„Senior” - modny anglosemantyzm współczesnej polszczyzny

• Authors: Piotrowicz Anna , Witaszek-Samborska Małgorzata

Title variants

EN

Semantic innovations and semantic loans as a reflection of technological progress and changes in the sphere of culture and morality

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule autorki przyglądają się historii łacińskiego zapożyczenia „senior” w polszczyźnie, by na tym tle ukazać funkcjonowanie wyrazu w tekstach współczesnych w nowym, szerszym znaczeniu ‘osoba starsza, człowiek w podeszłym wieku’. Neosemantyzm ten, powstały w celu reinterpretacji rzeczywistości, konotuje głównie przymioty (a nie wady) związane z zaawansowanym wiekiem, a więc mądrość i doświadczenie – stereotypowo przypisywane osobom w jesieni życia – oraz cechy dotąd niełączone ze starością: aktywność, sprawność fizyczną i umysłową, otwartość na otoczenie, towarzyskość. „Senior” w zn. ‘osoba starsza’ jest już leksemem ustabilizowanym w polszczyźnie. Dowodem na to są takie jego cechy (potwierdzone w materiale zebranym i zaprezentowanym przez autorki), jak: wysoka frekwencja, szeroka ekstensja tekstowa i społeczna, aktywność jako podstawy w derywacji słowotwórczej i semantycznej.

EN

The aim of the present article is to discuss some examples of semantic innovations (triggered by foreign influence or created already in Polish without any foreign model) which can be seen as a reflection of extralinguistic changes, i.e. technological progress and changes in the sphere of culture and morality. It is frequently the case that such words do not appear in new meanings in the strict sense of the word; rather, they appear in new contexts and new collocations. Several semantic innovations are described in detail: “bilet”, “zwiastun”, “kosmetyk”, “kombajn”, “związek” and “rodzina”; the description focuses on the comparison between older uses (on the basis of “Universal Dictionary of Polish”) and newer, contemporary ones (mostly on the basis of National Corpus of Polish and the Internet).

Keywords

PL

leksyka; wyraz modny; anglosemantyzm; współczesna polszczyzna

EN

semantic innovation; semantic borrowing; calque

• Publisher: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Journal: Język Polski
• Year: 2017
• Volume: 97
• Issue: 2
• Pages: 85-93

Contributors

author

Piotrowicz Anna

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań

author

Witaszek-Samborska Małgorzata

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań