Sowiecko-polskie relacje wojskowo-polityczne na Wileńszczyźnie w latach II wojny światowej

• Authors: Wołkonowski Jarosław

Title variants

EN

Soviet-Polish military and political relations in the Wilno region in the period of World War II

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The Polish underground in the Wilno region made three attempts to reach an agreement with the Soviet occupier, who was a major player in the anti-Nazi coalition. The question of Poland’s borders after World War II was a key hurdle to the Soviet-Polish agreement. The Polish government-in-exile could not maintain diplomatic relations with the Soviet Union during the decisive period, which made it difficult to find local agreements of the Polish underground in the Wilno region with “an ally of our allies”. In its relations with the Polish underground in the Wilno region, the Soviet command hypocritically used the Soviet-Polish talks to accomplish its goal – the destruction of the Polish underground.

Keywords

EN

World War II; Wilno region; Polish independence underground; local Soviet-Polish talks; borders of Poland; soviet deception; disarmament

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego
• Journal: Przegląd Wschodnioeuropejski
• Year: 2023
• Volume: 1
• Pages: 175-187

Dates

published

2023-06-30

Contributors

author

Wołkonowski Jarosław

• University of Bialystok

References

• Bednarczuk, L. I. (2007), Od Naroczy do Niemna. Relacje partyzantów Kmicica-Łupaszki-Ronina Armii Krajowej na Wileńszczyźnie III.43-VII.44, maszynopis.
• Bohdanowicz, J. | Christa, O. (1989), Życiorysy dowódców i kalendaria działalności brygad. Gdańsk.
• Hołub, C. (1991), Okręg Poleski ZWZ-AK w latach 1939-1944. Zarys dziejów. Warszawa. Łuczaj, A. (1990), Kronika Brygady „Kmicica”. W: Wileński Przekaz. 1, 8-21.
• Pasierbska, H. (1993), Ponary. Wileńska Golgota. Sopot.
• Piskunowicz, H. (1990), Wykaz poległych żołnierzy Armii Krajowej Okręgu Wileńskiego w okresie 1943-1944. Gdańsk.
• Szyłeyko, J. Z. (1992), Lepsza strona czasu. Londyn.
• Tomkiewicz, M. (2008), Zbrodnia w Ponarach 1941-1944. Warszawa.
• Wardzyńska, M. (1996), Mord popełniony latem 1943 r. przez partyzantów radzieckich na żołnierzach z oddziału „Kmicica”. W: Pamięć i Sprawiedliwość. 39, 134-150.
• Wasilewski, A. | Christa, O. | Sobolewski, H. (1992), Recenzja „polskich” rozdziałów książki dra R. Koraba-Żebryka „Operacja Wileńska AK”. Wileński Przekaz. Suplement. Gdańsk.
• Wołkonowski, J. (1996), Okręg Wileński Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1945. Warszawa.
• Wołkonowski, J. (2021), Pierwszy partyzancki oddział „Kmicica” na Wileńszczyźnie, W: Grott,
• O. | Perłakowski, A. (red.), Żołnierze Armii Krajowej na Kresach Wschodnich podczas II wojny światowej. Kraków, 181-210.
• Armia Krajowa w dokumentach 1939-1945, (1973), t. II, czerwiec 1941 ‒ kwiecień 1943.
• Londyn. Armia Krajowa w dokumentach 1939-1945, (1976), t. III, kwiecień 1943 ‒ lipiec 1944
• Londyn. Armia Krajowa w dokumentach 1939-1945, (1989), t. VI, Uzupełnienia. Londyn.
• Monitor Polski (1939), nr 213, Orędzie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 17 września 1939 roku. Paryż.
• Polskie Siły Zbrojne (1986), Polskie Siły Zbrojne w drugiej wojnie światowej, t. 1, cz. 4. Londyn,
• Dyrektywa Naczelnego Wodza z dnia 17 września 1939 roku, 566-567.
• Zestawienie najważniejszych umów i porozumień międzynarodowych dotyczących stosunków pomiędzy Polską, Niemcami i Rosją Sowiecką w latach 1922-1939, (2009), Kancelaria Senatu RP. Warszawa.
• Instytut Polski i Muzeum W. Sikorskiego w Londynie (IPSM) Sygn. PRM (Prezydium Rady Ministrów) 47, „Gwałty litewskie”, Sygn. PRM (Prezydium Rady Ministrów) 87, Załącznik nr 2, 30.
• Instytut Polski i Muzeum W. Sikorskiego w Londynie (IPSM) Sygn. PRM (Prezydium Rady Ministrów) 47, „Gwałty litewskie”, 31. Sygn. PRM (Prezydium Rady Ministrów) 87, Załącznik nr 2, 30.
• Archiwum Narodowe Białorusi (ANB) [Национальный архив Республики Беларусь (НАРБ)] Sygn. F. 4, Op 33a, T 488, Informacja o polskim legionie Kmicica, 188-190. Sygn. F. 4, Op 33a, T 487, O rozmowach przeprowadzonych między przedstawicielami brygady partyzanckiej im. Gastełło i przedstawicielami dowództwa polskiej partyzanckiej brygady pułkownika „Łupaszki”, 63-68. Sygn. F. 4, Op 33a, T 487, Sprawozdanie o rozmowach z przedstawicielami Wileńskiego Centrum, dowodzącym na terytorium BSSR, tak zwanymi polskimi partyzantami, 69-73. Sygn. F 4, Op 33a, T 487, Odpowiedź dla dowódcy partyzanckiej brygady im. Gastełło, działającej na terytorium województwa wileńskiego Rzeczypospolitej Polskiej, 75. Sygn. F 4, Op 33a, T 487, Odezwa do ludności rejonów oszmiańskiego, smorgońskiego i Świrskiego obwodu wilejskiego, 85-86. Sygn. F 3500, Op 2, T 49, O sytuacji w rejonie oszmiańskim obwodu wilejskiego, 291-294.
• Studium Polski Podziemnej w Londynie (SPP) Sygn. 3.1.1.2., Raport nr 1. O sytuacji społeczeństwa polskiego pod okupacją niemiecko-litewską na terenie Generalnego Okręgu Litwy (Ostland), 1-4. Sygn. 3.4.2., Awanse i odznaczenia, Depesza nr 202, L. dz. 13125. Sygn. B I, Wpływ nr 3794, J. Dobrzański, Relacja dotycząca zorganizowania i działalności Biura Informacji i Propagandy Wileńskiego Okręgu AK, 100. Sygn. B I, Wpływ nr 4379/4, Rozkaz Komendy Okręgu organizowania Korpusu AK na podstawie porozumienia z dowództwem 3 Frontu Białoruskiego, 3-7.
• Zakład Narodowy im. Ossolińskich PAN we Wrocławiu (ZNO) Sygn. 16644/II, T1-T3, Z. Brodzikowski, Legitymacja żołnierzy AK, 41.

Identifiers

ISSN

2081-1128