Przyjaźń a subiektywny dobrostan psychiczny adolescentów

• Authors: Wojciechowska Ludwika

Title variants

EN

Friendship and subjective well-being of adolescents

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie wyników badań na temat roli przyjaźni w doświadczaniu dobrostanu psychicznego przez adolescentów. Założono, że dzięki przyjacielowi łatwiej może przebiegać adaptacja adolescenta tak do wewnętrznych przemian, jak i do oczekiwań społecznych, co z kolei pozwoli mu na osiągnięcie poczucia spełnienia, samoakceptacji czy zadowolenia z życia. Postawiono więc pytanie, czy istnieje związek pomiędzy doświadczaniem przyjaźni a dobrostanem psychicznym adolescentów. Oczekiwano, że taki związek o charakterze dodatnim istnieje odnośnie do dobrostanu osobowościowego, społecznego oraz emocjonalnego. Zbadano 112 uczniów w wieku 15-18 lat, w tym 71 dziewcząt i 37 chłopców (4 osoby nie określiły swojej płci), za pomocą dwóch narzędzi: Kwestionariusza do Badania Relacji Społecznych i Kwestionariusza do Badania Dobrostanu Psychicznego Adolescentów. Ustalono, że istnieje dodatni związek pomiędzy doświadczaniem przyjaźni a dobrostanem osobowościowym i społecznym, co potwierdziło hipotezę, natomiast nie została potwierdzona hipoteza w odniesieniu do dobrostanu emocjonalnego, gdzie takiego związku nie ustalono.

EN

This article presents the results of research on the role of friendship in the experience of well-being for adolescents. It was assumed that with a friend can easily run adaptation of adolescent to internal changes, and to social expectations, which in turn will allow them to achieve a sense of accomplishment, self-acceptance and satisfaction with life. We put the question of whether there is a link between the experience of friendship and mental well-being of adolescents. It was expected that such a positive relationship concerns the well-being of personality, social and emotional. Examined 112 students aged 15-18 years, including 71 girls and 37 boys (4 persons did not indicate their gender), using two tools: Questionnaire for the Study of Social Relations and Questionnaire for the Study Mental Well-being of adolescents. It turned out that there is a positive relationship between the experience of friendship and personality and social well-being, which confirmed the hypothesis but it has not been confirmed hypothesis in relation to the emotional well-being, where such a link has not been established.

Keywords

PL

przyjaźń; adolescencja; dobrostan psychiczny

EN

friendship; adolescence; subjective well-being

• Publisher: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Journal: Psychologiczne Zeszyty Naukowe
• Year: 2016
• Issue: 1
• Pages: 75-90

