Galicyjskie drogi i bezdroża w filozofii narodowej Władysława Mieczysława Kozłowskiego

• Authors: Milczarek-Gnaczyńska Magdalena
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawione zostały poglądy W.M. Kozłowskiego na filozofię narodową. Zdaniem tego myśliciela filozofia przełomu wieków składała się z dwóch podstawowych nauk, a mianowicie przyrodoznawstwa i humanistyki, które z kolei dawały prawdziwe podstawy dla ogólnej nauki o społeczeństwie. Na tych podwalinach winno się, zdaniem uczonego, oprzeć konsekwentną i obfitującą w udane następstwa filozofię życia, prawdę filozofii można bowiem ujmować nie tylko pod wpływem postulatów poznania, lecz także ideałów ludzkich. Ideały te w najogólniejszej formie są uniwersalne dla wszystkich ludzi i wznoszą się ponad różnice narodowości. Urzeczywistniane jako rezultaty naukowej indywidualności, inicjują pęd ku przyszłości następującego pokolenia, a im ściślej filozofia spaja się z życiem, tym szybciej i dobitniej odbiera to naród. Filozofia narodowa to filozofia odzwierciedlająca się w czynie.

EN

The article presents the views W. M. Kozlowski national philosophy. According thinker, philosophy turn of the century consisted of two basic sciences, namely natural sciences and the humanities, which in turn received real basis for the general science of society. On these basics should be, according to the scholar, resist consistent and successful in the aftermath philosophy of life, because the truth of philosophy can be recognized not only under the influence of the postulates of knowledge, but also human ideals. Those ideals in the most general form are universal and rise above differences of nationality. Actualized individuals as scientific results represent rush towards future generations and following them closely bonded philosophy of life, the sooner and more forcefully receives a nation. The national philosophy is a philosophy that reflects itself in action.

Keywords

PL

filozofia narodowa; filozofia czynu; W.M. Kozłowski

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Galicja. Studia i materiały
• Year: 2016
• Issue: 2
• Pages: 86-100

Dates

published

2016-09-01

Contributors

author

Milczarek-Gnaczyńska Magdalena

• Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni

References

• Kojkoł Jerzy. 2012. The sacralization of the nation in the Polish social thought of the interwar period. Selected contexts. Anglojęzyczny Suplement Przeglądu Religioznawczego, no. 1.
• Kozłowski Władysław. 1900. Szkice filozoficzne. Warszawa: skł. gł. J. Fiszer.
• Kozłowski Władysław. 1902(a). Klasyfikacja umiejętności. Kraków: Wydawnictwo „Pogląd na Świat”.
• Kozłowski Władysław. 1902(b). Słówko o charakterach narodowych. Pogląd na Świat, nr. 4.
• Kozłowski Władysław. 1904. Dekadentyzm współczesny. Warszawa: Wydanie J. Fiszer.
• Kozłowski Władysław. 1906. Literatura filozoficzna polska w ostatnim dziesięcioleciu (1894–1904). Kurier Warszawski, nr 328.
• Kozłowski Władysław. 1908. Ku zgodzie między narodami. Kurier Warszawski, nr 170.
• Kozłowski Władysław. 1909. Smutne trzydziestolecie naszej umysłowości (1831–1861). Kurier Warszawski.
• Kozłowski Władysław. 1912(a). Filozofia żywa i filozofia martwa. Myśl i Życie, nr 1.
• Kozłowski Władysław. 1912(b). Humanizm współczesny i filozofia narodowa. Myśl i Życie, nr 5.
• Kozłowski Władysław. 1912(c). Wytwórczość naukowa i ekspansja wiedzy jako czynniki życia narodowego. Myśl i Życie, nr 10.
• Kozłowski Władysław. 1985. Idea ojczyzny. [w:] Andrzejewski Bolesław (red.). Myśl i życie. O humanizmie polskim Władysława M. Kozłowskiego. Poznań: Wydawnictwo UAM.
• Pieróg Stanisław. 1999. Spór o charakter narodowy filozofii polskiej. Antologia tekstów 1810-1946. Warszawa: Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.
• Roskal Zenon. 2011. Kozłowski Władysław Mieczysław. [w:] Młynarczyk Andrzej (red.) Encyklopedia filozofii polskiej, t. 1 (A–Ł). Lublin: Wydawnictwo Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Skoczyński Jan. 2010. Filozofia narodowa i uniwersalna. [w:] Skoczyński Jan, Woleński Jan. Historia filozofii polskiej. Kraków: Wydawnictwo WAM.
• Struve Henryk. 19000 Historia filozofii w Polsce na tle ogólnego rozwoju życia umysłowego, [b.w.] Warszawa: (bdw)
• Struve Henryk. 1911. Charakter narodowy filozofii polskiej. Ruch Filozoficzny, R. I.
• Trentowski Bronisław. 1977. Rzecz o wyjarzmieniu ojczyzny (1845). [w:] Filozofia i myśl społeczna w latach 1831–1864. Warszawa: Wydawnictwo PWN.
• Walicki Andrzej. 2011. Filozofia narodowa i początek sporu o samookreślenie i powołanie inteligencji polskiej, [w:] Walicki Andrzej. Polska, Rosja, marksizm, t. 4. Kraków: Wydawnictwo Universitas
• Walicki Andrzej. 2011. Filozofia narodowa Bronisława Trentowskiego a mesjanizm Mickiewiczowski, [w:] tegoż, Filozofia polskiego romantyzmu, t. 2, Kraków: Wydawnictwo Universitas

Identifiers

DOI

10.15584/galisim.2016.2.9