Methods of reconstruction of theories of aging in Poland

• Authors: Muszyński Marcin
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The purpose of the article is to present the methods of reconstruction of theories of aging, developed on a different socio-cultural ground, which are introduced to Polish readers. The basis for this analysis is the need to look at the effects of reconstructing the main theoretical perspectives in social gerontology in Poland. The topics discussed in the article seem important because the quality of reception of theories of aging has a significant impact on research. Better quality of theory reconstruction should result in their wider use, both in exploratory and verification studies, for example as a source of hypotheses, research questions, as well as explanation and understanding of the obtained data. The analysis revealed that in most cases the receptions presented in Polish gerontological literature are fragmentary, insufficiently described and their origin is not explained. They often lack critical comments. An analysis method has been proposed to increase the quality of new receptions of aging theories.

Keywords

EN

reconstruction of theories; theories of aging; genetic structuralism

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Akademii WSB
• Journal: EXLIBRIS Biblioteka Gerontologii Społecznej
• Year: 2019
• Issue: 1 (16) /2019 SELECTED ASPECTS OF AGING. POLISH PERSPECTIVE
• Pages: 139-153

Dates

published

2019

Contributors

author

Muszyński Marcin

• Uniwersytet Łódzki

References

• Ablewicz, K. (1994). Hermeneutyczno-fenomenologiczna perspektywa badań w pedagogice. Kraków: Uniwersytet Jagielloński. Achenbaum, W.A., & Bengtson, V. L. (1994). Re-engaging the disengagement theory of aging. The Gerontologist (34), 756–763. Baltes, P. B. (1997). On the incomplete architecture of human ontogeny: Selection, optimization, and compensation as foundation of developmental theory. American psychologist, 52(4). Bengtson, V.L., Burgess, E.O., & Parrott, T.M. (1997). Theory, explanation, and a third generation of theoretical development in social gerontology. The Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences and Social Sciences, 52(2), 72–88. Brudek, P. (2016). Larsa Tornstama teoria gerotranscendencji jako teoria pozytywnego starzenia się. Psychologia Rozwojowa, 22(4), 9–25. 150 MARCiN MUsZYński Bugajska, B. (2012). Tożsamość człowieka w starości. Studium socjopedagogiczne. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Chabior, A. (2000). Rola aktywności kulturalno-oświatowej w adaptacji do starości. Radom- Kielce: Instytut Technologii Eksploatacji w Radomiu. Chabior, A. (2017). Wspomaganie procesu pomyślnego starzenia się u ludzi starych. Między powinnością a profesją. Kraków: Impuls. Ciczkowski, W. (1995). Strukturalizm genetyczny w badaniach nad rozwojem myśli pedagogicznej. In W. Jamrożek (Ed.), Stan i perspektywy historii wychowania. Poznań: Wydawnictwo Eruditus. Czakon, W. (2014). Kryteria oceny rygoru metodologicznego badań w naukach o zarządzaniu. Organizacja i Kierowanie, 161(1 ), 51–62. Czekanowski, P. (2012). Społeczne aspekty starzenia się ludności w Polsce. Perspektywa socjologii starości. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. Eco, U., Rorty, R., Culler, J., & Brooke-Rose, C. (2008). Interpretacja i nadinterpretacja. Kraków: Społeczny Instytut Wydawniczy Znak. Fabiś, A. (2018). Troski egzystencjalne w starości. Ujęcie geragogiczne. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego. Fabiś, A., Wawrzyniak, J., & Chabior, A. (2015). Ludzka starość. Wybrane zagadnienia gerontologii społecznej. Kraków: Impuls. Grzelak-Kostulska, E. (2016). Seniorzy w Polsce w świetle procesów modernizacyjnych. Toruń.: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Guba, E., & Lincoln, Y. (2005). Paradigmatic controversies contradictions and emerging confluences. In N. Denzin, & Y. Lincoln (Eds.), The Sage handbook of qualitative research. Thousand Oaks CA: Sage Publication. Guba, E., & Lincoln, Y. (2005). Paradigmatic controversies contradictions and emerging confluences. In N. Denzin (Ed.), The Sage handbook of qualitative research, (pp. 191–205). Thousand Oaks CA: Sage Publication. Halicki, J. (2006). Społeczne teorie starzenia się. In M. Halicka, & J. Halicki (Eds.), Zostawić ślad na ziemi (pp. 255–276). Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku. Halicki, J. (2017). Społeczne teorie starzenia się. In A.A. Zych (Ed.), Encyklopedia starości, starzenia się i niepełnosprawności (Vol. III, pp. 303–310). Katowice: Thesaurus Silesiae. Kenneth, A. (2005). Explorations in classical sociological theory. Seeing the social world. Thousand Oaks CA: Pine Forge Press. Konieczna, E. (2016). Seniorzy i film. Aktywizacja i integracja społeczna osób starych przez uczestnictwo w kulturze filmowej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. Korzeniowska, A., & Kuhiwczak, P. (2005). Successful polish-english translation. Tricks of the trade. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Krzysztofiak, D. (2016). Oblicza starości w perspektywie lokalnej. Studium socjopedagogiczne. Kraków: Impuls. Kubiak, M. (2016). Polityka społeczna wobec ludzi starych w Polsce na tle współczesnych przemian społeczno-gospodarczych. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. Kuderowicz, Z. (1978). Przegląd metod historii filozofii. Wrocław–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Kuhn, T. (1968). Struktura rewolucji naukowych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. 151 Lakatos, I. (1970). Falsification and the Methodology of Scientific Research Programmes. In I. Lakatos, & A. Musgrave (Eds.), Criticism and the Growth of Knowledge. Cambridge: Cambridge University Press. Lemon, B.W., Bengston, V.L., & Peterson, J.A. (1972). An exploration of the activity theory of aging. Activity types and life satisfaction among in-movers to a retirement community. Journal of Gerontology, 24(7), 511–523. Leszczyńska-Rajchert, A. (2005). Człowiek starszy i jego wspomaganie – w stronę pedagogiki starości. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. Malec, M. (2012). Gerotranscendencja-teoria pozytywnego starzenia się. Założenia i znaczenie. Dyskursy Młodych Andragogów, 13, 45–60. Miles, M., & Huberman, M. (2000). Analiza danych jakościowych. Białystok: Wydawnictwo Transhumana. Mills, C.W. (2005). Obietnica. In P. Sztompka, & M. Kuci (Eds.), Socjologia. Lektury (pp. 11– 17). Kraków: Wydawnictwo Znak. Mrozowski, M. (2001). Media masowe. Władza i rozrywka i biznes. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR. Muszyński, M. (2011). Do czego potrzebne są nam teorie starzenia się? Dyskursy Młodych Andragogów, 12, 197–210. Muszyński, M. (2016a). Przegląd wybranych stanowisk dotyczących teorii gerotranscendencji. In E. Dubas, & M. Muszyński (Eds.), Refleksje nad Starością. Obiektywny i subiektywny wymiar starości (pp. 23–36). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. Muszyński, M. (2016b). Starość w perspektywie postmodernistycznej. Exlibris Biblioteka Gerontologii Społecznej, 1(11), 13–24. Muszyński, M. (2017a). Teoria biegu życia. In A.A. Zych (Ed.), Encyklopedia starości, starzenia się i niepełnosprawności (Vol. IV, pp. 46–50). Katowice: Thesaurus Silesiae. Muszyński, M. (2017b). Teoria ciągłości. In A.A. Zych (Ed.), Encyklopedia starości, starzenia się i niepełnosprawności (Vol. IV, pp. 50–53). Katowice: Thesaurus Silesiae. Muszyński, M. (2017c). Teoria kompetencyjna . In A.A. Zych (Ed.), Encyklopedia starości, starzenia się i niepełnosprawności (Vol. IV, pp. 54–59). Katowice: Thesaurus Silesiae. Muszyński, M. (2018). Etapy ewaluacji badań jakościowych–perspektywa konstruktywistyczna. Rocznik Andragogiczny, 25, pp. 187-209. Niezabitowski, M. (2007). Ludzie starsi w perspektywie socjologicznej. Problemy uczestnictwa społecznego. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk. Nowak, S. (2008). Metodologia badań społecznych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Opara, S. (2005). Filozofia. Współczesne kierunki i problemy. Warszawa: Fundacja Innowacja. Piaget, J. (1966). Studia z psychologii dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Piaget, J. (1972). Strukturalizm. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Pikuła, N. (2015). Poczucie sensu życia osób starszych. Inspiracje do edukacji w starości. Kraków: Impuls. Piotrowski, J. (1973). Miejsce człowieka starego w rodzinie i społeczeństwie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Rembowski, J. (1984). Psychologiczne problemy starzenia się człowieka. Warszawa–Poznań: Wydawnictwo Naukowe PWN. METHODs OF RECONsTRUCTiON OF THEORiEs OF AGiNG iN POLAND 152 Ricoeur, P. (2006). Model tekstu. Znaczące działanie rozważane jako tekst. In A. Jasińska- Kania, L.M. Nijakowski, J. Szacki, & M. Ziółkowski (Eds.), Współczesne teorie socjologiczne (Vol. II, pp. 1001–1019). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. Seredyńska, D. (2013). Dyskursy edukacyjne o starości w naukach humanistycznych i społecznych. Analiza konferencji ogólnopolskich. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Susułowska, M. (1975). Problematyka i osiągnięcia psychologii gerontologicznej. In J. Piotrowski (Ed.), Starzenie się i starość w badaniach gerontologicznych w Polsce (pp. 36–51). Warszawa–Wrocław: Polskie Towarzystwo Gerontologiczne. Susułowska, M. (1989). Psychologia starzenia się. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Synak, B. (1999). Ludzie starzy. In H. Domański, A. Kojder, K. Koseła, K. Kowalewicz, H. Kubiak, W. Kwaśniewicz, M. Ziółkowski (Eds.), Encyklopedia socjologii (Vol. II, p. 146). Warszawa: Oficyna Naukowa. Szarota, Z. (2010). Starzenie się i starość w wymiarze instytucjonalnego wsparcia na przykładzie Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego. Szatur-Jaworska, B., Błędowski, P., & Dzięgielewska, M. (2006). Podstawy gerontologii społecznej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR. Szmaus-Jackowska, A. (2011). Troska o siebie osób w starszym wieku. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Sztobryn, S. (2004). Historia doktryn pedagogicznych. In T. Jałmużna, I. Michalska, & G. Michalski (Eds.), Konteksty i metody w badaniach historyczno-pedagogicznych (pp. 225- 238). Kraków: Impuls. Śliwerski, B. (2004). Metateoretyczne badania teorii wychowania. In T. Jałmużna, I. Michalska & G. Michalski (Eds.), Konteksty i metody w badaniach historyczno-pedagogicznych (pp. 21–47). Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls. Techniczek, D. (1968). O kierunkach badań w dziedzinie socjologii i psychologii społecznej wieku starszego. Studia Socjologiczne (2), 73–92. Timoszyk-Tomczak, C. (2017). Teoria gerotranscendencji – jej potencjał i ograniczenia. Gerontologia Polska (3), 191–196. Timoszyk-Tomczak, C., & Bugajska, B. (2012). Przyszłościowa perspektywa czasowa w starości. Szczecin: Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego. Topolski, J. (1973). Metodologia historii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. Trafiałek, E. (2006). Starzenie się i starość. Wybór tekstów z gerontologii społecznej. Kielce: Wydawnictwo Uczelniane, Wszechnica Świętokrzyska. Wienold, G. (1986). Przetwarzanie tekstu. Uwagi o tworzeniu kategorii strukturalnej historii literatury. In H. Orłowski (Ed.), Współczesna myśl literaturoznawcza w Republice Federalnej Niemiec. Warszawa: Czytelnik. Winiecka, K., & Zych, A.A. (2017). Teoria wymiany społecznej. In A.A. Zych (Ed.), Encyklopedia starości, starzenia się i niepełnosprawności (Vol. IV, pp. 63–66). Katowice: Thesaurus Silesiae. Worach-Kardas, H. (2015). Starość w cyklu życia. Społeczne i zdrowotne oblicza później dorosłości. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk. Wrótniak, J. (2015). Zasoby psychospołeczne osób w podeszłym wieku z poczuciem samotności. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Zamiara, K. (1979). Epistemologia genetyczna Piageta a społeczny rozwój nauki. Warszawa– Poznań: Wydawnictwo Naukowe PWN. MARCiN MUsZYński 153 Zboina, B. (2008). Jakość życia osób starszych. Ostrowiec Świętokrzyski: Stowarzyszenie Nauka, Edukacja, Rozwój. Zych, A.A. (1995). Człowiek wobec starości. Warszawa: Wydawnictwo Interart.

Identifiers

DOI

10.24917/24500232.161.11