POJĘCIE OSOBY W ANTROPOLOGII HANSA EDUARDA HENGSTENBERGA

• Authors: Piotr Pasterczyk

Title variants

EN

CONCEPT OF PERSON IN THE HANS EDUARD HENGSTENBERG’S ANTHROPOLOGY

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł omawia antropologiczną pozycję Hansa Eduarda Hengstenberga. Żyjący w dwudziestym wieku niemiecki filozof próbował połączyć w swojej refleksji fenomenologię z klasyczna metafizyką. Główną zasługą Hengstenberga, będącego w opinii Roberta Spaemanna najwybitniejszym uczniem Maxa Schelera, była udana próba ufundowania propozycji antropologicznej, która wychodząc z fenomenologicznej analizy ludzkich postaw nakreśliła opartą o pojecie konstytucji nową ontologię ludzkiej osoby. Artykuł dyskutuje próbę rozwiązania przez Hengstenberga tradycyjnej aporii antropologii opartej o rozumienie człowieka jako połączenia sfery cielesnej i duchowej. Proponując rozumienie człowieka jako konstytucji ducha, sfery witalnej oraz tzw. zasady osobowościowej Hengstenberg krytykuje arystotelesowską koncepcję możności i aktu jak teorię proponującą kauzalną zasadę połączenia ducha i ciała w jednym ludzkim podmiocie. Koncepcja Hengstenberga wskazuje na realność ludzkiego ciała oraz jego istotne miejsce w konstytuowaniu całości ludzkiego bytu.

EN

The article discuss the anthropological issue of Scheler’s most successful pupil, Hans Eduard Hengstenberg. The German philosopher tried to unite two different philosophical traditions: phenomenology and classical metaphysics. His main achievement was foundation of the new anthropological position based on the phenomenological concept of Sachlichkeit and the ontology of constitution. The article explains the inner logic of Hengstenberg’s ontological position and exams his philosophical criticism against the traditional hylemorfic theory of Aristotle used as a scholastic tool for explaining the union between body and mind.

Keywords

PL

osoba; ontologia; konstytucja; fenomenologia; hylemorfizm

EN

person; ontology; constitution; phenomenology; hylemorphism

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Filozoficzne
• Year: 2013
• Volume: 61
• Issue: 4
• Pages: 5-18

Contributors

author

Piotr Pasterczyk

• Wydział Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II

References

• Arystoteles: O duszy, [w:] Dzieła wszystkie, t. 3, Warszawa 2003, s. 7-146.
• Heidegger M.: Sein und Zeit, Frankfurt a. Main 1986.
• Heidegger M.: Zur Bestimmung der Philosophie, GA 56/57, Frankfurt a. Main 1987.
• Heidegger M., Fernseh-Interview, [w:] Martin Heidegger im Gespräch mit Richard Wisser, Pfulligen 1988, s. 21-28.
• Heidegger M.: Was heißt Denken, [w:] Vorträge und Aufsätze, Stuttgart 1994, s. 123-138.
• Hengstenberg H.E.: Autonomismus und Transcendenzphilosophie, Heidelberg 1950 (wyd. 2: Autonomismus und Transzendenzphilosophie, Dettelbach 1996).
• Hengstenberg H.E.: Sein und Ursprünglichkeit, Salzburg–München–Köln 1958, s. 124-152.
• Hengstenberg H.E.: Hans Eduard Hengstenberg, [w:] Philosophie in Selbstdarstellung, red. L.J. Pongratz, Hamburg 1975, s. 120-190.
• Hengstenberg H.E.: Seinsüberschreitung und Kreativität, Salzburg-München 1979.
• Hengstenberg H.E.: Philosophische Anthropologie, München-Salzburg 1984.
• Hengstenberg H.E.: Thesen zur Seinskontitution, „Franziskanische Studien” 1-2 (1967), s. 110-133.
• Lotz J.: Martin Heidegger und Thomas von Aquin, Pfullingen 1975.
• Miller M.: The God-Given Way, „Proceedings of the Boston Area Colloquium in Ancient Philosophy” 6 (1990), s. 323-359.
• Miller M., Unity and Logos: A Reading of Teaetetus 201c-210s, „Ancient Philosophy” 1 (1992), s. 87-111.
• Miller M., “Unwritten Teachings” in the Parmenides, „Review of Metaphysics” 48 (1995), s. 591-633.
• Pasterczyk P., Der Traum des Sokrates und das Problem der Dialektik im Theaitetos, Freiburg im Breisgau 2004.
• Platon: Państwo. Prawa, Kęty 2001.
• Płużański T.: Człowiek w filozofii św. Augustyna, „Studia Filozoficzne” 5 (90) 1973.
• Rohde E.: Psyche. Kult duszy i wiara w nieśmiertelność u starożytnych Greków, Kęty 2007.
• Weier W.: Wege einer metaphysischen Phänomenologie, „Freiburger Zeitschrift für Philosophie und Theologie” 16 (1969), s. 388-427.