Architektura, wystrój i symbolika klasztorów kapucyńskich na przykładzie klasztoru krośnieńskiego

• Authors: Rotter Lucyna

Title variants

EN

The architecture, interior design and symbolism of Capuchin monasteries exemplified by the monastey in Krosno

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Zakon Braci Mniejszych Kapucynów powstał po 1525 roku w wyniku reformy, której inicjatorem był o. Matteo da Bascio. Niemal od początku swego istnienia kapucyni wykształcili pewien zauważalny styl w sztuce, charakterystyczny dla wznoszonych przezeń klasztorów, w których konkretnym zasadom podlegała nie tylko sama architektura kościoła i klasztoru, ale i wyposażenie wnętrza, malarstwo, rzeźba czy rzemiosło artystyczne. Utrzymanie jednolitego stylu architektonicznego było możliwe nie tylko dzięki rygorystycznym przepisom, ale i żywej tradycji. Cechy budownictwa kapucyńskiego posiadając bardzo wyraźny rys semantyczny, podkreślają duchowość i tradycję Zakonu.

EN

The Order of Capuchin Friars Minor originated in 1525 as the result of the reform initiated by Fr. Matteo da Basico. Almost from the beginning of its existence the Capuchins developed a certain noticeable art style, characteristic for the monasteries they built, in which the church’s and the monastery’s architecture as well as the interior design, painting, sculpture or craft were subjected to strict rules. Maintaining a uniform architectural style was possible not only through rigorous rules but also through live tradition. Capuchin architecture by its very distinct semantic feature emphasises the spirituality and tradition of the Order.

Keywords

PL

kapucyni; klasztor; architektura; wyposażenie wnętrz; symbolika; malarstwo; rzeźba; rzemiosło artystyczne; styl artystyczny

EN

Capuchin; cloister; frunishings; symbolic; painting; sculpture; handicraft; artistic style

• Publisher: Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy
• Journal: Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
• Year: 2016
• Volume: 126
• Pages: 233-249

