Fakty i opowieść – Helikon polskiego Apollina Jerzego Władysława Judyckiego z okazji zaślubin Władysława IV i Ludwiki Marii (z edycją wybranych wierszy)

• Authors: Szafrańska Monika

Title variants

EN

Facts and a story: “Helicon of Polish Apollo” by Jerzy Władysław Judycki for the wedding of Władysław IV Vasa and Marie Louise (with the edition of selected songs)

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article deals with “Helicon of Polish Apollo” by Jerzy Władysław Judycki, a piece written on the occasion of the wedding of the Polish King, Władysław IV Vasa with a French princess, Marie Louise Gonzaga in 1646. In the text the author presents a literary and editorial frame of the wedding cycle and also attempts at analysing two selected songs, referring to the historical contexts and source texts form that time. It results in indicating differences between the story of events in the epithalamium (King’s participation in celebrations) and historical reality. The text is accompanied by an edition of two songs from “Helicon” uniquely preserved by the Library of the University of Warsaw.

Keywords

PL

Jerzy Władysław Judycki; epitalamium; Władysław IV; Maria Ludwika Gonzaga

EN

Jerzy Władysław Judycki; epithalamium; Władysław IV King of Poland; Marie Louise Gonzaga

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura
• Year: 2018
• Volume: 1 (8)
• Pages: 61-87

