Dziejach Apostolskich”, Ruch Biblijny i Liturgiczny 64/4 (2011) 293-307.
• Rakocy W., „„Będziecie moimi świadkami…” (Dz 1,8). Dzieje Apostolskie”, Dzieje Apostolskie i Listy św. Pawła (red. J. Frankowski – S. Mędala) (Wprowadzenie w Myśl i Wezwanie Ksiąg Biblijnych 9; Warszawa: ATK 1997) 3-81.
• Rakocy W., „Pawłowe doświadczenie Chrystusa pod Damaszkiem: nawrócenie czy powołanie?”, Więcej szczęścia jest w dawaniu aniżeli w braniu. Księga pamiątkowa dla księdza profesora Waldemara Chrostowskiego w 60. rocznicę urodzin (red. B. Strzałkowska) (Ad Multos Annos 15; Warszawa: Stowarzyszenie Biblistów Polskich 2011) III, 1256-1274.
• Rakocy W., „Spotkanie Szawła z Tarsu ze zmartwychwstałym Panem”, Scripture Lumen 2 (2010) 247-262.
• Rosik M., „Duch Święty – źródło odwagi w głoszeniu słowa zbawienia (Dz 4,23-31)”, Verbum Vitae 2 (2002) 151-164.
• Rossi L., Pietro e Paolo testimoni del Crocifisso-Risorto. La „synkrisis” in At 12,1-24 e 27,1-28,16: continuità e dis¬con¬ti¬nuità di un parallelismo nell’opera lucana (Analecta Biblica 205; Roma: Gregorian & Biblical Press 2014).
• Rostkowski Z., „Znaczenie apostolskiego świadectwa w dziele ewange¬li¬zacji (na przykładzie Dz 10,34-43)”, Studia Teologiczne. Białystok-Drohiczyn-Łomża 16 (1998) 43-65.
• Schwartz J., „Ben Stada and Peter in Lydda”, Journal for the Study of Judaism 21 (1990) 1-18.
• Smit Sibinga J., „Acts 9,37 and Other Cases of ellipsis objecti”, Text and Testimony. Essays on New Testament and Apocryphal Literature in Honour of A.F.J. Klijn (Kampen: Kok 1988) 242-246.
• Soards M.L., The Speeches in Acts. Their Content, Context, and Concerns (Louisville, KY: Westminster J. Knox Press 1994).
• Szymik S., „Chrystologiczna perspektywa interpretacji historii Izraela w mowie św. Szczepana (Dz 7,2-53)”, Biblia o odkupieniu (red. R. Rubinkiewicz) (Lublin: RW KUL 2000) 163-175.
• Szymik S., „Literacki gatunek mowy św. Szczepana (Dz 7,2-53)”, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 44/1 (1997) 103-115.
• Szymik S., „Struktura literacka mowy Świętego Szczepana (Dz 7,2-53)”, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 35/1 (1988) 101-116.
• Tannehill R., „«Cornelius» and «Tabitha» Encounter Luke’s Jesus”, Interpretation 48 (1994) 347-56.
• Tannehill R., The Narrative Unity of Luke-Acts. II. The Acts of the Apostles (Minneapolis: Fortress Press 1986).
• Trites A.A., The New Testament Concept of Witness (SNTSMS 31; Cambridge: University Press 1977).
• Zmijewski J., Die Apostelgeschichte (Regensburg: Pustet 1994).
• Zumstein J., „Lapôtre comme martyr dans les Actes de Luc. Essai de lecture globale”, Miettes exégétiques (Monde de la Bible 25; Genève: Labor et Fides 1991) 183-205.