Chełmoński i socrealizm

• Authors: Okoń Waldemar

Title variants

EN

Chełmoński and Socialist Realism

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The Author analyses the image of Józef Chełmoński’s oeuvre as shaped by artistic criticism over the period of Socialist Realism in 1949-56. The leading role in the process can be attributed to ‘Przegląd Artystyczny’, an official magazine of the State Institute of Art and Association of Polish Artists, published in Cracow. However, judging on the grounds of a number publications over the period, Chełmoński was not as strongly promoted by the followers of Socialist Realism as, for example, Jan Matejko, since ‘pure landscape’ which he cultivated, particularly in the latter period, never matched the ideology claiming that paintings should feature a human ‘consciously transforming nature’, this shown in the spirit of ‘critical realism’. The painter of the Indian Summer, though included in the circle of artists close to ‘realism’ in art, was never as highly appreciated as, for instance, Józef Szermentowski or Aleksander Kotsis, which may have resulted from Chełmoński’s excessively strong, as judged at the time, bond with the national and patriotic traditions, while not with the tendencies of supranational ‘social criticism’.

Keywords

EN

Józef Chełmoński; artistic criticism; Socialist Realism; ‘Przegląd Artystyczny’; Jan Matejko; Józef Szermentowski; Aleksander Kotsis

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Biuletyn Historii Sztuki
• Year: 2014
• Volume: 76
• Issue: 4
• Pages: 691-701

Contributors

author

Okoń Waldemar

• Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław

References

• Bernatowicz Piotr, Picasso za żelazną kurtyną. Recepcja artysty i jego sztuki w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1945-1970, Kraków 2006.
• Dobrowolski Tadeusz, Malarstwo polskie ostatnich dwustu lat, Wrocław-Warszawa-Kraków 1989.
• Dobrowolski Tadeusz, „O hermetyzmie i społecznej izolacji dzisiejszego malarstwa”, Odrodzenie 1946, nr 23.
• Dutkiewicz Józef E., „Sztuka” Przegląd Artystyczny, 1951, nr 4.
• Jakimowicz Irena, „Twórczość Józefa Szermentowskiego. Ze studiów nad początkami realizmu w polskim malarstwie pejzażowym”, Biuletyn Historii Sztuki 1951, nr 1.
• Kal Elżbieta, „Tego się nie krytykuje na kogo się nie liczy”. Polska krytyka artystyczna okresu realizmu socjalistycznego, Słupsk 2010.
• Krajewska Helena, „Warsztat twórczy współczesnego artysty w stosunku do realistycznej tradycji sztuki XIX w.”, Przegląd Artystyczny 1951, nr 1.
• Ligocki Alfred, Józef Chełmoński, Warszawa 1983.
• Masłowski Maciej, „Wojciech Piechowski 1849-1911”, Przegląd Artystyczny 1951, nr 3.
• Możejko Edward, Realizm socjalistyczny. Teoria, rozwój, upadek, Kraków 2001.
• Niedosziwin German, „Zagadnienie ludowości w sztuce radzieckiej”, Przegląd Artystyczny 1951, nr 4.
• Okoń Waldemar, „Chopin – artysta”, [w:] Chopin w kulturze polskiej, red. Maciej Gołąb, Wrocław 2009. Piwocki Ksawery, „Pejzaż”, Przegląd Artystyczny 1952, nr 1.
• Suris Boris, „Sztuka polskiego narodu (Na podstawie materiałów Wystawy Polskiej Plastyki w Moskwie)”. „Przegląd Artystyczny” 1953, nr 1 (tłumaczenie artykułu z pisma „Iskusstwo” 1952, nr 5).
• Twarowska Maria, „Leon Wyczółkowski”, Przegląd Artystyczny 1952, nr 4.
• Vetulani Armand, P. Czistiakow i W. Gerson. Wychowawcy rosyjskich i polskich realistów „Przegląd Artystyczny” 1950, nr 10-11.
• Vetulani Armand, „Wojciech Gerson. W 50-tą rocznicę śmierci”, Przegląd Artystyczny 1951, nr 4.
• Wegner Jan, Józef Chełmoński, Warszawa 1958.
• Wojdon Joanna, Propaganda polityczna w podręcznikach dla szkół podstawowych Polski Ludowej (1944-1989), Toruń 2001.