Doświadczanie ciężarnego ciała jako ciała przekraczającego granice – studium socjologii ucieleśnienia

• Authors: Honorata Jakubowska

Title variants

EN

Experiencing the Pregnant Body as a Body Which Crosses the Boundaries—The Study of Sociology of Embodiment

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zaprezentowano, w oparciu o indywidualne wywiady pogłębione, doświadczanie ciężarnego ciała przez kobiety. Najczęściej ciężarne ciało jest przedmiotem zainteresowań naukowych albo jako przedmiot medykalizacji czy dyscyplinowania albo analizowane są jego reprezentacje. W tym artykule akcent przesunięty jest na doświadczanie, a tym samym wpisuje się on w rozważania prowadzone w ramach socjologii ucieleśnienia. Doświadczanie ciężarnego ciała, jako ciała o wyjątkowym statusie, łączącego w sobie dwa byty, jest analizowane poprzez odniesienie się do pojęcia granic i ich trzech wymiarów. Po pierwsze, interesuje mnie powiększanie się ciężarnego ciała, jego rozrastanie się i wynikające z tego zmiany codziennych praktyk kobiet oczekujących narodzin dziecka. Po drugie, granice ciężarnego ciała odnoszę do (nie)zależności ciała kobiety i rozwijającego się wewnątrz jej ciała dziecka. I wreszcie po trzecie, na przykładzie społecznej praktyki dotykania brzucha ciężarnej kobiety, analizuję granice prywatności i intymności ciężarnego ciała.

EN

The way women experience a pregnant body is presented in the article on the basis of in-depth interviews. Usually, a pregnant body is a theme of scientific interest as a subject of medicalization and discipline or its representations are analyzed. This paper focuses on experience and, as a consequence, fits into the sociology of embodiment. Experiencing a pregnant body, as a body which has an exceptional status and unites two individuals, is analyzed using the concept of boundaries in three dimensions. Firstly, I am interested in pregnant body’s growing and its consequences for the daily practices. Secondly, I refer the boundaries of a pregnant body to the (in)dependence of a woman and a baby growing inside her body. And thirdly, taking the example of the practice of touching a pregnant woman’s belly, I analyze the boundaries of privacy and intimacy.

Keywords

PL

ciało ciężarne; kobieta; doświadczanie; granice

EN

pregnant body; woman; experiencing; boundaries

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2016
• Volume: 12
• Issue: 4
• Pages: 100-117

