Niecodzienna codzienność. Galicja i życie codzienne jej mieszkańców w badaniach historycznych po 2010 roku

• Authors: Kozak Szczepan

Title variants

EN

Extraordinary ordinariness. Galicia and the everyday life of its inhabitants in historical research after 2010

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia zagadnienia dotyczące definiowania zakresu życia codziennego jako przedmiotu badań oraz jego realizacji w odniesieniu do Galicji. Obok przeglądu głównych współczesnych stanowisk historiograficznych autor prezentuje najważniejsze publikacje, jakie ukazały się po 2010 r. i dotyczyły różnych wymiarów codzienności galicyjskiej. Dorobek ten nie jest niestety obszerny, czego przyczyny tkwią zarówno w zróżnicowanym pojmowaniu codzienności, jak i innych trudnościach metodologicznych. Problemy te w powiązaniu ze złożoną bazą źródłową sprawiają, że życie codzienne w Galicji jako temat badawczy traci na popularności i jest wyprzedzany przez inne nurty historiograficzne.

EN

The article presents issues related to the definition of the scope of everyday life as a subject of research and its implementation in reference to Galicia. Apart from the overview of the main contemporary historiographic standpoints, the author presents the most important publications (published after 2010) concerning various dimensions of everyday Galicia. Unfortunately, the spectrum of the publications is not very wide as the concept of everyday ordinariness can be perceived in different ways, which involves methodological difficulties. These issues along with the complexity of references result in the loss of popularity of everyday ordinariness in Galicia as a research subject and is superseded by other historiographic currents.

Keywords

PL

codzienność; Galicja; historiografia

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Galicja. Studia i materiały
• Year: 2018
• Issue: 4: "Codzienność w Galicji"
• Pages: 9-22