Contributors

author

Rotter Lucyna

References

• Bibliografia
• Antologia Mistyków franciszkańskich, red. S. Kafel, t. 3, Warszawa 1987.
• Bartczakowa A., Kościół Kapucynów, Warszawa 1982.
• Bartoszewski G., Przybycie kapucynów do Polski oraz terytorialny i personalny rozwój zakonu w latach 1681-1810, [w:] Trzysta lat kapucynów w Polsce. 1681-1981, Zakroczym-Warszawa-Kraków 1987.
• Bogdanowski J., Polskie ogrody ozdobne, Warszawa 2000.
• Budziarek M., Kapucyni w Lublinie dzieje klasztoru w latach 1721-1864, War-szawa Lublin 1996.
• Charageat M., Sztuka Ogrodów, Warszawa 1978.
• Chrzanowski T., Kapucyni a sztuka, [w:] Trzysta lat kapucynów w Krakowie. 1695-1995. Księga pamiątkowa, red. J. Marecki, Kraków 1997.
• Colombas G. M., Abito religioso. L’abito monastico, [w:] Dizionario degli istituti di perfezione, red. G. Pelliccia, G. Rocca, t. 1, Roma 1974.
• Czuba M., Kościół i klasztor oo. Kapucynów w Krośnie, „Biblioteka krośnieńska”, z. 11, Krosno 1996.
• Fre G., Archittettura cappuccine in Emilia e in Romagna, [w:] I Cappuccini in Emilia-Romagna Storia di una presenza, red. G. Pozzi, P. Prodi, Bologna 2002.
• Gerlach P., De architectuur der Capucijnen. „Franciscaans Leven”, R. 38:1955, z. 3.
• Giacomelli A., Problemi economici, questua e impegno sociale, [w:] I I Cappuccini in Emilia-Romagna Storia di una presenza, red. G. Pozzi, P. Prodi, Bologna 2002.
• Gross R., Dlaczego czerwień jest barwą miłości, Warszawa 1990.
• Hani J. , Symbolika świątyni chrześcijańskiej, Kraków 1998.
• Hani J., Symbolika świątyni chrześcijańskiej, Kraków .
• Hermanowicz W., Monografia architektury kościoła oo. kapucynów p.w. Św. Piotra i Pawła w Lublinie, „Rocznik Humanistyczny”, R. 18:1970, z. 5.
• Hodor K., Ogrody klasztorne i ich rola w kształtowaniu tkanki urbanistycznej miasta Krakowa, [w:] Historyczne i współczesne ogrody w krajobrazie miasta, red. A. Mitkowska, K. Hodor, K. Łakomy, Kraków 2012.
• Hummerich W., Kapuzinerarchitektur in den rheinischen Ordensprovinzen, Mainz 1987.
• Jastrzębski A. A.., Duchniewski F. J., Część historyczna, [w:] Katalog polskich prowincji ojców kapucynów, Rzym-Warszawa 1979.
• Konstytucje Braci Mniejszych Serafickiego Ojca Franciszka świętego Kapucynów, aprobowane i potwierdzone od Urbana VIII papieża. Z włoskiego na polski język wytłumaczone, Kraków 1733.
• Krasucka B., Sztuka kapucyńska, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 8, Lublin 2000.
• Krenz M., Średniowieczna symbolika wirydarzy klasztornych, Kraków 2005.
• L’abito religioso, Roma 1977.
• Lichaczow D., Poezja ogrodów. O semantyce stylów ogrodowo-parkowych, Wro-cław-Warszawa-Kraków 1991.
• Lorentz S., Rottermund A., Klasycyzm w Polsce, Warszawa 1984.
• Łoziński B., Leksykon zakonów w Polsce, Warszawa 1998.
• Majdecki L., Historia Ogrodów, Warszawa 1981.
• Marecki J., Architektura i wystrój klasztorów kapucyńskich, [w:] Zakon Braci Mniejszych Kapucynów na Dolnym Śląsku i we Wrocławiu, Wrocław 1996.
• Marecki J., Kościół i klasztor kapucynów w Krakowie, Kraków 1995.
• Marecki J., Zakony w Polsce, Kraków 2000.
• Miłobędzki A., Zarys dziejów architektury w Polsce, Warszawa 1963.
• Mrozek J. A., Architektura klasycyzmu, [w:] Sztuka świata, t. 8, Warszawa 2000.
• Nadolski B. , Ambona. Historia, znaczenie, symbolika, Kraków 2008.
• Okoń M., Krosno, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 9, Lublin 2002.
• Prejs R., Kapucyni, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 8, Lublin 2000.
• Rotter L., Habit franciszkański na przykładzie wybranych wspólnot męskich i żeńskich, „Zeszyty sądecko-spiskie”, t. 4:2009.
• Rotter L.,Ubiór czy kostium. Znaczenie i funkcja strojów zakonnych, Kraków 2015.
• Sarna W., Kościoły i klasztory reguły św. Franciszka na ziemiach polskich, z. 1, Kraków 1891.
• Sobieraj M., Fundatorzy kapucyńskich klasztorów w XVII i XVIII wieku, [w:] Trzysta lat kapucynów w Krakowie. 1695-1995. Księga pamiątkowa, red. J. Ma-recki, Kraków 1997.
• Stolot F., Śnieżyńska-Stolotowa E., Katalog zabytków sztuki w Polsce, seria nowa, t. 1: województwo krośnieńskie, z. 1: Krosno, Dukla i okolice, Warszawa 1977.
• Szafrańska M., Wirydarz – słowo, forma, treść, „Teka Komisji Urbanistyki i Architektury”, t. 27, Kraków 1995.
• Topińska M., Budownictwo kapucynów w Polsce w świetle konstytucji i tradycji zakonu. „Kwartalnik Architektury i Urbanistyki”, R. 19:197