O roli kobiet w życiu publicznym XVII-wiecznej Rzeczypospolitej (w świetle korespondencji Katarzyny z Ostrogskich Zamoyskiej)

• Authors: KUPCZEWSKA MARTA

Title variants

EN

On the role of Women In The Public Life Of The 17th-Century Polish-Lithuanian Commonwealth (In The Light Of Katarzyna Zamoyska Née Ostrogska Correspondence)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ma na celu przybliżenie publicznych aspektów działalności Katarzyny z Ostrogskich Zamoyskiej (ok. 1600-1642), żony drugiego ordynata Tomasza Zamoyskiego (1594-1638), w czasach panowania Zygmunta III i Władysława IV. Niniejsze dociekania, w zamierzeniu, mają uzupełnić dotychczasowe, nieliczne badania, odnoszące się do aktywności politycznej przedstawicielek elity magnackiej pierwszej połowy XVII wieku, oraz odpowiedzieć na pytanie o aktualność stereotypu związanego z rzekomą obojętnością kobiet baroku na sprawy polityczne i zawężeniem ich perspektyw do życia prywatnego (rodzinnego, religijnego lub co najwyżej gospodarczo-administracyjnego).

EN

The article aims to approximate the public activities of Katarzyna Zamoyska née Ogstrogska (around 1600-1642), the wife of the second ordinate Tomasz Zamoyski (1594-1638), during the reign of Zygmunt III and Władysław IV. This inquiry intends to supplement known research, currently limited to few studies, link together, the political activities of the female representatives of the magnate elite of the first half of the 17th century and answer the question of the current stereotypical view associated with the alleged indifference of Baroque women to political matters and narrowing their prospects to only, private life (i.e. family matters, religious observances or, at most, to the magnates’ estate managerial and administrative activities).

Keywords

PL

Katarzyna z Ostrogskich Zamoyska; korespondencja; kobiety; działalność publiczna; XVII w.

EN

Katarzyna Zamoyska née Ogstrogska; correspondence; women; public activities; 17th century

• Publisher: Wydawnictwo HUMANICA
• Journal: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
• Year: 2018
• Issue: 2(5)
• Pages: 24-51