Dates

published

2016-11-30

Contributors

author

Honorata Jakubowska

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

References

• Bailey Lucy (2001) Gender Shows: First-Time Mothers and Embodied Selves. „Gender and Society”, vol. 15, s. 110–129.
• Bartky Sandra L. (2007) Foucault, kobiecość i unowocześnienie władzy patriarchalnej [w:] Renata E. Hryciuk, Agnieszka Kościańska, red., Gender: perspektywa antropologiczna, t. 2: Kobiecość, męskość, seksualność. Warszawa: Wydawnictwa UW, s. 50–75.
• Bordo Susan (1993) Unbearable Weight: Feminism, Western Culture, and the Body. Berkeley: University of California Press.
• Crossley Nick (2001) The Social Body. Habit, Identity and Desire. London, Thousand Oaks, New Delhi: SAGE Publications.
• Crossley Nick (2007) Researching Embodiment by Way of ‘Body Techniques’. „The Sociological Review”, vol. 55, s. 80–94.
• Csordas Thomas, ed. (1994) Embodiment and Experience: The Existential Ground of Culture and Self. Cambridge: Cambridge University Press.
• Douglas Mary (2007) Czystość i zmaza. Przełożyła Marta Bucholc. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Draper Jan (2003) Blurring, Moving and Broken Boundaries: Men’s Encounters with the Pregnant Body. „Sociology of Health & Illness”, vol. 25, s. 743–767.
• Drwięga Marek (2002) Ciało człowieka. Studium z antropologii filozoficznej. Kraków: Księgarnia Akademicka.
• Freund Peter (2001) Bodies, Disabilities and Spaces: the Social Model and Disabling Spatial Organisations. „Disability & Society”, vol. 16, no. 5, s. 689–706.
• Glaser Barney (1978) Theoretical Sensitivity. San Francisco: The Sociology Press.
• Glaser Barney G., Strauss Anselm L. (1967) The Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research. Chicago: Aldine Publishing Company.
• Grosz Elizabeth (1994) Volatile Bodies: Toward a Corporeal Feminism. Bloomington: Indiana University Press.
• Hartouni Valerie (1991) Containing Women: Reproductive Discourse in the 1980s [w:] Constance Penley, Andrew Ross, eds., Techoculture. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press, s. 27–56.
• Jakubowska Honorata (2009) Socjologia ciała. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Jakubowska Honorata (2012) Ciało jako przedmiot badań socjologicznych – dylematy, pominięcia, możliwości. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 8, nr 2, s. 12–31 [dostęp 1 kwietnia 2016 r.]. Dostępny w Internecie: ‹http://www.przegladsocjologiijakosciowej.org›.
• Karpin Isabel (1992) Legislating the Female Body. „Columbia Journal of Gender and Law”, vol. 3, s. 325–349.
• Kaufmann Jean-Claude (2004) Ego. Socjologia jednostki. Przełożył Krzysztof Wakar. Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Kember Sarah (1995) Medicine’s New Vision? [w:] Martin Lister, ed., The Photographic Image in Digital Culture. London: Routledge, s. 95-114.
• Kłonkowska Anna M., Gajewska Magdalena (2015) Belly-Stories. Feminine Stories About Body, Pregnancy and Childbirth. „Miscellanea Anthropologica et Sociologica”, vol. 16, s. 38–49.
• Konecki Krzysztof (2008) Wizualna teoria ugruntowana. Rodziny kodowania wykorzystywane w analizie wizualnej. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 4, nr 3 [dostęp 1 kwietnia 2016 r.]. Dostępny w Internecie: ‹http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/archive_pl.php›.
• Kristeva Julia (1981) Women’s Time. „Signs: Journal of Women in Culture and Society”, vol. 7, s. 13–35.
• Kristeva Julia (2007) Potęga obrzydzenia. Esej o wstręcie. Przełożył Maciej Falski. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Leder Drew (1990) Absent Body. Chicago: University of Chicago Press.
• Lewis Matthew (2013) How Does Pregnancy Transform the Embodied Self? [dostęp 25 lutego 2014 r.]. Dostępny w Internecie: ‹http://www.essex.ac.uk/sociology/documents/research/publications/ug_journal/vol10/2013SC394_MatthewLewis_FINAL.pdf›.
• Longhurst Robyn (2000) Bodies: Exploring Fluid Boundaries. London: Routledge.
• Longhurst Robyn (2001) Breaking Corporeal Boundaries: Pregnant Bodies in Public Places [w:] Ruth Holliday, John Hassards, eds., Contested Body. London: Routledge, s. 81–94.
• Lupton Deborah (2012) ‘Precious Cargo’: Foetal Subjects, Risk and Reproductive Citizenship. „Critical Public Health”, vol. 22, s. 329–340.
• MacKenzie Catriona (1992) Abortion and Embodiment. „Australasian Journal of Philosophy”, vol. 70, s. 136–155.
• Majka-Rostek Dorota (2010) Wizerunek ciężarnego ciała [w:] Ewa Banaszak, Paweł Czajkowski, red., Corpus delicti – rozkoszne ciało. Szkice nie tylko z socjologii ciała. Warszawa: Difin, s. 187-203.
• Marody Mirosława, Giza-Poleszczuk Anna (2004) Przemiany więzi społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Merleau-Ponty Maurice (2001). Fenomenologia percepcji. Przełożyli Małgorzata Kowalska i Jacek Migasiński, Warszawa: Fundacja Aletheia.
• Nash Meredith (2014) Picturing Mothers: A Photovoice Study of Body Image in Pregnancy. „Health Sociology Review”, vol. 23, s. 242–253.
• Schmied Virginia, Lupton Deborah (2001) Blurring the Boundaries: Breastfeeding and Maternal Subjectivity. „Sociology of Health & Illness”, vol. 23, s. 234–250.
• Westfall Rachel (2006) The Pregnant/Birthing Body: Negotiations of Personal Autonomy [w:] Dennis Waskul, Phillip Vannini, eds., Body/Embodiment: Symbolic Interaction and the Sociology of the Body. Aldershot–Burlington: Ashgate Publishing, s. 263–276.
• Wiant Cummins Molly (2014) Reproductive Surveillance: The Making of Pregnant Docile Bodies. „Kaleidoscope”, vol. 13, s. 33–51.
• Wolf Naomi (2014) Mit urody. Przełożyła Monika Rogowska-Stangret. Warszawa: Czarna Owca.
• Young Iris Marion (2005) Pregnant Embodiment: Subjectivity and Alienation [w:] Iris Marion Young, ed., On Female Body Experience. “Throwing Like a Girl” and Other Essays. New York: Oxford University Press, s. 46–61.