Preferencje aksjologiczne nauczycieli a postrzeganie wartości przez uczniów

• Authors: Marcin Fankanowski

Title variants

EN

The teachers’ axiological preferences and perception of the values by pupils

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia wyniki przeprowadzonego przez autora badania na temat rozumienia wartości przez uczniów i ich nauczycieli. Zadaniem respondentów było określenie za pomocą skali obejmującej kontinuum między opcją pragmatyczno-egocentryczną a opcją aksjologiczno-obiektywistyczną sensu takich pojęć, jak „prawda”, „mądrość”, „sprawiedliwość” i „altruizm”. Ponadto starano się empirycznie sprawdzić, jaki wpływ wywarli, zdaniem uczniów, nauczyciele na ich rozumienie wartości. Na podstawie badania można skonstatować istotne przesunięcie pojmowania wartości przez uczniów w kierunku pragmatyczno-egocentrycznym w stosunku do odpowiedzi udzielonych przez nauczycieli. Odnośnie do drugiej kwestii, zdaniem młodzieży, nauczyciele mają minimalny wpływ na wartości, jakimi kierują się uczniowie.

EN

The author conducted research concerning the link between understanding values by teachers and their pupils. 142 pupils of the third class of the junior secondary school (gimnazjum) and 29 of their teachers were examined. The task for respondents was to determine how they understand: truth, wisdom, justice and altruism on a scale which went from pragmatic-egocentric option to axiological-objectivist option. Additionally, pupils expressed how they perceive their teachers’ influence on the way they understand values. The research reveals pupils’ significant tendency to understand values in a more pragmatic-egocentric way than their teachers do. According to young people`s opinion teachers have very little influence on the way they understand values, nonetheless the relations the author discovered indicate that the influence is more significant.

Keywords

PL

wartości; wychowanie; prawda; mądrość; sprawiedliwość; altruizm

EN

values; upbringing; truth; wisdom; justice; altruism

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Forum Pedagogiczne
• Year: 2016
• Issue: 2/1
• Pages: 199-214

Dates

published

2016

Contributors

author

Marcin Fankanowski

• Centrum Edukacji Nauczycielskiej Uniwersytet Wrocławski

References

• Altruizm. W: Encyklopedia PWN. Dostępny na: http://encyklopedia.pwn.pl/haslo/altruizm;3868318.html (otwarto 18.11.2015).
• Bocheński J. M. (1987). Sto zabobonów. Krótki filozoficzny słownik zabobonów. Paryż: Instytut Literacki.
• Dereń E. (brw). Rola nauczyciela w procesie kształcenia i wychowania dzieci. Dostępny na: https://sites.google.com/site/ksztalcenienauczycieli/nauczyciel---zawod-czy-misja-i-powolanie/rola-nauczyciela-w-procesie-ksztalcenia-i-wychowania-dzieci (otwarto 19.01.2015).
• Fankanowski M. (2014). Sprawiedliwość w porządku cnót przyszłych nauczycieli. W: I. Jazukiewicz, E. Rojewska(red.). Nadzieja i sprawiedliwość jako sprawności moralne wychowaniu. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US.
• Jazukiewicz I. (2012). Pedeutologiczna teoria cnoty. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US.
• Karwatowska M. (2012). Autorytety w opiniach młodzieży. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
• Kozłowski J. (1996). Ewolucja zachowań altruistycznych. „Universitas”, nr 17 (2), s. 4–8. Dostępny na: http://www.eko.uj.edu.pl/~kozlo/pliki/Universitas_ewolucja%20zachowa%C5%84%20altruistycznych.pdf (otwarto 26.03.2013).
• Kwaśnica R. (2003). Wprowadzenie do myślenia o nauczycielu. W: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.). Pedagogika. Podręcznik akademicki, t. 2. Warszawa: PWN.
• Szewczyk K. (1998). Wychować człowieka mądrego. Zarys etyki nauczycielskiej. Warszawa: PWN.
• Świderek J. (2014). Sprawiedliwość jako forma Sokratejskiej cnoty. Aktualność implikacji pedagogicznych. W: I. Jazukiewicz, E. Rojewska(red.). Nadzieja i sprawiedliwość jako sprawności moralne wychowaniu. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US.
• Tomasz z Akwinu, św. (1962-1986). Suma teologiczna. Tom 18. Sprawiedliwość. Londyn: Veritas.
• Trempała J. (1993). Rozumowanie moralne i odporność dzieci na pokusę oszustwa, Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane WSP w Bydgoszczy.
• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. Dostępny na: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19910950425 (otwarto 2.11.2015).
• Vasta R., Haith M.H., Miller A. (2001). Psychologia dziecka. Rozwój moralny. Warszawa: WSiP.
• Wołoszyn-Spirka W. (2014). Sprawiedliwość. W: I. Jazukiewicz, E. Rojewska(red.). Nadzieja i sprawiedliwość jako sprawności moralne wychowaniu. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe US.
• Woroniecki J. (1961). Długomyślność jako cnota wychowawcy. W: J. Woroniecki. Wychowanie człowieka. Pisma wybrane. Kraków: Znak.

Identifiers

DOI

10.21697/fp.2016.2.13