Literatura białoruska w Polsce po roku 1989. O potrzebie tworzenia bazy literackiej

• Authors: Charytoniuk-Michiej Grażyna

Title variants

EN

Belarusian literature in Poland after 1989. About the necessity of developing a literature database

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Kiedy się mówi o literaturze białoruskiej w Polsce, trzeba mieć na uwadze literaturę piękną, jej przekłady na język polski i literaturę przedmiotu. O obecności literatury białoruskiej w Polsce powojennej świadczą bibliografie: przekładów obejmująca lata 1945-1994 (G. Charytoniuk, Literatura białoruska w Polsce. Bibliografia przekładów za lata 1945-1994, Białystok 1996) i przedmiotowa lat 1945-1998 (G. Charytoniuk, Polskie białorutenika literackie. Bibliografia przedmiotowa 1945-1998, Białystok 1998). Nowe warunki polityczne, społeczne i ekonomiczne w Polsce po 1989 roku wpłynęły i na sytuację literatury białoruskiej. Pojawiły się nowe uniwersyteckie katedry i zakłady naukowe. Realizują one projekty badawcze uwzględniające literaturę białoruską w Polsce i na Białorusi. Powstały liczne organizacje pozarządowe (fundacje, towarzystwa i stowarzyszenia) nie tylko na Białostocczyźnie, ale i w innych miejscach w kraju. Utworzył się nowy rynek wydawniczy, który zwrócił uwagę i na współczesną literaturę krajów Europy Środkowej i Wschodniej, w tym białoruską. Ważną rolę w popularyzacji literatury białoruskiej pełni Internet. Literatura ta jest rejestrowana przez bibliografię narodową (Przewodnik Bibliograficzny, Bibliografia Zawartości Czasopism) i regionalną (Bibliografię Województwa Podlaskiego). Wyszukiwanie informacji ułatwiają instytucjonalne repozytoria naukowe i biblioteki cyfrowe. Znaczna część dokumentów pozostaje jednak poza rejestracją bibliograficzną. Pojawia się więc potrzeba stworzenia bazy literackiej dotyczącej literatury białoruskiej w Polsce, która dążyłaby do kompletności bibliograficznej.

EN

Speaking about Belarusian literature in Poland we focus on fiction, its translation into Polish and the study of literature. The existence of the Belarusian literature in Poland in the post-war period is indicated by the following bibliographies: a bibliography of translations for the period 1945–1994 (G. Charytoniuk, Literatura białoruska w Polsce. Bibliografia przekładów za lata 1945–1994, Białystok 1996) and a subject bibliography for the period 1945–1998 (G. Charytoniuk, Polskie białorutenika literackie. Bibliografia przedmiotowa 1945–1998, Białystok 1998). The new political, economical and social conditions in Poland after 1989 have had an influence on the situation of the Belarusian literature. In addition to the existing departments some new university departments and scientific branches have been organized. Their aim is to realize new scientific projects connected with the Belarusian literature in Poland and Belarus. A lot of nongovernment organizations (funds, partnerships, associations) have been organized not only in Bialystok region, but also in the other parts of the country. A new publishing market has been established which has focused on the modern literature of Central and Eastern Europe including Belarusian literature. The Internet also plays an important role in popularization of the Belarusian literature. That literature has been included in the database of the National library (Przewodnik Bibliograficzny, Bibliografia Zawartości Czasopism), regional libraries (Bibliografia województwa podlaskiego) and the digital library (Polska Bibliografia Literacka). The information is searched by institutional scientific depositories and digital libraries. The considerable part of the information has not been registered in the bibliographic database. In this situation it is necessary to develop an integral literature bibliographic database of the Belarusian literature in Poland.

