KOŚCIÓŁ A EWOLUCJA – ZASADY DIALOGU

• Authors: Stanisław Jaromi

Title variants

EN

CHURCH AND EVOLUTION – PRINCIPLES OF DIALOGUE

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przed laty ks. abp prof. Józef Życiński zaproponował własny model integracji poznawczej uwzględniający zarówno sacrum i piękno przyrody, współczesne odkrycia nauki, jak i tezy filozoficzne i teologiczne. W owym projekcie badawczym, gdzie w jednej perspektywie łączyły się metaforyka poezji i chrześcijańska afirmacja przyrody, otwarcie na nowe idee nauki i poszukiwanie nowej metafizyki, istotną rolę miała spełniać chrześcijańska interpretacja darwinizmu. Zadanie ciągle czeka na realizację. Wydaje się jednak, że śmierć Autora uruchomiła tendencje przeciwne. Artykuł prezentuje krótki zarys współczesnych napięć między darwinizmem a Kościołem w kontekście modelu integracji zaproponowanego przez Józefa Życińskiego oraz sygnalizuje owe przeciwne tendencje. Sugerując, zapowiedziane w tytule, zasady dialogu wskazuje m.in. na ambiwalentny stosunek współczesnego człowieka do poznania i do przyrody oraz potrzebę uwzględnienia perspektywy Fides et ratio, tak istotnej dla nauczania papieża Jana Pawła II, razem z wynikającym z niej tzw. kryterium „chrześcijańskiej racjonalności”. Pomocą w tym zadaniu może być dalsze poszukiwanie prawdy o świecie zapisanej w dwu księgach: Księdze Przyrody i Księdze Objawienia oraz wypracowanie właściwej metodyki ich czytania.

EN

Years ago Archbishop Prof. Józef Życiński put forward his own model of cognitive integration that takes into account the sacred, the beauty of nature, modern scientific discoveries as well as philosophical and theological theses. In this intellectual undertaking, bringing together in a single perspective poetic imagery and the Christian affirmation of nature, openness to new ideas of science and the quest for a new metaphysics, an important role was to be played by the Christian interpretation of Darwinism. The task still awaits realization. However, it seems that the Author’s death set in motion contrary tendencies. The article presents a brief overview of contemporary tensions between Darwinism and the Church in the context of the integration model proposed by Józef Życiński and signalizes these contrary trends. Outlining, as the title suggests, principles of dialogue, it points to modern man’s ambivalent attitude to cognition and nature as well as to the need to take into account the perspective of Fides et ratio, so vital in the teaching of Pope John Paul II, along with the so called criterion of “Christian rationality” that arises from it. Of help in this task may be further search for the truth about the world recorded in two books: the Book of Nature and the Book of Revelation as well as efforts to develop appropriate methodology of reading them.

Keywords

PL

chrześcijańska interpretacja darwinizmu; Józef Życiński; Kościół i ewolucja

EN

Christian interpretation of Darwinism; Józef Życiński; Church and Evolution

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Filozoficzne
• Year: 2012
• Volume: 60
• Issue: 4
• Pages: 219-232

Contributors

author

Stanisław Jaromi

References

• Artigas M., Glick T.F., Martínez R.A.: Negotiating Darwin: The Vatican Confronts Evolution, 1877-1902, (Medicine, Science, and Religion in Historical Context), Baltimore: Johns Hopkins University Press 2006.
• Chaberek M.: Kościół a ewolucja, Warszawa: Wyd. Fronda 2012.
• Euvé F.: Darwin i chrześcijaństwo, tł. K. Chodacki, Kraków: Wyd. WAM 2010.
• Heller M.: Ewolucjonizm i Święte Oficjum na przełomie XIX i XX w., [w:] M. Heller (red.), Prace Komisji Polskiej Akademii Umiejętności „Fides et ratio”, t. 1, Kraków 2010, s. 51-63.
• Haught J.F.: Odpowiedzi na 101 pytań o Boga i ewolucję, Kraków: Wyd. WAM 2003.
• Jaromi S.: Ecologia humana – chrześcijańska odpowiedź na kryzys ekologiczny, Kraków: Wyd. Bratni Zew 2004.
• Krauze F.: Jedna prawda, dwie księgi, Kraków: Wyd. WAM–OBI 2008.
• Słomka M.: Ewolucjonizm chrześcijański a pochodzenie człowieka, Lublin: Wyd. Gaudium 2004.
• Słomka M.: Straszenie Darwinem, „Tygodnik Powszechny” nr 11 z 13 marca 2005 r.
• Życiński J.: Ułaskawienie natury, Kraków: Wyd. Znak 1992.
• Życiński J.: Na zachód od domu niewoli, Poznań: W drodze 1997.
• Życiński J.: Inspiracje chrześcijańskie w powstaniu nauki nowożytnej, Lublin: RW KUL 2000.
• Życiński J.: Bóg i ewolucja. Podstawowe pytania ewolucjonizmu chrześcijańskiego, Lublin: TN KUL 2002.
• Życiński J.: Bóg i Stworzenie. Zarys teorii ewolucji, Lublin: Wyd. Gaudium 2011.

Notes

EN

Volume Dedicated to the Late Archbishop Professor Józef Życiński

Tom dedykowany śp. Arcybiskupowi Profesorowi Józefowi Życińskiemu