Dates

printed

2019-03-01

Contributors

author

Kozak Szczepan

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• „Galicja. Studia i materiały” 2015, t. 1; 2016, t. 2; 2017, t. 3.
• „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1996, t. 44, nr 3.
• „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne” 2017, t. 144 (2).
• Arkusza O., Życie codzienne ukraińskiego inteligenta we Lwowie pod koniec XIX i na początku XX w. (według zespołu archiwalnego rodziny Hruszkiewiczów) [w:] Lwów: miasto – społeczeństwo – kultura. Studia z dziejów miasta, t. 9: Życie codzienne miasta, red. K. Karolczak, Ł.T. Sroka, Kraków 2014, s. 210–243.
• Bardan J., Życie codzienne Kolbuszowej na przełomie XIX i XX w. w świetle wspomnień jej mieszkańców [w:] Kolbuszowa. 300 lat miasta. Materiały z sesji naukowej, 6–7 X 2000 r., red. J. Bardan, Kolbuszowa–Rzeszów 2001, s. 123–141.
• Barnaś-Baran E., Maria Turzyma (ok. 1860–1922) – w służbie rodzinie i narodowi [w:] Kobieta w Galicji. Nowoczesność i tradycja, red. J.K. Kwak, S. Kozak, D. Opaliński, Seria: „Galicja i jej dziedzictwo”, t. 24, Rzeszów 2016, s. 282–295.
• Bogucka M., Życie codzienne – spory wokół profilu badań i definicji, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1996, t. 44, nr 3, s. 247–253.
• Bonusiak W., Honorata Łukasiewicz (1837–1897) [w:] Człowiek, społeczeństwo, źródło. Studia dedykowane profesor Jadwidze Hoff, red. S. Kozak, D. Opaliński, J. Polaczek, S. Wieczorek, W. Zawitkowska, Rzeszów 2014, s. 43–49.
• Ciara S., Życie codzienne i niecodzienne archiwistów Archiwum Bernardyńskiego we Lwowie w dobie autonomii Galicji [w:] Wielokulturowe środowisko historyczne Lwowa w XIX i XX w., t. 4, red. L. Zaszkilniak, J. Maternicki, Lwów–Rzeszów 2006, s. 42–49.
• Czerczowycz I., Społeczna wizja życia codziennego kobiety Ukrainki we Lwowie na przełomie XIX i XX w. [w:] Lwów: miasto – społeczeństwo – kultura. Studia z dziejów miasta, t. 9: Życie codzienne miasta, red. K. Karolczak, Ł.T. Sroka, Kraków 2014, s. 244–254.
• Florczak I., Socjalistka na prowincji – społeczna i polityczna działalność Zofii Moraczewskiej w Galicji (do 1914 r.) [w:] Kobieta w Galicji. Nowoczesność i tradycja, red. J.K. Kwak, S. Kozak, D. Opaliński, Seria: „Galicja i jej dziedzictwo”, t. 24, Rzeszów 2016, s. 296–310.
• Galicja 1772–1918. Problemy metodologiczne, stan i potrzeby badań, t. 1–3, red. A. Kawalec, W. Wierzbieniec, L. Zaszkilniak, Rzeszów 2011.
• Galicyjskie drogi i bezdroża, Przemyśl–Rzeszów (t. 1: 2013, t. 2: 2016).
• Golec J., Od Wiednia do Czerniowiec. Galicja i Bukowina w wybranych niemieckojęzycznych utworach literackich, Lublin 2017.
• Grodziska K., Życie codzienne córki lwowskiego okulisty Antoniny Kilarskiej w świetle jej „Dziennika” z lat 1886–1981 [w:] Lwów: miasto – społeczeństwo – kultura. Studia z dziejów miasta, t. 9: Życie codzienne miasta, red. K. Karolczak, Ł.T. Sroka, Kraków 2014, s. 201–209.
• Hanus A., Maloszek R., Galizien als Kultur – und Gedächtnislandschaft im kultur – und sprachwissenschaftlichen Diskurs, Peter Lang, Frankfurt am Main 2015.
• Hanusyn O., „Nauka i zabawa odbywały się kolegialnie przy największym porządku”. Szkic do historii warunków bytowych i rozrywki lwowskich gimnazjalistów z końca XIX i początku XX w. [w:] Lwów: miasto – społeczeństwo – kultura. Studia z dziejów miasta, t. 9: Życie codzienne miasta, red. K. Karolczak, Ł.T. Sroka, Kraków 2014, s. 190–200.
• Hardtwig W., Historia codzienności dzisiaj. Bilans krytyczny [w:] Historia społeczna. Historia codzienności, Mikrohistoria, red. W. Schulze, Warszawa 1996, s. 27–45.
• Historia społeczna. Historia codzienności. Mikrohistoria, red. W. Schulze, Warszawa 1996.
• Hoff J., Badania nad dziejami i kulturą Galicji w Polsce [w:] Galicja 1772–1918. Problemy metodologiczne, stan i potrzeby badań, t. 1, red. A. Kawalec, W. Wierzbieniec, L. Zaszkilniak, Rzeszów 2011, s. 71–72.