Keywords

EN

bibliography; literature database; Belarusian literature in Poland; scientific descriptions; translation

• Publisher: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
• Year: 2014
• Volume: 49
• Pages: 108-129

Dates

published

2014-12-31

Contributors

author

Charytoniuk-Michiej Grażyna

• Uniwersytet w Białymstoku [University of Bialystok], Białystok, Poland

References

• 50 lat slawistyki w Polskiej Akademii Nauk (1954–2004): księga jubileuszowa Instytutu Slawistyki PAN. (2004). Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy.
• Aleksijewicz, S. A. (2010). Wojna nie ma w sobie nic z kobiety. (J. Czech, Trans.). Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
• Aleksijewicz, S. A. (2012). Czarnobylska modlitwa: kronika przyszłości. (J. Czech, Trans.). Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
• Aleksijewicz, S. A. (2013). Ostatni świadkowie: utwory solowe na głos dziecięcy. (J. Czech, Trans.). Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
• Aniempadystau, M., & Wolski, L. (2000). Narodny albom: p’esa – scenariusz. (A. Wawrzeniuk, & M. Wawrzeniuk, Tłum.). Białystok: Biblioteka Kartek.
• Arłou, U. (2000). Requiem dla piły motorowej. (O. Łatyszonek, M. Łuksza, H. Maksymiuk, J. Maksymiuk, C. Seniuch, & A. Wierzbicki, Trans., J. Maksymiuk, Ed.). Białystok: Związek Białoruski w RP.
• Arłou, U. A. (2009). Prom przez kanał La Manche: wiersze. (A. Pomorski, Trans.). Gdańsk: Wydawnictwo Słowo/Obraz Terytoria.
• Babina, N. (2010). Miasto ryb. (M. Buchalik, Trans.). Poznań: Dom Wydawniczy Rebis. Barski, A. (1999). Nostalgie. (C. Seniuch, Trans.). Białystok: Orthdruk.
• Barszczewski, L., & Pomorski, A. (Eds.). (2008). Nie chyliłem czoła przed mocą: antologia poezji białoruskiej od XV do XX wieku. Wrocław: Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego.
• Białoruś: kraina otoczona wysokimi górami. (2004). Olsztyn: Wspólnota Kulturowa „Borussia”.
• Bibliografia przekładów z literatury białoruskiej na język polski za okres 1971–1982. (1982).
• Bibliografia Województw: Białostockiego, Łomżyńskiego i Suwalskiego. (1995) (Vol. 5: 1981–1985). Białystok: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku.
• Bibliografia województwa podlaskiego: za lata 1986–2011. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://katalog.ksiaznicapodlaska.pl
• Bibliografia Zawartości Czasopism. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://www. bn.org.pl
• Bortnowska, K. (2009a). Białoruski postmodernizm: liryka pokolenia Bum-Bam-Litu. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Bortnowska, K. (2009b). Młoda literatura białoruska a polski rynek wydawniczy. Acta Albaruthenica, 9, 16–26.
• Bykau, W. (1999). Ściana. (C. Seniuch, Trans.). Białystok: SETPro.
• Chadanowicz, A., & Pomorski, A. (Eds.). (2006). Pępek nieba: antologia młodej poezji białoruskiej. Wrocław: Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego.
• Charytoniuk, G. (1996). Literatura białoruska w Polsce. Bibliografia przekładów za lata 1945–1994. Białystok: Białoruskie Stowarzyszenie Literackie „Białowieża”.
• Charytoniuk, G. (1998). Polskie białorutenika literackie. Bibliografia przedmiotowa 1945–1998. Białystok: Białoruskie Stowarzyszenie Literackie „Białowieża”.
• Charytoniuk-Michiej, G. (2008). Pra belaruskuiu litaraturu ŭ Pol’shchy: zaŭvahi bibliiohraha. Sami o Sobie, (2), 12–13 [dodatek do „Przeglądu Prawosławnego” 2008 nr 12]
• Chlebda, W., & Kochman, S. (Eds.). (1996). Frazeologia i religia. Opole: Uniwersytet Opolski. Instytut Filologii Polskiej.
