Mówione Magisterium Kościoła - kaznodziejstwo Papieża Franciszka

• Authors: Kowalski Rafał

Title variants

EN

Spoken magiterium of the Church - the Preaching of Pope Francis

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor tekstu, analizując homilie papieża Franciszka, poszukuje odpowiedzi na pytanie, co sprawia, że są one tak chętnie przyjmowane przez wiernych i szeroko komentowane przez dziennikarzy, zwłaszcza jeśli weźmie się pod uwagę, że Ojciec Święty często dokonuje krytyki przejmowanego przez Europejczyków stylu życia. Bazą do poszukiwań jest antropologiczne spojrzenie na przepowiadanie słowa Bożego (zachowując w pamięci teologiczny aspekt tej rzeczywistości), a szczególnie tzw. kwadrat komunikacyjny Friedmana Schluza von Thuna. Na jego podstawie badane są poszczególne wypowiedzi biskupa Rzymu, a sekret skuteczności oddziaływań papieskich przemówień – zdaniem autora – leży w spójności tego, co Franciszek przekazuje, oraz sposobu, w jaki to czyni. Autor zwraca uwagę nie tylko na treść homilii i katechez, ale przede wszystkim na to, co papież w nich mówi o sobie samym, jak traktuje słuchacza oraz w jaki sposób wzywa go do konkretnych działań. Konkludując, stwierdza, że Franciszek nie wypomina wiernym, kim nie są, ale pomaga im zrozumieć, kim stali się dzięki łasce Boga i kim mogą się stawać, kiedy pozwolą Bogu działać w swoim życiu.

EN

The author of the text, by the analysis of Pope Francis’s homilies, seeks the answer for the question: what makes the homilies so willingly received by the faithful and widely discussed by journalists, especially, if you take into consideration that the Holy Father often criticizes the Europeans’ lifestyles. This search is based on the anthropological approach to the proclamation of God’s Word (keeping in mind the theological aspect of this reality), and especially, the so called communication square by Friedman Schluz von Thun. On this basis, particular statements of the Bishop of Rome are analyzed, and the secret of the effectiveness of Pope’s speeches – in the author’s opinion – is in the draws attention not only to the contents of the homilies and catechesis, but primarily to what the Pope says about himsef, how he treats his listeners, and how he calls for particular actions. The author concludes that Francis does not call the faithful out on who they are not, but he helps them understand who they became through God’s grace, and who they can become if they allow God act in their lives.

Keywords

PL

papież Franciszek; homilia; kazanie; przepowiadanie słowa Bożego; psychologia komunikacji

EN

Pope Francis; homily; sermon; proclamation of God’s Word psychology of communication

• Publisher: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Colloquia Theologica Ottoniana
• Year: 2018
• Issue: 1
• Pages: 179-196