• Hoff J., Badania nad życiem codziennym w Galicji w historiografii polskiej po drugiej wojnie światowej [w:] Polska w XIX i XX w. – społeczeństwo i gospodarka, red. W. Caban, M.B. Markowski, J. Muszyńska, M. Przeniosło, Kielce 2013, s. 235–241.
• Hoff J., Życie codzienne mieszkańców Mielca w dobie autonomii Galicji [w:] Dzieje lokalne pośród wydarzeń i procesów historycznych. Materiały sesji naukowej zorganizowanej pod patronatem honorowym Uniwersytetu Jagiellońskiego, wydane z okazji 550. rocznicy zezwolenia królewskiego na założenie miasta Mielca, red. K. Haptaś, Mielec 2007, s. 234–248.
• Homola-Skąpska I., Z dziejów Krakowa, Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Wybór pism historycznych, Kraków–Warszawa 2007, s. 305–330.
• Homola-Skąpska I., Życie codzienne w czasie I wojny światowej w Dziennikach krakowskiego adwokata Klemensa Bąkowskiego, „Rocznik Biblioteki Naukowej PAN i PAU w Krakowie” 2005, R. 50, s. 311–336.
• Homola-Skąpska I., Życie prywatne w Krakowie w pierwszej połowie XIX w., „Studia Historyczne” 2008, R. 51, z. 1, s. 31–58.
• Jakubowska U., Codzienne problemy mieszkańców Lwowa na przełomie XIX i XX w. [w:] Galicyjskie spotkania: 2005, red. U. Jakubowska, Kalisz [2006], s. 61–76.
• Jakubowska U., Codzienny Lwów. Z dziejów miasta przed I wojną światową [w:] Galicja, Polska, Europa. Pamięci Zbigniewa Frasa (1952–1998), red. S. Ciesielski, K. Ruchniewicz, Toruń 2008, s. 73–80.
• Kaps K., Ungleiche Entwicklung in Zentraleuropa: Galizien zwischen überregionaler Verflechtung und imperialer Politik (1772–1914), Böhlau Verlag Wien, Wien 2015.
• Kawalec A., Życie codzienne i niecodzienne historyka w dziewiętnastowiecznym Lwowie. Przypadek Aleksandra Hirschberga (1847–1907) [w:] Lwów: miasto – społeczeństwo – kultura. Studia z dziejów miasta, t. 9: Życie codzienne miasta, red. K. Karolczak, Ł.T. Sroka, Kraków 2014, s. 255–274.
• Kobieta w Galicji. Nowoczesność i tradycja, red. J.K. Kwak, S. Kozak, D. Opaliński, Rzeszów 2016.
• Krajkowski M., Oblicza prowincji. Galicja w polskojęzycznej prozie pisarzy zaboru austriackiego II połowy XIX w., Toruń 2016.
• Lwów: Miasto – społeczeństwo – kultura, „Studia z dziejów miasta”, t. 9: Życie codzienne miasta, red. K. Karolczak, Ł.T. Sroka, Kraków 2014.
• Madurowicz-Urbańska H., Stan i potrzeby badań nad historią gospodarczą Galicji w świetle polskiej historiografii [w:] Galicja i jej dziedzictwo, t. 1: Historia i polityka, red. W. Bonusiak, J. Buszko, Rzeszów 1994, s. 201–222.
• Malczewska-Pawelec D., Pawelec T., Życie codzienne lwowskich historyków w XIX stuleciu. Karol Szajnocha i Henryk Schmitt [w:] Wielokulturowe środowisko historyczne Lwowa w XIX i XX w., t. 4, red. L. Zaszkilniak, J. Maternicki, Lwów–Rzeszów 2006, s. 19–41.
• Marciniak M., „Opowieści starego strychu” – życie codzienne miasteczka 1. połowy XX w. w świetle przedmiotów znalezionych na strychu [w:] Miasteczko i okolica – od średniowiecza do współczesności, red. J. Hoff, Kolbuszowa 2006, s. 287–312.
• Menz M., Recepcja Galicji we współczesnej historiografii polskiej, „Sensus Historiae” 2014, t. 16 (3), s. 75–101.
• Meus K., Działalność lwowskiego Towarzystwa imienia Księdza Piotra Skargi. Jego wpływ na życie codzienne katolików rzymskich we Lwowie w czasach galicyjskich [w:] Lwów: miasto – społeczeństwo – kultura. Studia z dziejów miasta, t. 9: Życie codzienne miasta, red. K. Karolczak, Ł.T. Sroka, Kraków 2014, s. 275–293.
• Pabis K., Wilk A., Trzebinia i Włoszczowa. Społeczności żydowskie w Galicji i Królestwie Polskim [w:] Życie codzienne społeczności żydowskiej na ziemiach polskich do 1942 r., red. E. Majcher-Ociesa, B. Wojciechowska, Kielce 2013, s. 131–148.
• Pachowicz A., Zofia Jachimecka – szkic do portretu [w:] Kobieta w Galicji. Nowoczesność i tradycja, red. J.K. Kwak, S. Kozak, D. Opaliński, Seria: „Galicja i jej dziedzictwo”, t. 24, Rzeszów 2016, s. 413–421.