• Chowańska, I. (2011). W poszukiwaniu siebie: proza Michasia Stralcowa. Olsztyn: Centrum Badań Europy Wschodniej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego.
• Chykvin, IA. (1998). Belaruskaia litaratura Pol’shchy: bibliagrafi hny davednik 1957–1998. Belastok: Białoruskie Stowarzyszenie Literackie „Białowieża”.
• Czasopis. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://czasopis.pl
• Falkowska, J. (2005). Sokrat Janowicz (Sakrat Ânovič): materiały do bibliografii podmiotowo- przedmiotowej za lata 1956–2003 (Unpublished master’s thesis). Wydział Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa.
• Fundacja Borussia Olsztyn. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://www.borussia.pl
• Fundacja Villa Sokrates. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://vimeo.com/user20847765
• Giej, M., & Wielg, T. (Eds.). (2011). Na pograniczu nauk i kultur: tom poświęcony Profesorowi Bronisławowi Kodzisowi. Opole: Uniwersytet Opolski.
• Instytut Filologii Wschodniosłowiańskiej. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http:// ifw.uni.opole.pl
• Instytut Neofilologii Wydziału Humanistycznego. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://www.in.uz.zgora.pl/index.php/badania-naukowe/nasze-ksiazki
• Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http:// ispan.waw.pl
• Janowicz, S. (2001). Ojczystość: białoruskie ślady i znaki. (R. Traba, Ed.). Olsztyn: Wspólnota Kulturowa „Borussia”.
• Kamunikat. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://kamunikat.org
• Karatkiewicz, U. S. (2012). Chrystus wylądował w Grodnie: (ewangelia Judasza). (M. Buchalik, Trans.). Warszawa: Oficyna 21.
• Katedra Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://www.kb.uw.edu.pl
• Kawalou, S. (2004). Zmęczony diabeł: dramaty. (Giedz, M. Sajewicz, & B. Siwek, Trans.). Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Kavalioŭ, S. V. (1993). Heroika-epichnaia paėziia Belarusi і Litvy kantsa XVI st. Minsk: Univėrsytėtskae.
• Kavalioŭ, S. V. (2002). Stanaŭlenne pol’skamoŭnaĭ paėzii ŭ polilinhvistychnaĭ litaratury Belarusi ėpokhi Rėnesansu. Minsk: BDU.
• Khaŭstovich, M. V. (2010). Shliakhami da belaruskastsi: narysy, artykuly, ėsė. Warszawa: Katedra Białorutenistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
• Klinau, A. (2008). Mińsk: przewodnik po Mieście Słońca. (M. Buchalik, Trans.). Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
• Kodzis, B., Kochman, S., & Danecka, I. (Eds.). (1997). Literatury i języki Słowian Wschodnich: stan obecny i tendencje rozwojowe (Vol. 1–2). Opole: Uniwersytet Opolski.
• Kojtych, E. (2010). Wiktor Szwed – biobibliografia (Unpublished master’s thesis). Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Olsztyn.
• Kolegium Europy Wschodniej. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://www.kew.org.pl
• Kotkowicz, A., & Kotkowicz-Klentak, V. (2003). Od Budsławia do GUŁagu. (A. Sobecka, Tłum.). Białystok: Białoruskie Towarzystwo Historyczne.
• Koźbiał, J. (n.d.). O Katedrze. Retrieved September 20, 2013, from http://www.ksi.uw.edu.pl Kwartalnik Literacko-Artystyczny Pobocza. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://
• kwartalnik-pobocza.pl
• Laszczak, W., & Ambroziak, D. (Eds.). (2008). Ziemia w literaturach i myśli filozoficznej Słowian. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
• Luksha, М. (2013). “Belavezha” ŭ patsidzesiatsipiatsi goddze. Niva, (27), 1.
