Osobowość a style radzenia sobie ze stresem menedżerów ochrony osób i mienia

• Authors: Sylwia Olszewska , Magdalena Spryszyńska

Title variants

EN

Personality and styles of coping with stress of security service managers

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest przedstawienie związku między osobowością a stylami radzenia sobie ze stresem wśród kadry zarządzającej – menedżerów – ochrony osób i mienia. Badaniami objęto 60 menedżerów z różnych miast Polski z jednej firmy ochroniarskiej. Do pomiaru cech osobowości użyto Inwentarza Osobowości NEO-FFI Costy i McCrae w polskiej adaptacji Zawadzkiego, Strelaua, Szczepaniak i Śliwińskej, natomiast style radzenia sobie ze stresem badano Kwestionariuszem CISS autorstwa N.S. Endlera i J.D.A. Parkera. Analizując związek między cechami osobowości a strategiami radzenia sobie w sytuacjach stresowych badanych menedżerów, otrzymano dodatnią korelację między ugodowością a stylem skoncentrowanym na zadaniu, zaś ujemną między ugodowością a stylem skoncentrowanym na emocjach. Poza tym, otwartość na doświadczenia oraz sumienność badanych menedżerów ujemnie koreluje ze stylem skoncentrowanym na emocjach oraz ze stylem unikowym.

EN

The aim of this study was to present the relationship between personality and styles of coping with stress among managers working in the security service protecting people and property. Sixty managers working for a security company in different cities in Poland were surveyed for the study. Personality traits were measured by means of the Personality Inventory NEO-FFI by Costa and McCrae (Polish version by Zawadzki, Strelau, Szczepaniak and Sliwinska), whereas styles of coping with stress were measured using the CISS Questionnaire by N.S. Endler and J.D.A. Parker. The analysis of the relationship between the personality traits of the surveyed managers and their coping strategies in stressful situations yielded a positive correlation between Agreeableness and Task-focused Coping Style, and a negative correlation between Agreeableness and Emotion-focused Coping Style. In addition, Openness to Experience, and Conscientiousness of the managers correlated negatively with Emotion-focused Coping Style and Escape-Avoidance Coping Style.

Keywords

PL

cechy osobowości; style radzenia sobie ze stresem menedżer

EN

personality traits; styles of coping with stress; manager

• Publisher: Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Opuscula Sociologica
• Year: 2013
• Issue: 3(5)
• Pages: 63-72