• Pijaj S., Nie tylko Maria Dulębianka. Uwagi na temat praw wyborczych kobiet w monarchii habsburskiej i korzystania z nich [w:] Człowiek – społeczeństwo – źródło. Studia dedykowane profesor Jadwidze Hoff, red. S. Kozak, D. Opaliński, J. Polaczek, S. Wieczorek, W. Zawitkowska, Rzeszów 2014, s. 88–98.
• Pudłocki T., Blask szarości… Życie codzienne w I Państwowym Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Przemyślu w latach 1918–1939, Przemyśl 2004.
• Pudłocki T., Na rozstaju wzorców i pragnień – życie codzienne uczniów I gimnazjum w Przemyślu na początku XX w. [w:] Virtuti et ingenio. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Julianowi Dybcowi, red. A. Banach, Kraków 2013, s. 431–447.
• Pudłocki T., Rola religii w życiu codziennym społeczeństw gimnazjalnych na przykładzie szkół średnich Przemyśla w latach 1867–1939 [w:] Карпати: людина, етнос, цивілізація, Івано-Франківськ 2011, вип. 3, c. 59–68.
• Redzik A., Janina Makarewicz czy Juliuszowa Makarewiczowa – literatka i działaczka społeczna czy profesorowa? [w:] Kobieta w Galicji. Nowoczesność i tradycja, red. J K. Kwak, S. Kozak, D. Opaliński, Seria: „Galicja i jej dziedzictwo”, t. 24, Rzeszów 2016, s. 342–363.
• Sanojca K., Od zmierzchu monarchii austriackiej do narodzin Rzeczypospolitej – życie codzienne polskiej szkoły średniej w Galicji u progu niepodległości (1914–1918) [w:] Z dziejów polskiej kultury i oświaty od średniowiecza do początków XX w., red. K. Jakubiak, T. Maliszewski, Kraków 2010, s. 355–365.
• Społeczeństwo i gospodarka Galicji, red. T. Kargol i K. Ślusarek, Kraków 2014.
• Sroka Ł.T., Wiedeń, czyli wielki świat. Wpływ Austrii na życie codzienne Lwowa w XIX w. [w:] Lwów: miasto – społeczeństwo – kultura, „Studia z dziejów miasta”, t. 9: Życie codzienne miasta, red. K. Karolczak, Ł.T. Sroka, Kraków 2014, s. 178–189.
• Szarota T., Życie codzienne – temat badawczy czy tylko popularyzacja? (Na marginesie serii wydawniczych Hachette i PIW-u), „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 1996, t. 44, nr 3, s. 239–245.
• Szczepanik W., Życie codzienne w galicyjskim garnizonie przełomu XIX i XX w. na przykładzie dziejów załogi wojskowej miasta Tarnowa [w:] Homo sum, humani nil a me alienum puto. Życie codzienne wczoraj i dziś, red. M. Moskalewicz, A. Paradowska, Poznań 2011, s. 49–63.
• Szczepanik W., Życie codzienne w okupowanym mieście – Tarnów w rękach rosyjskich (10 listopada 1914 – 6 maja 1915) [w:] Wielka wojna poza linią frontu, red. D. Grinberg, J. Snopko, G. Zackiewicz, Białystok 2013, s. 307–320.
• Szczodra O., Pietryj I., Życie codzienne Lwowa w okresie rosyjskiej okupacji z lat 1914–1915 [w:] Lwów: miasto – społeczeństwo – kultura, „Studia z dziejów miasta”, t. 9: Życie codzienne miasta, red. K. Karolczak, Ł.T. Sroka, Kraków 2014, s. 354–378.
• Uljasz A., Aniela Aszpergerowa. Galicyjska artystka [w:] Kobieta w Galicji. Nowoczesność i tradycja, red. J.K. Kwak, S. Kozak, D. Opaliński, Seria: „Galicja i jej dziedzictwo”, t. 24, Rzeszów 2016, s. 311–331.
• Vushko I., The Politics of Cultural Retreat: Imperial Bureaucracy in Austrian Galicia, 1772–1867, Yale 2015.
• Walęciuk-Dejneka B., Galicyjskie portrety kobiet – Maria Dulębianka [w:] Kobieta w Galicji. Nowoczesność i tradycja, red. J.K. Kwak, S. Kozak, D. Opaliński, Seria: „Galicja i jej dziedzictwo”, t. 24, Rzeszów 2016, s. 271–281.
• Wąsacz-Krztoń J., Klara Czop-Umlauf w kulturze muzycznej Krakowa na przełomie XIX i XX w. [w:] Kobieta w Galicji. Nowoczesność i tradycja, red. J.K. Kwak, S. Kozak, D. Opaliński, Seria: „Galicja i jej dziedzictwo”, t. 24, Rzeszów 2016, s. 332–341.
• Середа O., Щоденне життя [в:] Історія Львова, ред. Ярослав Ісаєвич, Харків 2012, т. 2, с. 318–333.
• Янишин Б., Тельвак B., Щоденне життя галицького містечка другої половини хіх ст. на сторінках місцевої періодики (за матеріалами «Gazety Naddniestrzańskiej»), „Проб-леми Історії України ХIX – початку ХX cт.” 2012, nr 20, s. 336–348.

Identifiers

DOI

10.15584/galisim.2018.4.1