Bezpieczeństwo demograficzne a potęga państw

• Authors: Łakomy Mateusz

Title variants

EN

Demographic security and political powe

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest określenie znaczenia liczby i struktury ludności z punktu widzenia potęgi państwa. Artykuł przedstawia historię zmian demograficznych w Europie na przestrzeni ostatnich dwóch tysięcy lat, szczególnie uwzględniając wyjątkowość ostatnich dwóch stuleci z perspektywy teorii transformacji demograficznej. Następnie dokonuje przeglądu dorobku myśli geopolitycznej dotyczącej czynników wpływających na potęgę państw, wprowadzając własną kategoryzację czynników z perspektywy ich zależności od zmiennych demograficznych, identyfikując potencjalną wrażliwość potęgi na zmianę liczebności populacji i liczby ludności w wieku produkcyjnym. Taka forma kategoryzacji pozwala na wyciągnięcie wniosku, że dla potęgi państwa najbardziej podstawowymi czynnikami, wpływającymi na wiele innych czynników cząstkowych są warunki geograficzne, jakość przywództwa i liczba ludności. Liczba ludności ma zatem znaczenie podstawowe dla potęgi, stąd zapewnienie bezpieczeństwa demograficznego należy do podstawowych zadań państwa. Biorąc to pod uwagę zaproponowano definicję bezpieczeństwa demograficznego.

EN

Along with the aging of the Europe's population, the sphere of influences of the European powers is becoming more and more reduced. The expected decline in population size and population aging suggest that the marginalisation of the influence of Europe on the world affairs may continue, and the unevenness of demographic change among European countries may lead to the new balance of power. The goal of the article is to identify the relevance of population size and structure to the power of a country. The article provides overview on demographic history of Europe over the last two thousand years, especially focusing on uniqueness of the last two centuries from the perspective of the theory of demographic transition. The article evaluates a range of lists of factors impacting power and to do that introduces categorisation of factors based on a perspective of their dependence on demographic variables. Based on that the article identifies potential vulnerability of power to changes in size of total population and working age population. This perspective leads to a conclusion that the primary factors, influencing many other factors are geography, quality of leadership and population size. Population size may thus be perceived as essential for power, hence providing demographic security belongs to the primary policy goals. Finally the article provides definition of demographic security: in a general sense it is lack of threats caused by demographical factors, in a detailed sense it exists, when size and structure of the population enable survival, stability and development of a political entity.

Keywords

PL

ludność; bezpieczeństwo demograficzne geopolityka; Europa

EN

population; demographic security; geopolitics; Europe

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2017
• Volume: 19
• Pages: 124-141