Contributors

author

Sylwia Olszewska

• Uniwersytet Gdański

author

Magdalena Spryszyńska

• Uniwersytet Gdański

References

• Aspendorpf J.B., Wilpers S. 1998, Personality effects on social relationships, „Journal of Personality and Social Psychology”, nr 74.
• Borritz M., Rugulies R., Bjorner J.B., Villadsen E., Mikkelsen O.A., Kristensen T.S. 2006, Burnout among employees in human service work. Design and baseline findings of the PUMA study, „Scandinavian Journal of Public Health”, nr 34.
• Clair M.E. 2006, The relationship between critical incidents, hostility and PTSD symptoms in Police Officers. A thesis for the degree of Doctor of Philosophy, Drexel University.
• Costa P., McCrae R. 1985, The NEO Personality Inventory Manual. Odessa, FL: Psychological Assessment Resources.
• Costa P.T., Somerfield M.R., McCrae R.R. 1996, Personality and coping: a reconceptualisation, w: Handbook of doping. Theory, research, applications, red. M. Zeidner, N.S. Endler, Wiley, New York.
• David J.P., Sils J. 1999, Coping efforts in daily life: Role of big Five traits and problem appraisals, „Journal of Personality’’, nr 67.
• DeLongis A, Holtzman S. 2005, Coping in context: the role of stress, social support, and personality in coping, „Journal of Personality”, nr 73.
• Endler N.S., Parker I.D.A. 1990, Coping inventory for stressful situations (CISS). Manual. Multi-Health Systems Inc., Toronto.
• Ferguson E. 2001, Personality and doping traits: a joint factor analysis, „British Journal of Health Psychology”, nr 6.
• Greene K., Krcmar M., Walters L.H., Rubin D.L., Hale J.L. 2000, Targeting adolescent risk – talking behaviours. The contribution of egocentrism and seneation – seeking, „Journal of Adolescence”, nr 23.
• Gunthert K.C., Cohen L.H., Armeli S. 1999, The role of neuroticism in daily stress with coping, „Journal of Personality and Social Psychology”, nr 77.
• Irvine F., Wallymahmed A. 2010, Personality, stress and coping in intensive care nurses: a descriptive exploratory study Lorraine Burgess. British Association of Critical Care Nurses, „Nursing in Critical Care”, nr 15 (3).
• Klonowicz T., Cieslak R. 2004, Neurotyczność i radzenie sobie ze stresem w sytuacji zagrożenia, w: Osobowość a ekstremalny stres, red. J. Strelau, GWP, Gdańsk.
• Lazarus R.S. 1970, Cognitive and personality factors underlying threat and coping, Press Columbia University, New York.
• Lazarus R., Folkman S. 1987, Transactional theory and research on emotions and coping, „European Journal of Personality”, nr 1.
• O’Brien T.B. DeLongis A. 1996, The interactional context of problem-, emotion-, and relationship-focused coping: the role of the big five personality factors, „Journal of Personality”, nr 64.
• Obłój K. 1994, Mikroszkółka zarządzania, PWE, Warszawa.
• Ogińska-Bulik N. 2006, Stres zawodowy w zawodach usług społecznych. Źródła – Konsekwencje – Zapobieganie, Difin, Warszawa.
• Ogińska-Bulik N., Juczyński Z. 2008, Osobowość stres a zdrowie, Difin, Warszawa.
• Scheier M.F., Carver C.S. 1987, Dispositional optimism and physical well-being: the influence of generalized outcome expectancies on health, „Journal of Personality”, nr 55.
• Stoner J., Wankel Ch. 2001, Kierowanie, PWE, Warszawa.
• Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K., Szczepaniak P. 2005, Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych CISS. Podręcznik, Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa.
• Szostak J. 2009, Determinanty zachowań menedżerów w chronicznym stresie zawodowym, Difin, Warszawa.
• Terelak J.F. 2005, Stres organizacyjny, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Menedżerskiej, Warszawa.
• Terelak J.F., Rudzki A. 2005, Temperament a style radzenia sobie ze stresem u kontrolerów ruchu lotniczego, „Polski Przegląd Medycyny Lotniczej”, nr 11 (1).
• Terelak J.F. 2007, Stres zawodowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa.
• Terelak J.F., Stefańczyk A. 2010, Osobowość według „wielkiej Piątki” a style radzenia sobie ze stresem u kontrolerów ruchu lotniczego, „Polski Przegląd Medycyny Lotniczej”, nr 2 (16).
• Watson D., Hubbart B. 1996, Adaptational style and dispositional structure: coping in the context of the five – factor model, „Journal of Personality”, nr 64.
• Zaborowska A. 2007, Style radzenia sobie ze stresem a osobowość wg Wielkiej Piątki u celników, w: Stres zawodowy: Charakterystyka wybranych zawodów stresowych, red. J.F. Terelak, Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa.
• Zautra A.J., Affleck G.G., Tennen H., Reich J.W., Davis M.C. 2005, Dynamic approaches to emotion and stress in everyday life: Bolger and Zuckerman reloaded with positive as well as negative affects, „Journal of Personality and Social Psychology”, nr 76.
• Zawadzki B., Szczepaniak P., Strelau J. 1995, Diagnoza psychometryczna pięciu czynników osobowości: Adaptacja Kwestionariusza NEO-FFI Costy i McCrae do warunków polskich, „Studia Psychologiczne”, nr 33 (1–2).
• Żukowski P. 2006, Podstawy nauk o zarządzaniu, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów.