Czy Podlasianie byli niepobożni? O leksyce religijnej w słowniczkach gwarowych z obszaru Polski Północno-Wschodniej

• Authors: Rembiszewska Dorota Krystyna

Title variants

EN

Were inhabitants of Podlasie pious? About religious vocabulary in dialect dictionaries from the territory of Northern – Eastern Poland Abstract

• Languages of publication: PL

Abstracts

The article discusses vocabulary connected with professed religion coming from Polish dialect dictionaries from the territory of Northern – Eastern Poland (since 19th century until the end of 20th century). Analysis of word collection from the discussed sources shows little representation of words belonging to this topic area and their choice was rather random. Undoubtedly religion (Catholic, Orthodox and Judaic) was an important part of life among inhabitants of Podlasie. It was such an intimate and tame sphere that it did not need to be specially preserved or protected from forgetting. The fact that the dictionaries included so few words of religious meaning may confirm commonness of reception of this lexis. Besides, the religious vocabulary and phraseology is not a collection precisely isolated from other semantic areas and it connects with language usages which do not apply to take part in the sacred only. However, even such a small register of confessional vocabulary in the discussed dictionaries is an interesting evidence of how particular authors perceive reality and the past of a local language. It does not fully reflect the facts.

Keywords

PL

słownictwo religijne w słownikach gwarowych; słowniki gwarowe z obszaru Polski Północno-Wschodniej

EN

the religious vocabulary in the Polish dialect dictionaries; the dialect dictionaries from the territory of Northen-Estern Poland

• Publisher: Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego
• Journal: Język - Szkoła - Religia
• Year: 2011
• Volume: 6
• Pages: 309-316

Contributors

author

Rembiszewska Dorota Krystyna

• Polska Akademia Nauk Warszawa

References

• Czarkowski L., 1908, Słownik gwary ludowej w Ziemi Drohickiej, „Rocznik Towarzystwa Przyjaciół Nauk”, t. I Wilno.
• Dubrowski A.,1914, Słownik rusko-polski, Warszawa.
• Gloger Z., 1893, Słownik gwary ludowej w Tykocińskim, „Prace Filologiczne”, t. IV, Warszawa.
• Informacje z Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego w Warszawie, podane 5.03.2010 r.
• Kudzinowski C., 1964, Jaćwingowie w języku, „Acta Baltico-Slavica”, t. I, Białystok.
• Kurzowa Z., 1993, Język polski Wileńszczyzny i kresów północnowschodnich XVI–XX w., Warszawa–Kraków.
• Nienałtowski S., – Słownik wsi Białe w woj. łomżyńskim. Maszynopis w zasobach Instytutu Slawistyki PAN w Warszawie.
• Rembiszewska D, K., 2007, Słownik dialektu knyszyńskiego Czesława Kudzinowskiego, Łomża.
• Rutkowski K., 2007, Leksyka konfesyjna w języku rosyjskim okresu radzieckiego, Białystok.
• Słownik języka polskiego, wypracowany przez A. Zdanowicza, M. Bohusza Szyszkę i innych, t. 1–2, Wilno 1861.
• Słownik prasłowiański 1974-2001, opr. przez Zespół Zakładu Słowianoznawstwa PAN pod red. F. Sławskiego, t. I–VIII, Wrocław.
• Słownik staropolski.
• Sobczykowa J.,, Leksyka religijna w słowniku współczesnego języka polskiego, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego”, z. L.
• Uniwersalny słownik języka polskiego 2003, pod red. Stanisława Dubisza, t. 1–4, Warszawa.
• Wysocka E., 1987, Leksyka związana z życiem religijnym w Słowniku języka polskiego PAN pod red. W. Doroszewskiego [w:] Studia z polskiej leksykografii współczesnej, t. II, pod red. Zygmunta Saloniego. Rozprawy Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Załęski W., 2005, Z supraskiego na nasze. Słownik gwary supraskiej, Supraśl.
• Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча, т. I–V, Мінск 1979.