PL
Kłopoty z drugim Ja: Problem innych umysłów w XI wiecznej filozofii indyjskiej oraz w XX wiecznej filozofii zachodniej. We współczesnej zachodniej filozofii analitycznej klasyczny argument z analogii, wyjaśniający rozumienie innych umysłów, został odrzucony. Jednakże sformułowane zostały co najmniej trzy alternatywne teorie dotyczące poznania drugiej osoby: teoria teorii, teoria symulacji oraz teoria bezpośredniej empatii. Po naszkicowaniu problemów prowokowanych przez te koncepcje dostępu Ja do treści umysłu innego Ja, autor artykułu stara się zrekonstruować argumentację przedstawioną przez Abhinawaguptę (śiwaickiego filozofa) głoszącego, iż nawet będąc w innym ciele trzeba się czuć i rozpoznawać siebie, jeśli ma się nazywać ową ucieleśnioną osobę „sobą”. Inność Ty nie odwodzi nas od subiektywności. W tym sensie, że tak jak każda druga osoba, do której się zwracamy, jest przede wszystkim osobą w pierwszej osobie. Nawet jeśli żałuję, że nie wiem dokładnie, jak inna osoba czuje się w tej chwili, muszę posiadać jakiś ogólny dostęp do podmiotowego doświadczenia tej osoby, gdyż w przeciwnym razie czymże byłoby owo coś, czego brak tak dotkliwie mi doskwiera? Mój subiektywny świat jest mój jedynie w tym zakresie, że rozpoznaje jego ciągłość ze światem dającym się dzielić, gdzie inne Ja mogą z siebie uczynić Ty.