Contributors

author

Kowalski Rafał

• Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu

References

• Albisu M.S., He Taught Me That Love Shows Itself More In Your Work Than In Your Words, „The Tablet” 23.03.2013, s. 13.
• Ambrogetti F., Rubin S., Jezuita. Papież Franciszek. Wywiad rzeka z Jorge Bergoglio, Kraków 2013.
• Aparecida. V Ogólna Konferencja Episkopatów Ameryki Łacińskiej i Karaibów. Dokument Końcowy, Gubin 2014.
• Bołoz W., Współczesne przepowiadanie moralne – potrzeba uzasadnienia i motywacji, „Homo Dei” 77 (2008), nr 1, s. 21–29.
• Bralczyk J., Język na sprzedaż, Gdańsk 2004.
• Broński W., Język kazań i zachowania niewerbalne kaznodziei w służbie nowej ewangelizacji, „Przegląd Homiletyczny” 9 (2005), s. 123–132.
• Chaim W., Rozmowa w przekazie kaznodziejskim. Homilie i kazania dialogowane, w: Retoryka na ambonie. Z problemów współczesnego kaznodziejstwa, red. P. Urbański, Kraków 2003, s. 291–325.
• Dyk S., Specyfika homilijnej parenezy, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 54 (2007), z. 6.
• Gärtner Ch., Homiletik in divergierenden Richtlinien, „Theologie und Glaube” 95 (2005), s. 166–168.
• Grzegorski Z., Homiletyka kontekstualna, Poznań 1999.
• Janiec Z., Komunikacyjny wymiar liturgii, Sandomierz 2006.
• Klessmann M., Pastoralpsychologie. Ein Lehrbuch, Brühl 2004.
• Kuc L., Krótki traktat o teologii komunikacji, Leszno 1997.
• Kudasiewicz J., Biblijne rady i przestrogi dla proroków słowa Bożego, „Pastores” 1 (2005), s. 7–17.
• Lewek A., Osobowe uwarunkowania komunikacji kaznodziejskiej, „Ateneum Kapłańskie” 445 (1983), t. 100, z. 3, s. 413–432.
• Lowney C., Lider – papież Franciszek, Kraków 2014.
• Matuszczyk B., Retoryka Kościoła dziś – „siedem grzechów głównych” współczesnego kaznodziejstwa, w: Skuteczność słowa w działaniach politycznych i społecznych. Materiały konferencyjne. Bydgoszcz, 3–5 kwietnia 1997 r., red. E. Laskowska, Bydgoszcz 1999, s. 124–133.
• Morreale S.P., Spitzberg B.H., Barge J.K., Komunikacja między ludźmi. Motywacja, wiedza i umiejętności, Warszawa 2007.
• Müller P., Predigt ist Zeugnis. Grundlegung der Homiletik, Freiburg–Basel–Wien 2007.
• Muszyński H., Rozwój moralny, Warszawa 1983.
• Oleszkowicz A., Keplinger A., Potoczne rozumienie przez młodzież licealną i akademicką wybranych pojęć związanych z etyką, „Psychologia Rozwojowa” 2 (2007), s. 51–60.
• Pawlina K., Eucharystia w życiu młodzieży, „Collectana Theologica” 68 (1998), nr 3, s. 39–48.
• Piaget J., Rozwój ocen moralnych dziecka, Warszawa 1967.
• Rydz E., Psychologiczne aspekty przepowiadania, w: Mowa żywa, red. J. Twardy, W. Broński, J. Nowak, Kielce 2005, s. 56–75.
• Schulz von Thum F., Klarkommen mit sich selbst und anderen: Komunikation und soziale Kompetenz. Reden, Aufsätze, Dialoge, Hamburg 2007.
• Schulz von Thun F., Miteiander redden 1. Störungen und Klärungen. Allgemeine Psychologie der Komunikation, Hamburg 2008.
• Spadaro A., Mówione magisterium papieża Franciszka, w: Franciszek, Bóg szuka nas na marginesie. Słowa z Domu Świętej Marty, Kraków 2017
• Śnieżyński M., Dialog edukacyjny, Kraków 2001.
• Świda-Ziemba H., Wartości egzystencjalne młodzieży lat dziewięćdziesiątych, Warszawa 1995.
• Tischner J., Świat ludzkiej nadziei, Kraków 1972.
• Tokarz M., Argumentacja. Perswazja. Manipulacja. Wykłady z teorii komunikacji, Gdańsk 2006.
• http://gosc.pl/doc/1911376.Papiez-do-ksiezy-pelny-tekst (dostęp: 30.05.2017).
• http://w2.vatican.va/content/francesco/it/speeches/2017/may/documents/papa-francesco_20170527_consacrati-genova.html (dostęp: 28.05.2017).
• http://www.rp.pl/Swiatowe-Dni-Mlodziezy/160739945-SDM-Przemowienie-papieza-Franciszka-podczas-wieczornego-czuwania-modlitewnego-w-Brzegach.html (dostęp: 30.05.2017).
• https://gosc.pl/doc/1642706.Trwa-efekt-Bergoglio (dostęp: 2.12.2015).
• https://w2.vatican.va/content/francesco/pl/audiences/2015/documents/papa-francesco_20150513_udienza-generale.html (dostęp: 30.05.2017).