Teologiczno-pedagogiczny wymiar kary śmierci

• Authors: Kazimierz Pierzchała

Title variants

EN

Theological and Pedagogical Dimension of the Death Penalty

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W kręgu kultury zachodniej zagadnienie stosowania (retencjoniści) lub odrzucenia (abolicjoniści) kary śmierci jest obecnie dyskutowane nie tylko przez prawników, etyków, filozofów prawa, teologów, ale również przez polityków, dziennikarzy i najzwyklejszych obywateli. Problem ten jest naprawdę złożony i trudny. Kara śmierci jest najsurowszą i najstarszą karą legalnie lub nielegalnie stosowaną prawie we wszystkich kulturach świata tak w starożytności jak również współcześnie. Kara śmierci jest ze swej istoty nieodwracalna, wyrządzona skazanemu krzywda jest niemożliwa do naprawienia. Stosunek do kary śmierci na długie stulecia wytyczyła nauka św. Tomasza z Akwinu. Pan Bóg, karząc zabójcę brata, chroni go przed ludźmi, którzy chcieliby go zabić. „Nawet zabójca nie traci swej osobowej godności i Bóg sam czyni się jej gwarantem”. Podejście teologiczne do kary śmierci jest oparte na przekonaniu o świętości życia każdego człowieka, z czego wynika zasada jego nienaruszalności. „Życie człowieka pochodzi od Boga, jest Jego darem, Jego obrazem i odbiciem, udziałem w Jego ożywczym tchnieniu. Dlatego Bóg jest jedynym Panem tego życia, człowiek nie może nim rozporządzać [...]”. Podejście do kary śmierci Kościoła Katolickiego posiada cechy personalistyczne, umożliwiające nawet zbrodniarzowi możliwość resocjalizacji. Uważa zatem, że kiedy osoba będzie traktowana jako twórca samej siebie, będzie chciała się zmienić.

EN

Punishment is a stimulus and help to improve and remuneration for guilt – John Paul II. In the field of Western culture, the issue of use (retention) or rejection (abolitionists) of the death penalty is now discussed not only by lawyers, ethicists, philosophers of law, theologians, but also by politicians, journalists and ordinary citizens. The problem is really complex and difficult. The death penalty is the harshest and oldest punishment legally or illegally used in almost all cultures of the world both in antiquity and today. The death penalty is, by its nature, irreversible, the harm done to the convict is impossible to repair. The relationship with the death penalty for long centuries was determined by Saint Thomas Aquinas. God, punishing his brother’s murderer, protects him against people who would kill him. “Even the killer does not lose his personal dignity and God makes himself its guarantor.” The theological approach to the death penalty is based on the conviction of the sanctity of life of every human being, which results in the principle of its inviolability. “Man’s life comes from God, is his gift, his image and reflection, participation in his refreshing breath. That is why God is the only Lord of this life, man cannot dispose of it [...]” . The approach to the death penalty of the Catholic Church has personalistic features that allow even the criminal to rehabilitate. Therefore, he believes that when a person is treated as the creator of himself, he will want to change.

Keywords

PL

kara śmierci; człowiek; poprawa-zmiana; wina; personalizm

EN

death penalty; man; improvement-change; fault; personalism

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Pedagogiczne
• Year: 2019
• Volume: 11(47)
• Issue: 1
• Pages: 105-123

Contributors

author

Kazimierz Pierzchała

• Wydział Nauk Społecznych, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II w Lublinie

References

• Bańko, M. (red.). (2014). Wielki słownik wyrazów obcych PWN (copy-right 2003). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bartusiak, B. (2011). Kara śmierci w świetle sporu o racjonalizację kary. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Beccaria, C. (2014). O przestępstwach i karach. Wyd. z 1764 r. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Czajkowski, M. (1988). Biblia dziś odczytana. Warszawa: Wydawnictwo NOVUM.
• Frossard, A. (1995). Słuchaj, Izraelu! Warszawa: Wydawnictwo PALABRA.
• Hołyst B. (2006). Kara śmierci. W: B. Hołyst (red.), Psychologia kryminalistyczna. Wyd. 2 rozsz. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis.
• Hołyst B. (2007). Poglądy na karę śmierci. W: B. Hołyst (red.), Socjologia kryminalistyczna. T. 1. Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis.
• Hołyst, B. (2009). Kara śmierci w przekroju historycznym. W: B. Hołyst (red.), Kryminologia. Wyd. 10 rozsz. (1428-1432). Warszawa: Wydawnictwo LexisNexis.
• Jan Paweł II, (1991). Byłem w więzieniu, a przyszliście do mnie. Spotkanie z więźniami. Płock, 7 czerwca 1991. W: Ducha nie gaście. Jan Paweł II w Polsce. 1–9 czerwca 1991 r. IV pielgrzymka do Polski. Paryż: Editions Dembiński – International Polish Book Club.
• Jan Paweł II (1995). Encyklika Evangelium vitae o wartości i nienaruszalności życia ludzkiego. Rzym.
• Jan Paweł II (1996). Orędzie na XXIX Światowy Dzień Pokoju. Watykan.
• Jasiński, J. (1979). Kara śmierci w aspekcie prawnym i moralnym. Więź, 10(258), 28-44.
• Kallas, M. (2001). Historia ustroju Polski X-XX w. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Katechizm Kościoła Katolickiego z 11 X 1992 (2012). Wyd. 2 poprawione. Poznań: Pallottinum.
• Konopczyński, M. (2010). Metody twórczej resocjalizacji. Warszawa: Pedagogium WSNS – Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kucharska, E. (2015). Męka i śmierć na krzyżu w aspekcie medycznym. Na kanwie rozważań o Jezusie Chrystusie Synu Człowieczym. Studia Salettensia, 6.
• Lang, M. (2015). Kara śmierci a prawa człowieka. Studia z Zakresu Nauk Prawnoustrojowych. Miscellanea, 5, 105-135.
• Milano (Ambrogio di Milano), De Cain et Abel (Cain and Abel), II, 10, 38: CSEL 32, 408.
• Muszyński, H.J. (1993). Dekalog. Gniezno: Wydawnictwo Gaudentinum.
• Nitecki, P. (2003). Kara śmierci. W: A. Zwoliński (red.), Encyklopedia nauczania społecznego Jana Pawła II. Radom: Wydawnictwo POLWEN.
• Ossowska, M. (1970). Normy moralne. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Petrozolin-Skowrońska, B. (1996). Pedagogika. W: B. Petrozolin-Skowrońska (red.), Nowa encyklopedia powszechna. T. IV. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Pierzchała, K. (2008). Kara śmierci w aspekcie prawnym i etyczno-moralnym. W: K. Pierzchała, Cz. Cekiera. Zwalczanie patologii społecznych w systemie penitencjarnym Polski i USA. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Pierzchała, K. (2013). Kapelan więzienny w procesie resocjalizacji penitencjarnej. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Pierzchała, K. (2015). Skazani ale nie potępieni. Wyd. 2 rozszerzone. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
• Pierzchała, K. (2016). Destygmatyzacja przestępców w świetle Magisterium Kościoła oraz poglądów na resocjalizację. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Pierzchała, K. (2017). Pedagogical and Theological Reflections on the De-Stigmatization Process [Refleksje pedagogiczno-teologiczne nad procesem destygmatyzacji]. Polish Journal of Social Rehabilitation / Resocjalizacja Polska, 13, 17-37.
• Poklewski-Koziełł, K. (1994). Kościół Katolicki a kara śmierci. Nowe elementy. Państwo i Prawo, 4, 76-78.
• Ślipko, T. (2010). Kara śmierci: za czy przeciw. Kraków: Wydawnictwo Petrus.
• Tabaszewski, T. (2012). Kara śmierci, problem etycznej dopuszczalności sankcji głównej za morderstwo. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck.
• Ziółkowski, Z. (2006). Najtrudniejsze stronice Nowego Testamentu. Warszawa: Wydawnictwo ADAM.
• Zoll, A. (2015). Kara śmierci – refleksje prawne z perspektywy chrześcijańskiej. Zeszyty Społecznej Myśli Kościoła UKSW. Chrześcijaństwo, Świat, Polityka, 19(2), 43-46.
• Zorell, F. (1960). Lexicon hebraicum et aramaicum Veteris Testamenti. Roma.

Identifiers

DOI

10.18290/rped.2019.11.1-8