„Nowa polityka polonijna” — obszar tworzenia wspólnoty czy przestrzeń gry interesów?

• Authors: Nowosielski Michał , Nowak Witold

Title variants

EN

The new Polish diaspora policy — the area of creating the community or the game of interest?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Polityka polonijna podlegała od 1989 r. istotnym przemianom, które znalazły wyraz, z jednej strony, w treści kluczowych dokumentów zawierających jej założenia, z drugiej zaś — w praktyce jej realizacji. Ostanie 25 lat pozwoliło obserwować również znaczące zmiany instytucjonalne w systemie realizacji tego obszaru polityki zagranicznej, które można nazwać tworzeniem „nowej polityki polonijnej”. Procesy te charakteryzują się odejściem od postrzegania polityki polonijnej w kategoriach aksjologicznie warunkowanych zobowiązań państwa polskiego wobec Polonii oraz opieki nad nią na rzecz definiowania jej jako instrumentu realizacji polityki państwa polskiego i polskiej racji stanu. Jednym z wymiarów tych przemian jest także redefinicja Polonii i Polaków za granicą jako specyficznie rozumianej wspólnoty.

EN

The policy towards Polish diaspora since 1989 has been the subject of substantial changes, reflected, on the one hand, in key program documents, and on the other hand, in the practice of its implementation. The last 25 years allow to observe significant institutional changes in the area of Polish foreign policy, which may be called the creation of the “new policy towards Polish community abroad”. These processes can be characterized as the shift from perceiving the Polish community abroad in terms of axiologically conditioned obligations and care of the Polish state towards the Polish community to defining it rather as an instrument of the Polish state policy and its raison d’etat. One of the dimensions of these changes is also the redefinition of Polish community and the Poles living abroad as a specific type of community.

Keywords

PL

Polonia i Polacy za granicą; polityka polonijna; polityka wobec diaspory

EN

Polish community abroad; policy towards Polish diaspora

• Publisher: Instytut Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego
• Journal: Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje
• Year: 2017
• Issue: 37(2)
• Pages: 73-89

Contributors

author

Nowosielski Michał

• Ośrodek Badań nad Migracjami, Uniwersytet Warszawski Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego

