Zróżnicowane oblicze edukacji kulturalnej podejmowanej oddolnie zilustrowane badaniem i krytycznym komentarzem

• Authors: Słowińska Sylwia

Title variants

EN

Varied face of cultural education undertaken bottom-up, illustrated by research and critical commentary

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule autorka prezentuje wyniki powtórnej analizy materiału empirycznego pozyskanego podczas badań sensów oddolnych inicjatyw kulturalnych i odpowiada na pytanie, jaki kształt przyjmuje edukacja kulturalna podejmowana w ich ramach – realizowana poza tradycyjnymi oraz komercyjnymi instytucjami kultury i oświaty. Przyjmując za kategorie analizy orientacje na cele oraz aspekty edukacji kulturalnej, autorka pokazuje, że może mieć ona cztery wymiary: edukacji do kultury zorientowanej na cele jednostkowe, edukacji przez kulturę zorientowanej na cele jednostkowe, edukacji do kultury zorientowanej na cele ponadjednostkowe; edukacji przez kulturę zorientowanej na cele ponadjednostkowe. Wymiary te nie stanowią alternatywy, w poszczególnych przedsięwzięciach są obecne w różnym stopniu. W związku z tym edukacja kulturalna przeprowadzana w ramach oddolnych inicjatyw prezentuje zróżnicowane oblicze i przybiera różne kształty, a obok ujęć skoncentrowanych na celach indywidualnych lub ponadindywidualnych ujawniają się też takie, w których obie te orientacje ze sobą współgrają.

EN

In the article, the authoress presents the results of a secondary analysis of the data acquired during research on the meanings of bottom-up cultural initiatives. The study showed that cultural education is an important part of these initiatives. In the article the authoress answers the question of what form bottom-up cultural education takes outside traditional and commercial cultural and educational institutions. Assuming the orientation on goals and aspects of cultural education as categories of analysis. The authoress shows that it can have four dimensions: education for a culture focused on individual goals; education through a culture focused on individual goals; education to a culture focused on supra-individual goals. These dimensions are not alternative, in particular initiatives they are present to a different degree. Therefore, cultural education carried out bottom-up presents a varied face and takes different shapes and not only approaches oriented towards individual or supra-individual goals are revealed, but also those in which both these goals orientations interact with each other

Keywords

PL

edukacja kulturalna; oddolne inicjatywy kulturalne; wymiary edukacji kulturalnej; warianty/ujęcia edukacji kulturalnej

EN

cultural education; bottom-up cultural initiatives; dimensions of cultural education; approaches to the cultural education

• Publisher: Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
• Journal: Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses
• Year: 2018
• Volume: 19
• Pages: 299-311

Dates

published

2018

Contributors

author

Słowińska Sylwia

• Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii, Instytut Pedagogiki, Zakład Animacji Kultury i Andragogiki

References

• Golka M. (2008), Socjologia kultury, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Jakubowski W. (2001), Edukacja i kultura popularna, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• Jakubowski W. (2006), Edukacja w świecie kultury popularnej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• Jankowski D. (2003), Edukacja kulturalna, [w:] Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku, t. 1, T. Pilch (red.), Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa, s. 923-929.
• Jankowski D. (2006), Pedagogika kultury. Studia i koncepcja, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• Kosińska M. (2014), Edukacja kulturowa, [w:] Edukacja kulturowa. Podręcznik, R. Koschany, A. Skórzyńska (red.), Poznań 2014, http://www.wpek.pl/pi/98258_1.pdf [10.01.2018].
• Krajewski M. (2016), http://www.edukacjakulturowa.pl/about/ [10.01.2018].
• Krajewski M., Frąckowiak M. (2016), Raport z realizacji programu Bardzo Młoda Kultura, Warszawa, NCK, fi-le:///C:/Users/User/Downloads/RAPORT_BMK_2016.pdf [10.01.2018].
• Krajewski M., Schmidt F. (2014a), Animacja/edukacja. Możliwości i ograniczenia edukacji i animacji kulturowej w Polsce. Raport z pierwszego etapu badań, Małopolski Instytut Kultury, Kraków, http://badania-w-kulturze.mik.krakow.pl/ [10.01.2018].
• Krajewski M., Schmidt F. (2014b), Animacja/edukacja. Możliwości i ograniczenia edukacji i animacji kulturowej w Polsce. Raport końcowy, Małopolski Instytut Kultury, Kraków, http://badania-w-kulturze.mik.krakow.pl/ [10.01.2018].
• Malewski M., Od nauczania do uczenia się: o paradygmatycznej zmianie w andragogice, Dolnośląska Szkoła Wyższa Edukacji, Wrocław 2010.
• Olbrycht K. (1999), Edukacja kulturalna wobec wpływów środków masowego przekazu, [w:] Edukacja kulturalna w życiu człowieka, D. Jankowski (red.), Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Kalisz, s. 57-66.
• Olbrycht K. (2000), Edukacja kulturalna – pytania o cel w świetle wielości podmiotów, [w:] Edukacja kulturalna dzieci i młodzieży, B. Idzikowski, E. Narkiewicz-Niedbalec (red.), Centrum Animacji Kultury w Warszawie, Regionalne Centrum Animacji Kultury w Zielonej Górze, Zielona Góra, s. 22-31.
• Olbrycht K. (2004), Kultura osobista wśród celów edukacji kulturalnej, [w:] Edukacja kulturalna. Wybrane obszary, K. Olbrycht (red.),Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 15-30.
• Olbrycht K. (2002), Prawda, dobro i piękno w wychowaniu człowieka jako osoby, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Read H. (1976), Wychowanie przez sztukę, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Schiller F. (1972), Listy o wychowaniu estetycznym człowieka i inne rozprawy, Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa.
• Słowińska S. (2006), Koncepcja wychowania estetycznego Fryderyka Schillera – inspiracją dla edukacji kulturalnej dorosłych?, „Dyskursy Młodych Andragogów” 7, J. Kargul, M. Olejarz (red.), Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra, s. 173-182.
• Szuman S. (1962), O sztuce i wychowaniu estetycznym, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
• Tyszka A. (1971), Uczestnictwo w kulturze. O różnorodności stylów życia, PWN, Warszawa.
• Wojnar I. (1980), Edukacja kulturalna i wychowanie przez sztukę w koncepcji kształcenia ogólnego, [w:] Model wykształconego Polaka, B. Suchodolski (red.), Ossolineum, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk, s. 273-286.
• Wojnar I. (1986), Edukacja kulturalna a kształcenie postawy empatycznej. Rola sztuki, [w:] Edukacja kulturalna a egzystencja człowieka, B. Suchodolski (red.), Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław, s. 153-169.
• Wojnar I. (1990), Podstawowe problemy wychowania estetycznego (teoria i praktyka), [w:] Wychowanie estetyczne młodego pokolenia, I. Wojnar, W. Pielasińska (red.), Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa, s. 15-28.
• Wojnar I. (1995), Teoria wychowania estetycznego – zarys problematyki, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
• Wojnar I. (2000), Humanistyczne intencje edukacji, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.

Identifiers

ISSN

2084-2740