Dates

published

2018-12-31

Contributors

author

KUPCZEWSKA MARTA

• Uniwersytet w Białymstoku

References

• Bogucka Maria, Białogłowa w dawnej Polsce: kobieta w społeczeństwie polskim XVI-XVIII wieku na tle porównawczym, Warszawa : "Trio", 1998, ISBN 83-85660-78-X.
• Bogucka Maria, Kobieta w społeczeństwie polskim XVI-XVII wieku [w:] Pamiętnik XV Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich, t. 2: Przemiany społeczne a model rodziny, red. Anna Żarnowska, Gdańsk-Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, 1995, s. 3-15.
• Charewiczowa Łucja, Kobieta w dawnej Polsce: do okresu rozbiorów, Poznań : Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2002, ISBN 83-7063-334-X.
• Codzienne kłopoty, wielkie interesa i podwójna elekcja: korespondencja radziwiłłowskich urzędników z księżną Anną z Sanguszków Radziwiłłową i jej synem Michałem Kazimierzem z 1733/1734 roku, wyd. Jerzy Dygdała, Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2013, ISBN 978-83-7181-777-9.
• Długosz Jan, Podział latyfundium Ostrogskich w roku 1621, „Acta Uniwersitatis Wratislaviensis”, Historia XVI, 1969, nr 8, s. 3-15, ISSN 0524-4498.
• Dobrowolska Wanda, Chmielecki Stanisław [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 3, [red. Władysław Konopczyński, et al.], Kraków : Polska Akademia Umiejętności, 1937, s. 318-320.
• Dorobisz Janusz, Kaczorowski Włodzimierz, Senat Rzeczypospolitej w relacji nuncjusza apostolskiego Claudio Rangoniego z 1604 r. [w:] Parlamentaryzm i prawodawstwo przez wieki: prace dedykowane prof. Stanisławowi Płazie w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. Jerzy Malec, Wacław Uruszczak, Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1999, s. s. 31-43.
• Drogi kobiet do polityki (na przestrzeni XVIII-XXI wieku), red. Teresa Kulak, Małgorzata Dajnowicz, Wrocław : Wydawnictwo Chronicon, 2016, ISBN 978-83-946166-2-5.
• Gil Andrzej, Skoczylas Ihor, Kościoły wschodnie w państwie polsko-litewskim w procesie przemian i adaptacji: metropolia kijowska w latach 1458-1795, Lublin-Lwów : Instytut Europy Środkowo-Wschodniej, 2014, ISBN 978-83-60695-77-7.
• Gottfried Kazimierz, Anna Ostrogska, wojewodzina wołyńska: zarys biograficzny na tle dziejów Jarosławia, Jarosław : Muzeum Miejskie, 1939.
• Górski Karol, Matka Mortęska, Kraków : Znak, 1971.
• Jakuboszczak Agnieszka, Sarmacka dama: Barbara Sanguszkowa (1718-1791) i jej salon towarzyski, Poznań : Wydawnictwo Poznańskie, 2008, ISBN 978-83-7177-487-4.
• Jarmiński Leszek, Tomasz Zamoyski wobec spraw publicznych i wyznaniowych, „Odrodzenie i Reformacja w Polsce” 1980, t. 25, s. 113-138, ISSN 0029-8514.
• Karkucińska Wanda, Anna z Sanguszków Radziwiłłowa (1676-1746): działalność gospodarcza i mecenat, Warszawa : Wydawnictwo Naukowe Semper, 2000, ISBN 83-86951-79-6.
• Kempa Tomasz, Dzieje rodu Ostrogskich, Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, 2002, ISBN 83-7174-971-6.
• Kieferling Krystyna, Jarosław w czasach Anny Ostrogskiej: szkice do portretu miasta i jego właścicielki (1594-1635), Przemyśl : Archiwum Państwowe, 2008, ISBN 978-83-88172-27-4.
• Kobiece kręgi korespondencyjne w XVII-XIX wieku, red. Bożena Popiołek, Urszula Kicińska, Agnieszka Słaby, Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2016, ISBN 978-83-7181-977-3.
• Kochanowski Jan Karol, Dzieje Akademii Zamojskiej (1594-1784), Kraków : [s.n.], 1899-1900.
• Kruchta Joanna, Pozycja majątkowa wdów z rodów szlacheckich w XVII-XVIII wieku [w:] Rodzina i gospodarstwo domowe na ziemiach polskich w XV-XX wieku: struktury demograficzne, społeczne i gospodarcze, red. Cezary Kuklo, Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2008, s. 261-270.
• Kuchowicz Zbigniew, Postawa wobec kobiety w kulturze szlacheckiej polskiego baroku [w:] Kobieta w kulturze i społeczeństwie, red. Barbara Jedynak, Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 1990, s. 7-50.
• Kuchowicz Zbigniew, Żywoty niepospolitych kobiet polskiego baroku, Łódź : Wydawnictwo Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej, 1989, ISBN 83-85030-13-1.
• Kuś J., Powitanie Jana Zamoyskiego „Sobiepana” w Zamościu po powrocie z peregrynacji zagranicznych w 1646 r., „Archiwariusz Zamojski” 2010, t. 9, s. 7-14, ISSN 2083-3091.
• Leitsch Walter, Das Leben am Hof König Sigismunds III. von Polen, Bd. 2-3, Wien : Verlag der Österreichischen Akademie der Wissenschaften ; Kraków : Polska Akademia Umiejętności, 2009, ISBN 978-83-7676-013-1.
• Majewski Wiesław, Stanisław Potocki [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 28, [red. Władysław Konopczyński, et al.], Wrocław : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984-1985, s. 151-153.
• Makiłła Dariusz, „Dwór” i „patronat”. Dwa historyczno-socjologiczne pojęcia o historyczno-prawnym naświetleniu [w:] Patron i dwór: magnateria Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku, red. Ewa Dubas-Urwanowicz, Jerzy Urwanowicz, Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2006, s. 179-186.
• Opaliński Edward, Aktywność kobiet w życiu publicznym w czasach pierwszych Wazów [w:] „Per mulierem…”: kobieta w dawnej Polsce – w średniowieczu i w dobie staropolskiej, red. Katarzyna Justyniarska-Chojak, Sylwia Konarska-Zimnicka, Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2010, s. 233-248.
• Partyka Joanna, „Żona wyćwiczona”: kobieta pisząca w kulturze XVI i XVII wieku, Warszawa : Wydawnictwo Instytutu Badań Literackich PAN, 2004, ISBN 83-89348-22-5.
• Płatek Agnieszka Lidia, Kochająca żona – Katarzyna z Ostrogskich Zamoyska (1600-1642), „Zamojski Kwartalnik Kulturalny”, 2013, nr 2, s. 34-38, ISSN 0239-8710.
• Popiołek Bożena, Dobrodziejki i klienci: z dziejów patronatu kobiecego w czasach saskich [w:] Patron i dwór: magnateria Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku, red. Ewa Dubas-Urwanowicz, Jerzy Urwanowicz, Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2006, s. 385-395.
• Popiołek Bożena, Kobiecy świat w czasach Augusta II: studium z mentalności kobiecej czasów saskich, Kraków : Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2003, ISBN 83-7271-188-7.
• Popiołek Bożena, Królowa bez korony: studium z życia i działalności Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej – ok. 1669-1729, Kraków : Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 1996, ISBN 83-86841-13-3.
• Pośpiech Andrzej, Tygielski Wojciech, Społeczna rola dworu magnackiego w XVII-XVIII w., „Przegląd Historyczny”, 1978, t. 69, z. 2, s. 215-237, ISSN 0033-2186.
• Rafałowiczówna Jadwiga, A z Warszawy nowiny te…: listy do Elżbiety Sieniawskiej z lat 1710-1720, oprac. Bożena Popiołek, Kraków : Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, 2000, ISBN 83-7271-025-2.
• Rolle Antoni Józef, Niewiasty kresowe: opowiadania historyczne, Warszawa : Gebethner i Wolff, 1883.
• Seredyka Jan, Księżniczka i chudopachołek: Zofia z Radziwiłłów Drohostajska, Opole : Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, 1995, ISBN 83-85678-44-1.
• Скочиляс Ігор, Дволикий Янус: Шаргородська протопопія на Подїллі в першій третині ХVII ст., „Вісник Львівського Університету. Серія Історична”, 2002, вип. 37, ч. 1, с. 161-182, ISSN 0206-565.
• Słaby Agnieszka, Dwór Elżbiety z Lubomirskich Sieniawskiej jako przykład patronatu kobiecego w czasach saskich, Kraków : Wydawnictwo Libron, 2014, ISBN 978-83-64275-35-7.
• Targosz Karolina, Sawantki w Polsce XVII w.: aspiracje intelektualne kobiet ze środowisk dworskich, Warszawa : "Retro-Art", 1997, ISBN 83-906742-1-1.
• Tyszka Paweł, W cieniu wielkiego kanclerza: Barbara z Tarnowskich Zamoyska, Warszawa : Wydawnictwo Neriton, 2015, ISBN 978-83-7543-376-0.
• Wiśniewska Halina, Kultura języka Katarzyny Zamoyskiej w świetle jej listów do męża, „Pamiętnik Literacki”, 1990, t. 81, z. 4, s. 167-182, ISSN 0031-0514.
• Witusik Adam Andrzej, O Zamoyskich, Zamościu i Akademii Zamojskiej, Lublin : Wydawnictwo Lubelskie, 1978.
• Wyrobisz Andrzej, Kobiety w społeczeństwie staropolskim: wzorce a model rodziny [w:] Pamiętnik XV Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich, t. 2: Przemiany społeczne a model rodziny, red. Anna Żarnowska, Gdańsk-Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek, 1995, s. 16-28.
• Wyrobisz Andrzej, Staropolskie wzory rodziny i kobiety – żony i matki, „Przegląd Historyczny” 1992, z. 3, s. 405-421, ISSN 0033-2186.
• Zagórska Sylwia, Halszka z Ostroga: między faktami a mitami, Warszawa : Wydawnictwo DiG, 2006, ISBN 978-83-7181-419-8.

Identifiers

DOI

10.15290/cnisk. 2018.01.05.02