author

Nowak Witold

• Ośrodek Badań nad Migracjami, Uniwersytet Warszawski

References

• Agunias, D. (2010). The Future of Diaspora Policy. Background Paper WMR. Geneva: Inter- national Organization for Migration.
• Aikins, K., White, N. (2011). Global Diaspora Strategies Toolkit. Dublin: Diaspora Matters.
• Babiński, G. (1992). Modele polityki wobec emigracji, Polonii i Polaków za granicą. Suge-stie dla polskiej polityki zagranicznej. Rocznik Polskiej Polityki Zagranicznej, s. 260-270.
• Barry, K. (2006). Home and Away: The Construction of Citizenship in an Emigration Context. New York University Law Review, nr 1, s. 11-59.
• Brinkerhoff, J.M. (2011). Diasporas and conflict societies: conflict entrepreneurs, com- peting interests or contributors to stability and development? Conflict, Security & Development, nr 11, s. 115-143.
• Chałupczak, H., Firlit-Fesnak, G., Lesińska, M., and Solga, B. (2014). Polityka migracyjna Polski wobec najnowszej emigracji Polaków po 2004 roku. W: M. Lesińska, M. Okólski, K. Slany, B. Solga (red.), Dekada członkostwa Polski w UE. Społeczne skutki emigracji Polaków po 2004 roku (s. 308-330). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Chander, A. (2006). Homeward Bound. New York University Law Review, nr 1, s. 60-89.
• Duszczyk, M., Kaczmarczyk, P., Rusielewicz, A. (2009). Raport z działania grupy roboczejds. migracji powrotnych Polaków. Warszawa: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.
• Duszczyk, M. (2012). Polska polityka imigracyjna a rynek pracy. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
• Dziennik Ustaw 1997 nr 78 poz. 483. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.
• Fiń, A., Legut, A., Nowak, W., Nowosielski, M., Scholl-Mazurek, K. (2013). Polityka polonijna w ocenie jej wykonawców i adresatów. IZ Policy Papers. Poznań: Instytut Zachodni.
• Gamlen, A. (2006). Diaspora Engagement Policies: What are they, and what kinds of States use them? COMPAS Working Papers, nr 32, University of Oxford.
• Gamlen, A. (2008). Why Engage Diasporas? COMPAS Working Papers, nr 63, University of Oxford.
• Garapich, M. (2014). Wpływ poakcesyjnych migracji na polską diasporę — zarys proble-matyki. W: M. Lesińska, M. Okólski, K. Slany, B. Solga (red.), Dekada członkostwa Polski w UE. Społeczne skutki emigracji Polaków po 2004 roku (s. 283-305). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Glick Schiller, N., Wimmer, A. (2003). Methodological Nationalism, the Social Science and the Study of Migration: An Essay in Historical Epistemology. International Migra- tion Review, nr 37(3), s. 576-610.
• Grabowska-Lusińska, I., Lesińska, M., Fihel, E., Matejko, A., Mioduszewska, M., Nestoro- wicz, J. (2009). Raport końcowy projektu eksploracyjnego „Powroty Polaków”. Warszawa: Ośrodek Badań nad Migracjami UW.
• Heleniak, T. (2013). Diasporas and Development in Post-Communist Eurasia. Migration Information Source. Pobrano z: http://www.migrationpolicy.org/article/diasporas-and- -development-post-communist-eurasia [dostęp: 22.12.2016].
• Hugo, G. (2003). Migration and Development: A Perspective from Asia. Geneva: Interna- tional Organization for Migration.
• Hut, P. (2014). Polska wobec Polaków w przestrzeni poradzieckiej. Od solidaryzmu etnicznego do obowiązku administracyjnego. Warszawa: Instytut Polityki Społecznej UW.
• Laegreid, P., Christensen, T. (red.) (2013). Transcending new public management: the trans- formation of public sector reforms. Burlington: Ashgate Publishing, Ltd.
• Legut, A. (2013). Polityka angażowania diaspory w pracach Senatu RP w latach 2005-2010 (ze szczególnym uwzględnieniem obszaru UE-15). W: I. Głuszyńska, K. Lankosz (red.), Państwo polskie wobec Polaków w diasporze (s. 251-268). Bielsko Biała: Wyższa Szkoła Administracji.
• Łodziński, S., Szonert, M. (2016). „Niepolityczna polityka”? Kształtowanie się polityki migra-cyjnej w Polsce w latach 1989-2016 (kwiecień). CMR Working Papers, nr 90/148, Ośrodek Badań nad Migracjami.
• Matyja, R., Siewierska-Chmaj, A., Pędziwiatr, K. (2015). Polska polityka migracyjna. W poszukiwaniu nowego modelu. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
• Menz, G. (2011). Neo-liberalism, privatization and the outsourcing of migration manage- ment: a five-country comparison. Competition & Change, nr 2, s. 116-135.
• MSZ (bdw). Definicje, pojęcia dotyczące spraw polonijnych. Pobrano z: http://www.msz. gov.pl/pl/polityka_zagraniczna/polonia/definicje_pojecia/ [dostęp: 17.03.2017].
• MSZ (2002). Rządowy program współpracy z Polonią i Polakami za granicą zaakcepto-wany na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 10.12.2002 r. Pobrano z: http://www.belgrad.msz.gov.pl/pl/polonia_w_serbii/rzadowy_program_wspolpracy_z_polonia/ [dostęp: 1.11.2013].
• MSZ (2007). Rządowy program współpracy z Polonią i Polakami za granicą. Pobrano z: http://www.msz.gov.pl/resource/ad28993a-f211-4db2-8263-c655c928410b [dostęp: 17.03.2017].
• MSZ (2011). Projekt Rządowego programu współpracy z Polonią i Polakami za granicą. Pobrano z: http://www.msz.gov.pl/resource/13ff6551-d8aa-4799-91d3-efe4660b1417 [dostęp: 1.11.2013].
• MSZ (2012). Ministerstwo Spraw Zagranicznych, Priorytety polskiej polityki zagranicznej 2012-2016. Pobrano z: http://www.msz.gov.pl/resource/aa1c4aec-a52f-45a7-96e5- 06658e73bb4e:JCR [dostęp: 21.08.2015].
• MSZ (2014a). Atlas polskiej obecności za granicą. Warszawa: Ministerstwo Spraw Zagra-nicznych. Pobrano z: http://www.msz.gov.pl/pl/polityka_zagraniczna/polonia/atlas_pol- skiej_obecnosci_w_swiecie [dostęp: 17.03.2017].
• MSZ (2014b). Projekt „Rządowego programu współpracy z polską diasporą w latach 2015-2020”. Pobrano z: http://www.msz.gov.pl/resource/f5c606f6-e411-4dcb-92d7- b7483406e69c:JCR [dostęp: 31.08.2015].
• MSZ (2015). Rządowy program współpracy z Polonią i Polakami za granicą w latach 2015-2020. Pobrano z: http://www.msz.gov.pl/resource/70a7021e-304c-4075-a812- 18e5b3410966:JCR [dostęp: 9.10.2015].
• Nowosielski, M. (2016). Polskie organizacje w Niemczech. Stan i uwarunkowania. Poznań: Instytut Zachodni.
• 0stergaard-Nielsen, E. (2003). International migration and sending countries: perceptions, policies and transnational relations. Basingstoke: Palgrave Macmilan.
• Portes, A., Escobar, C., Radford, A.W. (2007). Immigrant Transnational Organizations and Development: A Comparative Study. International Migration Review, nr 1, s. 242-281.
• Sharma, K., Kashyap, A., Montes, M.F., Ladd, P. (red.) (2011). Realizing the Development Potential of Diasporas. Tokyo: United Nations University Press.
• Uchwała nr 145/91 Rady Ministrów z dnia 5 listopada 1991 r. w sprawie współpracy z Polonią, emigracją i Polakami za granicą (maszynopis w posiadaniu autorów).
• Zespół do Spraw Migracji (2012). Polityka migracyjna Polski — stan obecny i postulo-wane działania. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Departament Polityki Migracyjnej.