Niepłynność mówienia u osób niepełnosprawnych intelektualnie

• Authors: Woźniak Tomasz , Sacewicz Maja

Title variants

EN

Speech Dysfluency in Intellectually Disabled Persons

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł podejmuje rzadko omawianą w literaturze logopedycznej kwestię występowania niepłynności mówienia u osób niepełnosprawnych intelektualnie. Opis i interpretacja diagnostyczna występowania zjawiska niepłynności mówienia u osób niepełnosprawnych intelektualnie ma istotną wagę z punktu widzenia teorii i praktyki logopedycznej. Prezentowany artykuł jest raportem na temat wyników badań w grupie 34 osób, których celem była przede wszystkim próba odpowiedzi na pytania: 1. Jaki jest odsetek osób z patologiczną niepłynnością mówienia wśród młodzieży i dorosłych z niepełnosprawnością intelektualną? 2. Jakie objawy niepłynności patologicznej pojawiają się u osób niepełnosprawnych intelektualnie najczęściej? 3. Czy u badanych osób wraz z niepłynnością występują inne symptomy towarzyszące, pozwalające na diagnozowanie jednostek zaburzeń mowy i zróżnicowane programowanie terapii? W dyskusji autorzy odnoszą się także do kwestii zależności płci i stopnia niepełnosprawności intelektualnej a nasilenia i typu występujących niepłynności.

EN

The article examines the question, rarely discussed in literature, of speech dysfluencies in intellectually disabled persons. The description and diagnostic interpretation of the occurrence of the speech dysfluency phenomenon in the intellectually disabled is highly significant from the standpoint of logopedic theory and practice. The present article is a report on the results of tests in a 34-person group, whose goal was first of all to answer the following questions: 1. What is the percentage of persons with pathological speech dysfluencies among intellectually disabled teenagers and adults? 2. Which symptoms of pathological dysfluency occur most often in the intellectually disabled? 3. In the tested subjects, do other accompanying symptoms occur with dysfluency, which enable diagnosing speech disorder entities and programming diverse therapies? The authors also discuss the question of the relationship between sex plus the degree of intellectual disability, and the intensity and type of dysfluencies.

Keywords

PL

niepłynność mówienia; niepełnosprawność intelektualna; jąkanie; giełkot; oligofazja

EN

speech dysfluency; intellectual disability; stuttering; cluttering; oligophasia

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2017
• Volume: 46
• Pages: 255-266

Dates

published

2020-08-27

Contributors

author

Woźniak Tomasz

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin Zakład Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego

author

Sacewicz Maja

• Centrum Autyzmu i Zespołu Aspergera „Synthesis”, Lublin

References

• Coppens-Hofman M.C., Terbanda H.R. i in., 2013, Dysfluencies in the speech of adults with intellectual disabilities and reported speech difficulties, “Journal of Communication Disorders”, v. 46, s. 484–49.
• Craig A., Tran Y., 2005, The epidemiology of stuttering: The need for reliable estimates of prevalence and anxiety levels over the lifespan, „Advances in Speech–Language Pathology”, 7 (1), s. 41–46.
• Grzybowska A., Tarkowski Z., 1987, O płynności mówienia, „Przegląd psychologiczny”, 4, 863–877.
• Kurkowski Z.M., 2003, Próba sylabowa do oceny niepłynności mówienia, Warszawa.
• Lechta V., 1994, Jąkanie a upośledzenie umysłowe, „Logopedia” t. 21, s. 31–35.
• Minczakiewicz E., 1993, Zaburzenia mowy u upośledzonych umysłowo, [w:] Diagnoza i terapia zaburzeń mowy, red. T. Gałkowski, Z. Tarkowski, T. Zaleski, Lublin, s. 193–202.
• Rakowska A., 2003, Język, komunikacja, niepełnosprawność. Wybrane Zagadnienia, Kraków.
• Sidor M., 2011, Niepłynność mowy w jąkaniu, Lublin.
• Soboń J., Woźniak T., 2015, Ocena płynności mówienia, „Nowa audiofonologia”, 4 (4), s. 9–19.
• Szamburski K., 2012, Diagnoza niepłynności mówienia, [w:] Diagnoza logopedyczna, red. E. Czaplewska, S. Milewski, Gdańsk, s. 367–414.
• Tarkowski Z., 1987, Upośledzenie umysłowe a jąkanie, [w:] Jąkanie, red. L. Kaczmarek, B. Adamczyk, Lublin, s. 65–68.
• Tarkowski Z., 1992, Kwestionariusz Niepłynności Mówienia i Logofobii (diagnoza i terapia jąkania), Lublin.
• Tarkowski Z., 2003, Zaburzenia mowy dzieci upośledzonych umysłowo, [w:] Logopedia. Pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki, t. 2, red. T. Gałkowski, G. Jastrzębowska, Opole, s. 203–209.
• Woźniak T., 2008, Standard postępowania logopedycznego w przypadku jąkania, „Logopedia” t. 37, s. 217–226.
• Woźniak T., 2012, Niepłynność mówienia, [w:] Logopedia. Teoria zaburzeń mowy, red. S. Grabias, M. Kurkowski, Lublin, s. 549–564.
• Żyta A., 2014, Niepełnosprawność intelektualna – najnowsze zmiany terminologiczne i diagnostyczne w świetle DSM-5, ICD-11 oraz AAIDD, „Niepełnosprawność i Rehabilitacja”, nr 1/2014, s. 17–26.