Miłość i rewolucja. Socrealistyczny romans w „Pamiątce z Celulozy”

• Authors: Żukowski Tomasz

Title variants

EN

Love and Revolution. Socialist Realist Love Affair in “Pamiątka z Celulozy” (“A Souvenir from the Cellulose Mill”)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Literaturę socrealistyczną traktuje się jako medium ideologii, odmawiając jej wglądów w stany emocjonalne. W „Pamiątce z Celulozy” Igor Newerly patrzy na romans świadomy kulturowych uwarunkowań emocjonalności. Pokazuje je jako część praktyk społecznych tworzących „ja” oraz „my” bohaterów i wpisujących ich w zastane stosunki władzy. Dotyczy to przede wszystkim proletariatu, a więc ludzi żyjących w skrajnej biedzie. Powieść zawiera krytykę dominujących w latach pięćdziesiątych XX wieku form miłości erotycznej rozpowszechnianych przez kulturę popularną, pokazując nieodłączną od nich alienację. Rewolucja oznacza przewartościowanie form emocjonalności. Zmiana kontekstu społecznego umożliwia parze kochanków otwarcie się na szerzej rozumianą społeczność i przeżywanie związku w warunkach autonomii. Zmienia to nie tylko postrzeganie miłości i pragnienia, ale także zastane role gender oraz wzorce atrakcyjności erotycznej.

EN

Socialist realist literature is seen as a medium of ideology devoid of insight into emotional states. In his “Pamiątka z Celulozy” (“A Souvenir from the Cellulose Mill”), Igor Newerly examines a love affair that is aware of its cultural circumstances of emotionality. He depicts the emotional states as a part of social practices made up of the protagonists’ “I” and “we,” and places them into the existing political relations. It refers first and foremost to the proletariat, thus people living in extreme poverty. The novel includes criticism of the dominating in the 1950s forms of erotic love promoted by popular culture, showing alienation that is inseparable from them. Revolution consists in re-evaluation of the forms of emotionality. A change of the social context enables the pair of lovers to open to a broadly understood society and experience the relationship in autonomy. It involves not only the change in the perception of love and desire, but also of the then gender roles and patterns of erotic attractiveness.

Keywords

PL

literatura polska; socrealizm; powieść socrealistyczna; emocje; romans; erotyzm

EN

Polish literature; socialist realism; socialist realist novel; emotions; love affair; eroticism

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2024
• Volume: 115
• Issue: 4
• Pages: 57-76

Dates

printed

2025-01-03

Contributors

author

Żukowski Tomasz

• Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa

Identifiers

ISSN

0031-0514

EISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2024.4.5