Konsekwencje ideologizacji kooperatyzmu polskiego

• Authors: Cwynar Katarzyna M.

Title variants

RU

Последствия идеологизации польского кооперативизма

EN

Consequences of the Ideologization of Polish Cooperatism

• Languages of publication: PL

Abstracts

RU

Одним из основных принципов кооперативного движения, принятого в XIX веке, было правило политического (и религиозного) нейтралитета. Несоблюдение этого принципа означало подчинение кооперативной деятельности политическим интересам, определяемым политическими движениями или государственными органами. Политизация кооперативизма привела к искажению идеалов этого движения. Возрождение польской государственности после второй мировой войны было отмечено марксизмом-ленинизмом как правильное направление для формирования политической системы коммунизма. Это означало отрицание политического нейтралитета и автономии кооперации. Автор указывает на положительные и отрицательные последствия тогдашней идеологизации польского кооперативизма в их теоретическом и практическом измерении.

EN

One of the basic principles of the cooperative movement, adopted in the nineteenth century, was the rule of political (and religious) neutrality. Disobey this rule led to the merger or even subordination of the cooperative’s activities to political interests presented by political movements or state authorities. Politicization of cooperatism resulted in a distortion of the ideals of this movement. The rebirth of Polish statehood after the Second World War was marked by marxism-leninism as the right direction for shaping the political system. This meant the negation of political neutrality and autonomy of the cooperatives. The author points to the positive and negative effects of the ideologization of Polish cooperatism in their theoretical and practical dimension.

Keywords

PL

kooperatyzm; ideologizacja; spółdzielczość państwowa; neutralność polityczna; wypaczenie ideałów

RU

кооперативизм; идеологизация; государственные кооперативы; политический нейтралитет; искажение идеалов

EN

cooperative movement; ideologization; state cooperatives; political neutrality; distortion of ideals

• Publisher: Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
• Journal: ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
• Year: 2018
• Volume: 18
• Pages: 117-131

Contributors

author

Cwynar Katarzyna M.

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Boczar Kazimierz. 1986. Spółdzielczość. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Chyra-Rolicz Zofia. 2002. „Spółdzielczość w Polsce powojennej (1944–1990)”. Dzieje Najnowsze XXXIV (1): 103–120.
• Dekret z dnia 24 sierpnia 1945 r. o zmianie ustawy z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach (Dz. U. z 1945 r., nr 34, poz. 205).
• Dekret z dnia 28 października 1947 r. o zmianie ustawy o spółdzielniach (Dz. U. z 1947 r., nr 66, poz. 401).
• Drozdowicz Jakub. 1958. Spółdzielczość jako ruch społeczno-gospodarczy. Warszawa: Zakłady Wydawnictw Spółdzielczych.
• Haubold Karol. 1938. „Statut Spółdzielni Sprawiedliwych Pionierów w Rochdale”. W Statut Roczdelskiej Spółdzielni Sprawiedliwych Pionierów w Roczdel z r. 1844 i 1845, 3–6. Warszawa: Spółdzielnia Księgarsko-Wydawnicza Libraria Nova.
• Holyoake George Jacob. 1900. The History od the Rochdale Pioneers. London: Swan Sonnenschein & Co.
• Konstytucja Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalona przez Sejm ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r. (Dz. U. z 1952 r., Nr 33, poz. 232).
• Lange Oskar. 1961. „Rola spółdzielczości w budowie socjalizmu”. W Oskar Lange, Pisma ekonomiczne i społeczne 1930–1960, 213–227. Warszawa: PWN.
• Marks Karol. 1947. „Uwagi na marginesie programu niemieckiej partii robotniczej”. W Karol Marks, Dzieła wybrane, tom II, 397–421. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Książka”.
• Potkański Waldemar. 2014. Terroryzm na usługach ugrupowań lewicowych i anarchistycznych w Królestwie Polskim do 1914 roku. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
• Schaff Adam. 1950. Narodziny i rozwój filozofii marksistowskiej. Warszawa: „Książka i Wiedza”.
• Szczepański Jerzy. 1987. Spółdzielczość. Akademia Ekonomiczna w Poznaniu.
• Świtalski Zbigniew. 1971. „Spółdzielczość w świecie do 1918 r.”. W Stefan Inglot (red.), Zarys polskiego ruchu spółdzielczego, część I do 1918 r., 39–80. Warszawa: Zakład Wydawnictw CRS.
• Ustawa z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach (Dz. U. z 1920 r., nr 111, poz. 733).
• Ustawa z dnia 4 grudnia 1923 r. w przedmiocie częściowej zmiany ustawy z dnia 29 października 1920 r. o spółdzielniach (Dz. U. Nr 135, poz. 1119).
• Ustawa z dnia 13 marca 1934 r. w sprawie zmiany ustawy o spółdzielniach (Dz. U. z 1934 r., nr 38, poz. 342).
• Ustawa z dnia 21 maja 1948 r. o przedsiębiorstwach państwowo-spółdzielczych (Dz. U. z 1948 r., nr 30, poz. 201).
• Ustawa z dnia 21 maja 1948 r. o Centralnym Związku Spółdzielczym i centralach spółdzielni (Dz. U. z 1948 r., nr 30, poz. 199).
• Ustawa z dnia 21 maja 1948 r. o centralach spółdzielczo-państwowych (Dz. U. z 1948 r., nr 30, poz. 200).
• Ustawa z dnia 17 lutego 1961 r. o spółdzielniach i ich związkach (Dz. U. z 1961 r., nr 12, poz. 61).
• Ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 1982 r., nr 30, poz. 210).
• Ustawa z dnia 20 stycznia 1990 r. o zmianach w organizacji i działalności spółdzielczości (Dz. U. z 1990 r., nr 6, poz. 36).
• Wojciechowski Stanisław. 1923. Kooperacja w rozwoju historycznym. Warszawa.
• Zarządzenie Przewodniczącego Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego z dnia 17 października 1949 r. o utworzeniu centrali spółdzielczo-państwowej pod nazwą: „Centrala Przemysłu Ludowego i Artystycznego, Centrala Spółdzielczo-Państwowa” (M.P. z 1949 r., nr 91, poz. 1097).

Identifiers

DOI

10.15584/sofia.2018.18.8