Contributors

author

Łakomy Mateusz

• Polskie Towarzystwo Geopolityczne

References

• Alcock, N.Z., Newcomb, A.G., 1970, The Perception of National Power, Journal of Conflicts Solution, vol 14, nr 3, s. 335-343.
• Aron, R., 1995, Pokój i wojna między narodami, Centrum im. Adama Smitha, Warszawa.
• Ball, M., Killough, H., 1956, International Relations, Ronald Press Company, London.
• Bank Światowy, 2017, World Development Indicators, Fertility rate, total (births per woman), zasób internetowy http://data.worldbank.org/indicator/SP.DYN.TFRT.IN?, (data dostępu: 07.01.2017)
• CIA, 2017, The World Factbook: Country Comparison - Total Fertility Rate, zasób internetowy https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2127rank.html, (data dostępu: 27.01.2017).
• Cline, R.S., 1994, The Power of Nations in the 1990s: A Strategic Assesment, Lanham.
• de Grazia, A., Stevenson T.H., 1962, World Politics. A Study in International Politics, Barnes & Noble, New York.
• Fisher, G., 1939, Der wehrwirtschaftliche Bedarf, Berlin.
• German, F.C., 1960, A Tentative Evolution of World Power, Journal of Conflict Resolution, vol. 4, nr 1, s. 138-144.
• Goldstone, J., 1991, Revolution and Rebellion in the Early Modern World, University of California Press, Berkeley.
• Goldstone, J., 2002, Population and Security: How Demographic Change Can Lead to Violent Conflict, Columbia Journal of International Affairs, vol. 56, s. 245-263.
• Hartmann, F.H., 1967, The Relations of Nations, The Macmillan Company, New York.
• Hatton, T.J., Williamson J.G., 1992, International migration and world development: a historical perspective, NBER working paper series on historical factors of long run growth, nr 41, NBER, Cambridge.
• Heinsohn, G., 2009, Synowie i władza nad światem. Terror we wzlotach i upadkach narodów, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
• Insee, 2017, Bilan démographique 2016, zasób internetowy, https://www.insee.fr/fr/statistiques/2554860, (data dostępu: 27.01.2017)
• Kennedy, P., 1994, Mocarstwa świata – narodziny, rozkwit, upadek, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Kirk, D., 1944, Population changes and the postwar world, American Sociological Review, vol. 9.. nr 1, s. 28-35.
• Kleinowski, M., 2010, Czynniki budujące siłę i potęgę państwa na arenie międzynarodowej, Świat Idei i Polityki, vol. 10, s. 9-36.
• Kohler, H.-P, Billari, F.C., Ortega J.A., 2002, The emergence of lowest-low fertility in Europe during the 1990s, Population and Development Review, vol. 28, nr 4, s. 641-680.
• Kondrakiewicz, D., 1999, Systemy równowagi sił w stosunkach międzynarodowych, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Kugler, T., Kugler, J, 2010, Political Demography, The International Studies Encyclopedia, Robert A. Blackwell Publishing, Blackwell Reference Online, zasób internetowy, http://www.isacompendium.com/subscriber/tocnode.html?id=g9781444336597_yr2013_chunk_g978144433659716_ss1-8, (data dostępu: 10.04.2016)
• Lach, Z., Analiza poziomu rozwoju społeczno-ekonomicznego i potęgi państw Europy Środkowo-Wschodniej, Przegląd Geopolityczny, 9, 2014, s. 31-52.
• Łakomy, M., 2016, Demografia polityczna i możliwości dla polityki pronatalistycznej w Polsce, Studia Demograficzne, vol, 169, nr 1, s. 65 - 91.
• Mackinder, H., 1904, The Geographical Pivot of History, The Geographical Journal, vol. 23, nr 4, s. 421–437.
• Mackinder, H., 1919, Democratic Ideals and Reality, Constable and Company ltd., London.
• Maddison, 2013, Historical Statistics of the World Economy: 1-2008 AD, zasób internetowy, http://www.ggdc.net/maddison/maddison-project/home.htm, (data dostępu: 27.01.2017).
• Maersheimer, J.J., 2001, The Tragedy of Great Power Politics, W.W. Norton & Company, New York-London.
• Manyika, J., Woetzel J., Dobbs R., Remes J., Labaye E., Jordan A., 2015, Global growth: Can productivity save the day in an aging world?, McKinsey Global Institute, McKinsey & Company, New York.
• Michalik, D., 2012, Prognozowanie i symulacje międzynarodowego układu sił, Dom wydawniczy DUET, Toruń.
• Moczulski, L., 1999, Geopolityka. Potęga w czasie i przestrzeni, Bellona, Warszawa.
• Morgenthau, H., 2010, Polityka między narodami: walka o potęgę i pokój, Difin, Warszawa.
• Notestein, F., 1943, Some implications of population change for post-war Europe, [w:] American Philosophical Society, Proceedings of the American Philosophical Society., prezentacja na Symposium on Post-War Problems (Aug. 16, 1943), s. 165–174.
• Notestein, F., 1945, Population: The long view, [w:] T. Schultz (red.) Food for the World, University of Chicago Press, Chicago, s. 36-57.
• Nye, Jr. J.S., 1989, Problemy badań nad bezpieczeństwem, „Sprawy Międzynarodowe”, 1989, nr 6, s. 54.
• ONZ, 2015a, World Population Prospects: The 2015 Revision, DVD Edition, zasób internetowy, https://esa.un.org/unpd/wpp/Download/Standard/Population/, (data dostępu: 27.01.2017).
• Organski, A.F.K., 1968, World Politics, Alfred A. Knopf, New York.
• Papp, D.S., 1984, Contemporary International Relations. Frameworks for Understanding, Macmillan, New York.
• Tellis, A.J., Bially, J., Layne, Ch., McPherson, M., 2000, Measuring National Power in the Postindustrial Age, RAND Corporation, Santa Monica.
• Spykman, N., 1942, America’s Strategy in World Politics, Harcourt, Brace & Co., New York.
• Steinmetz, R., 1929, Soziologie des Kriges, Verlag Johann Ambrosius Barth, Leipzig.
• Stoessinger, J.G., 1962, The Might of Nations. World Politics in Our Time, Random House, New York.
• Sułek, M., 2001, Podstawy potęgonomii i potęgometrii, Wyższa Szkoła Ekonomii i Administracji, Kielce.
• Sułek, M., 2004, Metody i techniki badań międzynarodowych, ASPRA-JR, Warszawa.
• Sułek, M., 2014, Potęga państw. Modele i zastosowania, Wydawnictwo Rambler, Warszawa.
• Urdal, H., 2012, Youth bulges and violence, [w:] J. Goldstone, E. Kaufmann, M.D. Toft (red.), Political Demography. How Population Changes Are Reshaping International Security and National Politics (s. 117-132), Oxford University Press, Oxford, New York.
• Virmani, A., 2005a, A Tripolar Century: USA, China and India, Indian Council for Research on International Economic Relations, „Working Papers”, March 2005, no 160.
• Virmani, A, 2005b, Global Power from 18th to 21st century: power potential (VIP2), strategic assets and actual power (VIP), Indian Council for Research on International Economic Relations, „Working Papers”; November 2005, no 175.
• Wallerstein, I., 2007, Analiza systemów-światów. Wprowadzenie, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa.
• Waltz, K.N., 1993, The Emerging Structure of International Politics, International Security, vol. 18 nr 2, s. 44-79.