Elementy kulturowe w przekładzie oficjalnym i Internetowym, czyli kultura i jej przepływ jako element (nie)regulowany

• Authors: Karpińska Patrycja

Title variants

EN

Culture-bound elements in the official and the Internet translation – culture and its transfer as an (un)regulated element

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel badań. W związku z istniejącymi konkurującymi ze sobą teoriami ujmującymi podejście do kultury w przekładzie jako czynnik systemowy bądź pozasystemowy, celem badania jest przeanalizowanie przekładu elementów kulturowych w tłumaczeniu oficjalnym (czyli powstałym w systemie regulowanym przez patronów, wydawców, normy itd.) oraz nieoficjalnym (internetowym, powstałym w sposób dobrowolny, niezlecony i poza systemem). Metodologia. Dokonano porównania elementów kulturowych w przekładzie powieści Maybe Someday Colleen Hoover (2014), która została przetłumaczona zarówno przez Piotra Grzegorzewskiego (2016), jak i internetowego użytkownika posługującego się pseudonimem marika1311. W analizie wykorzystano koncepcję forenizacji i domestykacji Lawrence’a Venutiego (1995; 2004). Wyniki. Wyniki badania pokazują, że przekład internetowy jest znacznie bardziej forenizujący w porównaniu z przekładem funkcjonującym na rynku wydawniczym. Tłumaczka nieoficjalnego przekładu preferuje kulturę źródłową, czasem nawet kosztem poprawności i zrozumiałości tekstu docelowego. Wnioski. Sugeruje to, że podejście tłumacza do kultury może rzeczywiście być elementem regulowanym przez system, w którym tłumacz funkcjonuje; ale także wywieranie wpływu systemu na kulturę i język docelowy.

EN

Aim. There are numerous competing theories on the culture in the translation: some view culture as a systemic factor, some as an extrasystemic one. Therefore, the aim of this study is to analyse the translation of culture-bound elements in the official translation (hence, one created in the system regulated by the patrons, publishers, norms etc.) and in the unofficial translation (the Internet one, created voluntarily – not commissioned – and outside of the publishing system). Methodology. The subject of the analysis is the translation of culture-bound elements in two translations into Polish of Colleen Hoover’s novel Maybe Someday (2014): one by Piotr Grzegorzewski (2016) and one by the Internet user functioni8ng under the nick marika1311. The concept of the foreignisation and domestication by Lawrence Venuti (1995; 2004) is applied in the analysis. Results. The results of the study show that the Internet translation is significantly more foreignising that the translation functioning on the market. The translator of the unofficial version prefers the source culture, even at the cost of the target text’s correctness and clarity. Conclusion. The results suggest that the translator’s approach to the culture in translation may in fact be an element regulated by the system in which the translator functions. Furthermore, they suggest that the system places emphasis on the target culture and target language.

Keywords

PL

refrakcja; przekład; Lefevere; tłumaczenie internetowe; Bourdieu; pole tłumaczeniowe

EN

refraction; translation; Lefevere; Internet translation; Bourdieu; translational field

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2019
• Issue: 9
• Pages: 453-466

Contributors

author

Karpińska Patrycja

• Uniwersytet Wrocławski, Instytut Filologii Angielskiej, ul. Kuźnicza 22, 50-138 Wrocław

References

• Baker, M. (2014). The Changing Landscape of Translation and Interpreting Studies. W: S. Bermann, C. Porter (red.), A Companion to Translation Studies (ss. 15-27). Wiley Blackwell: Oxford. doi: 10.1002/9781118613504.ch1.
• Bourdieu, P., Wacquant, L. J. D. (2001). Zaproszenie do socjologii refleksyjnej. Oficyna Wydawnicza: Warszawa.
• Cart, M. (2016). Young adult literature: from romance to realism. American Library Association: Chicago.
• Chappell, B. (2012). Would you read novels aimed at ‘new adults’? Pobrano z: https://www.theguardian.com/books/2012/sep/10/new-adult-fiction.
• Hejwowski, K. (2007). Kognitywno-komunikatywna teoria przekładu. PWN: Warszawa.
• Hoffman, K. (2010). New Adult: What is it? Pobrane z: https://www.writersdigest.com/editor-blogs/guide-to-literary-agents/new-adult-what-is-it.
• Hoover, C. (2014). Maybe Someday. Atria Books: New York.
• Hoover, C. (2016). Maybe Someday, tłum. marika1311. Pobrano z: https://docer.pl/doc/n55x08, dostęp 17.02.2018.
• Hoover, C. (2016). Maybe Someday, tłum. P. Grzegorzewski. Wydawnictwo Otwarte: Kraków.
• Karpińska, P. ( 2015). „Niewolnicy, bądźcie we wszystkim posłuszni doczesnym panom” – forenizacja w polskim tłumaczeniu literackim w kontekście postkolonialnym, niepublikowana praca magisterska napisana pod kierunkiem dr hab. Marka Kuźniaka, prof. WSF. Pobrano z: https://www.academia.edu/30262708/_Slaves_Obey_Your_Earthly_Masters_-_Foreignization_in_the_Polish_Literary_Translation_in_the_Postcolonial_Context, dostęp 17.02.2018 r.
• Karpińska, P. (2016a). Postcolonial tendencies in translation in the light of centre-periphery preconceptual image schema. Journal of Education Culture Society, 2016(2), 328-339.
• Karpińska, P. (2016b). Tłumaczenie a postkolonializm – badanie elementów kulturowych w przekładzie angielsko-polskim. Ogrody Nauk i Sztuk, 2016(6), 435-443.
• Kudelina, A. (2006/2007). The Master and Margarita and Freedom of Censorship. Pobrano z: http://www.masterandmargarita.eu/archieven/freedomcensorship.pdf, dostęp 17.02.2018 r.
• Lefevere, A. (2009). Ogórki Matki Courage. W: P. Bukowski, M. Heydel (red.), Współczesne teorie przekładu. Antologia (ss. 223-246.) Znak: Kraków.
• Venuti, L. (1995). The translator’s invisibility. A history of translation. Routledge: London.
• Venuti, L. (2004). Translation, Community, Utopia. W: L. Venuti (red.), The Translation Study Reader (ss. 483-502). Routledge: London.
• Wojtasiewicz, O. (2007). Wstęp do teorii tłumaczenia. Wydawnictwo Albatros: Warszawa.
• Wolf, M., Fukari, A. (red.). (2007). Constructing a Sociology of Translation. John Benjamins Publishing Company.