• Maksymiuk, J. (Red.). (1998). Za піеbokresem Europy: antologia nowej poezji białoruskiej 1987–1998. Białystok: Rada Programowa Tygodnika „Niwa”.
• Moskwin, A. (2013). Teatr białoruski 1920–1930: odrodzenie i zagłada. Toruń: Oficyna Wydawnicza Kucharski.
• Niaklajeu, U. (2011). Pożegnalny gest Zygmunta: wiersze i poematy. (C. Seniuch, Trans.). Warszawa: Oficyna Literatów i Dziennikarzy POD WIATR.
• Niva. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://niva.bialystok.pl
• Ośrodek „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://pogranicze.sejny.pl
• Polska Bibliografia Literacka: za lata 1988–2000. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://pbl.ibl.poznan.pl/dostep
• Polsko-białoruskie związki literackie i kulturalne: setna rocznica urodzin Janki Kupały i Jakuba Kołasa. (1982). Warszawa: Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej.
• Przewodnik Bibliograficzny. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://www.bn.org.pl Razanau, A. (1997). Zdobywcy. (O. Łatyszonek, Trans.). Białystok: Kartki.
• Roczniki Humanistyczne TN KUL. (n.d.). Retrieved September 20, 2013, from http://www.kul.pl/roczniki-humanistyczne-tn-kul-seria-slowianoznawstwo,art_4304.html
• Sakowicz, A. (2012). Belaruskaia litaratura ŭ Pol’shchy: stylistychna-zhanravyia asablivastsi prozy belavezhan. Białystok.
• Sawicka-Mierzyńska, K. (2012). Prowincja jako pole aktywności Stowarzyszenia Artystycznego
• „Kartki” In K. Kościewicz & M. Kochanowski (Eds.), Podlasie w literaturze – literatura Podlasia (po 1989 roku): nowoczesność-regionalizm-uniwersalizm (pp. 296–321). Białystok: Trans Humana Wydawnictwo Uniwersyteckie.
• Siwek, B. (2004). Ojczyzna duża i mała: poeci Białoruskiego Stowarzyszenia Literackiego „Białowieża” wobec problematyki ojczyźnianej. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Siwek, B. (2011). Wolność ukrzyżowana: rzecz o białoruskim dramacie i teatrze. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Siwek, B. (Ed.). (2013). Labirynt: antologia współczesnego dramatu białoruskiego. Radzyń Podlaski: Radzyńskie Stowarzyszenie Inicjatyw Lokalnych.
• Supa, W. (Ed.). (1993–2008). Satyra w literaturach wschodniosłowiańskich (Vol. 1–7). Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Szerszunowicz, W. (1985). Kazimierz Andrzej Jaworski jako tłumacz i popularyzator poezji białoruskiej. Studia Polono-Slavica-Orientalia. Acta Litteraria, 9, 124–130.
• Szwed, W. (2000a). Lata wiatr skrzydlaty. (W. Szwed, Trans.). Białystok: Orthdruk. Szwed, W. (2000b). Śmiech nie grzech. Białystok: Orthdruk.
• Tychka, G. (2000). Vachyma susedziaŭ. Belaruskaia litaratura ŭ Pol’shchy. Polymia, (12), 154–170. Vaŭraniuk, M. (2000). Chartapolokh na miazhy. Pravintsyia, 1–2, 4–9.
• Voranau, V. (2013). Wielkie Księstwo Białoruś. (M. Uranek, Trans.). Gniezno: Zeszyty Poetyckie.
• Wielg, T. (2002). Poetyka prozy Wasila Bykawa. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego. Wielkie tematy kultury w literaturach słowiańskich. (1997–2012) (Vol. 1–10). Wrocław:Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Woźniak, A., & Kowalczyk, W. (Eds.). (2010). W kręgu wartości: Bóg, człowiek, świat w kulturze i literaturach wschodniosłowiańskich. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Zaniewska, T. (1992). Podróż daremna: szkice o literaturze białoruskojęzycznej w Polsce. Białystok: Biblioteczka Białoruskiego Stowarzyszenia Literackiego „Białowieża”.
• Zaniewska, T. (1997). Strażnicy pamięci: poezja białoruskojęzyczna w Polsce po roku 1956. Białystok: Trans Humana.

Identifiers

DOI

10.11649/sfps.2014.012