Contributors

author

Wojciechowska Ludwika

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Antonucci, T.C., Langfahl, E.S., Akiyama, H. (2004). Relationships as outcomes and contexts. W: F.R. Lang, K.L. Fingerman (red.) Growing together: Personal relationships across the lifespan(24-44). Cambridge: Cambridge University Press.
• Berndt, T.J. (2002). Friendship quality and social development. Current Directions In Psychological Science, 11, 1, 7-10.
• Birch, A. (2007). Psychologia rozwojowa w zarysie: od niemowlęctwa do dorosłości. Warszawa: PWN.
• Blieszner, R., Roberto, K.A. (2004). Friendship across the life span: Reciprocity in individual and relationship development. W: F.R. Lang, K.L. Fingerman (red.) Growing together: Personal relationships across the lifespan (159-182). Cambridge: Cambridge University Press.
• Clark, M.L., Bittle, M.L. (1992). Friendship expectations and the evaluation of present friendships in middle childhood and early adolescence. Child Study Journal, 22, 2, 115-135.
• Czapiński, J. (1992). Psychologia szczęścia: Przegląd badań i zarys teorii cebulowej. Poznań: Oficyna Wydawnicza Academos.
• Czerwińska-Jasiewicz, M. (2005). Rozwój psychiczny młodzieży a jej koncepcje dotyczące własnego życia. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
• Czerwińska-Jasiewicz, M. (2015). Psychologia rozwoju młodzieży w kontekście biegu ludzkiego życia. Warszawa: Difin.
• Ehrlich, K.B., Dykas, M.J., Cassidy, J. (2012). Tipping points in adjustment: predicting social functioning from adolescents’ conflict with parents and friends. Journal of Family Psychology, 26, 5, 776-783
• Erikson, E. (2002). Dopełniony cykl życia. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Gaertner, A.E., Fite, P.J., Colder, C.R. (2010). Parenting and friendship quality as predictors of internalizing and externalizing symptoms in early adolescence. Journal of Child and Family Studies, 19, 101-108.
• Gurba, E. (2013). Nieporozumienia z dorastającymi dziećmi w rodzinie. Uwarunkowania i wspomaganie, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Hafen, C.A., Allen, J.P., Schad, M.M., Hessel, E.T. (2015). Conflict with friends, relationship blindness, and the pathway to adult disagreeableness. Personal and Individual Differences, 81, 7-12.
• Hartup, W.W., Stevens, N. (1999). Friendships and adaptation across the life span. Current Directions in Psychological Science, 8, 3, 76-79.
• Hiat, C., Laursen, B., Mooney, K.S., Rubin, K.H. (2015). Forms of friendship: A person-centered assessment of the quality, stability, and outcomes of different types of adolescent friends. Personality and Individual Differences, 77, 149-155.
• Kapusta, K. (2009). Przyjaźń w okresie adolescencji a poczucie dobrostanu psychicznego. Niepublikowana praca magisterka napisana pod kierunkiem L. Wojciechowskiej. Warszawa: Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej.
• Keyes, C.L.M. (2003). Complete mental health: An agenda for the 21st century. W: C.L.M. Keyes, J. Haidt (red.). Flourishing: Positive psychology and life well-lived (293-312). Washington: American Psychological Association.
• Keyes, C.L.M. (2006). Subjective well-being in mental health and human development research worldwide: An introduction. Social Indicators Research, 77, 1-10.
• Keyes, C.L.M., Waterman, M.B. (2003). Dimensions of well-being and mental health in adulthood. W: M. Bornstein, L. Davidson, C.L.M. Keyes, K.A. Moore (red.). Well being: Positive development across the life course (477-497). London: Lawrence Erlbaum Associates.
• Kim, H.H.S. (2015). School context, friendship ties and adolescent mental health: A multilevel analysis of the Korean Youth Panel Survey (KYPS). Social Science & Medicine, 145, 11, 209-216.
• Laursen, B., Hartup, W.W. (2002). The origins of reciprocity and social exchange in friendships. New Directions for Child and Adolescent Development, 95, 27-40.
• Lewandowska, J. (2006). Poczucie dobrostanu psychicznego młodzieży w obliczu zmiany szkoły. Niepublikowana praca magisterska napisana pod kierunkiem L. Wojciechowskiej. Warszawa: Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej.
• Liberska, H. (2004). Perspektywy temporalne młodzieży. Wybrane uwarunkowania. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.
• Niebrzydowski, L., Płaszczyński, E. (1989). Przyjaźń i otwartość w stosunkach międzyludzkich. Studium psychologiczne, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Oleszkowicz, A., Senejko, A. (2013). Psychologia dorastania – zmiany rozwojowe w dobie globalizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Piaget, J. (1966). Studia z psychologii dziecka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Ryan, R.M., Deci, E.L. (2001). On happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology, 52, 141-166.
• Ryff, C.D. (1989). Happiness is everything, or is it? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 1069-1081.
• Seligman, M.E.P. (2005). Prawdziwe szczęście: Psychologia pozytywna a urzeczywistnienie naszych możliwości trwałego spełnienia. Poznań: Media Rodzina.
• Smith, R.L. (2015). Adolescents’ emotional engagement in friends’ problems and joys: Associations of empathetic distress and empathetic Joy with friendship quality, depression, and anxiety. Journal of Adolescence, 45, 103-111
• Trempała, J., Malmberg, L.E. (1996). Dorosłość w oczekiwaniach młodzieży polskiej i fińskiej. Forum Psychologiczne, 1, 1-2, 59-70.
• Trzebińska, E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Wojciechowska, L. (2008). Syndrom pustego gniazda: Dobrostan matek usamodzielniających się dzieci. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Psychologii PAN.
• Wojciechowska, L. (2011). Dobrostan psychiczny adolescentów w obliczu realizacji rozwojowych zadań społecznych. W: D. Borecka-Biernat (red.). Zaburzenia w zachowaniu dzieci i młodzieży w kontekście trudnych sytuacji szkolnych i pozaszkolnych (13-39). Kraków: Oficyna Wydawnicza„Impuls”.
• Zaborowski, Z. (1977). Psychospołeczne problemy wychowania. Warszawa: Nasza Księgarnia.
• Zazzo, B. (1972). Oblicza młodości: psychologia różnicowa wieku dorastania. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.