Dates

published

2018-09-30

Contributors

author

Szafrańska Monika

• Uniwersytet Śląski

References

• Judycki, J.W. (1646). Helikon polskiego Apollina i Muz sarmackich na wesele Najaśniejszego i Niezwyciężonego Monarchy Władysława IV, Króla Polskiego i Szwedzkiego. Wielkiego Książęcia Litewskiego etc. etc. z Najaśniejszą Ludowiką Marią de Gonzaga e Cleves Księżną de Mantua Montis Ferrati e Nivers etc. piórem ojczystym przez Jerzego Władysława Judyckiego pacholę J.K.M. wystawiony w roku 1646. Pobrane z: http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=200320 (10.01.2017).
• Paprocki, B. (1858). O klejnocie starodawnym polskim Radwan. W: Herby rycerstwa polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane r. p. 1584 (s. 353–355). Wyd. K.J. Turowski. Kraków: Wydawnictwo Biblioteki Polskiej.
• Radziwiłł, A.S. (1980). Pamiętnik o dziejach w Polsce. T. 2: 1637–1646. Przekł. i oprac. A. Przyboś, R. Żelewski. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Vorbek-Lettow, M. (1968). Skarbnica pamięci. Pamiętnik lekarza króla Władysława IV. Oprac. E. Galos, F. Mincer. Red. nauk. W. Czapliński. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo.
• Badyna, P. (2001). Model epitalamiów wydanych drukiem w pierwszej połowie XVIII wieku. W: H. Suchojad (red.), Wesela, chrzciny i pogrzeby w XVI–XVII wieku: kultura życia i śmierci (s. 157–166). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Semper”.
• Bogucka, M. (1994). Staropolskie obyczaje w XVI i XVII wieku. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Boniecki, A. (1906). [hasło] Judyccy h. własnego. W: idem, Herbarz polski. T. 9. Cz. 1 (s. 97–100). Warszawa: Gebethner i Wolff.
• Brzozowski, J. (1986). Muzy w poezji polskiej. Dzieje toposu do przełomu romantycznego. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN.
• Chojecka, E. (1980). Ilustracja polskiej książki drukowanej XVI i XVII w. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.
• Curtius, E.R. (2005). Literatura europejska i łacińskie średniowiecze. Tłum. i oprac. A. Borowski. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
• Czapliński, W. (2008). Władysław IV i jego czasy. Kraków: Wydawnictwo Universitas.
• Dyplomaci w dawnych czasach. Relacje staropolskie z XVI–XVII stulecia. (1959). Oprac. A. Przyboś, R. Żelewski. Kraków: Wydawnictwo Literackie (= Dyplomaci).
• Estreicher, K. (1977). [hasło] Judycki Jerzy Władysław. W: Bibliografia polska. Cz. 3: Stulecie XV–XVIII w układzie abecadłowym. T. 7 (s. 659). Warszawa: Akademia Umiejętności (Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego).
• Fabiani, B. (1976). Warszawski dwór Ludwiki Marii. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Fabiani, B. (2014). Władysław IV i niekochane małżonki. W: eadem, W kręgu Wazów. Ludzie i obyczaje (s. 158–162). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Głombiowski, K. (2002). Na czarnomorskim szlaku starożytnych Greków: wyprawa do tajemniczej krainy Pontu. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Grimal, P. (1990). Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Tłum. M. Bronarska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Hanusiewicz-Lavallee, M. (2004). Pięć stopni miłości. O wyobraźni erotycznej w polskiej poezji barokowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Semper”.
• Kizik, E. (2001). Wesele, kilka chrztów i pogrzebów. Uroczystości rodzinne w mieście hanzeatyckim od XVI do XVII wieku. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Officina Ferberiana.
• Kojałowicz, W.W. (1897). Iudyckj. W: Herbarz rycerstwa W[ielkiego] Ks[ięstwa] Litewskiego tak zwany Compendium, czyli o klejnotach albo herbach, których familie stanu rycerskiego w prowincyjach Wielkiego Księstwa Litewskiego zażywają (s. 253). Kraków: Drukarnia „Czasu”.
• Kossakowski, S.K. (1859). Judyccy herbu Radwan. W: Monografie historyczno-genealogiczne niektórych rodzin polskich. T. 1 (s. 186–194). Warszawa: nakł. aut.
• Korotajowa, K. (2001). Elert Piotr. W: K. Korotajowa, J. Krauze-Karpińska (red.), Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku. T. 3. Cz. 2: Mazowsze z Podlasiem (s. 52–68). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich, Stowarzyszenie „Pro Cultura Litteraria”.
• Kuchowicz, Z. (1975). Obyczaje staropolskie XVII–XVIII wieku. Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.
• Kurkowa, A. (1979). Grafika ilustracyjna gdańskich druków okolicznościowych XVII wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Laboureur, J., de (1971). Relacja z podróży królowej polskiej. W: Cudzoziemcy o Polsce. Relacje i opinie. T. 1: Wiek X–XVII (s. 238–259). Oprac. J. Gintel. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
• Malicki, J. (1998). Panno, ale nie Ty. Rozważania różne o Apollinie i muzach. Pszczyna: Artystyczna Oficyna Drukarska Aleksandra Spyry.
• Motteville, F., de (1978). Anna Austriaczka i jej dwór. Wybór i przekład I. Wachlowska. Warszawa: Czytelnik.
• Mroczek, K. (1989). Epitalamium staropolskie. Między tradycją literacką a obrzędem weselnym. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – PAN.
• Naborowski, D. (2003). Poezje. Oprac. tekstu i słowniczka J. Niedźwiedź. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.
• Niesiecki, K. (1841). Radwan. W: Herbarz polski Kaspra Niesieckiego: powiększony dodatkami z późniejszych autorów, rękopismów, dowodów urzędowych i wydany przez Jana Nep[omucena] Bobrowicza. T. VIII (s. 508–509). Lipsk: Breitkopf i Haertel.
• Obremski, K. (2003). Panegiryczna sztuka postaciowania – August II Mocny. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
• Skrzypczak, A. Książka piękna w dorobku drukarń warszawskich. Pobrane z: www.cobrpp.com.pl/actapoligraphica/uploads/pdf/AP2013_02_Skrzypczak.pdf (7.06.2017).
• Ślękowa, L. (1991). Muza domowa: okolicznościowa poezja rodzinna czasów renesansu i baroku. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
• Śnieżko, D. (1996). Mit wieku złotego w literaturze polskiego renesansu. Wzory, warianty, zastosowania. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe „Semper”.
• Targosz, K. (2007). Królewskie uroczystości weselne w Krakowie i na Wawelu 1512–1605. Kraków: Zamek Królewski na Wawelu. Państwowe Zbiory Sztuki.
• Trębska, M. (2008). Staropolskie szlacheckie oracje weselne: genologia, obrzęd, źródła. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, Stowarzyszenie „Pro Cultura Litteraria”.
• Wjazd, koronacja, wesele Najjaśniejszej Królowej Jej Mości Cecylii Renaty w Warszawie roku 1637. (1991). Oprac. i wstęp A. Falniowska-Gradowska. Warszawa: Zamek Królewski.