Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2016 | 17 | 85-94

Article title

Jak religijni? Wnioski z wywiadów kognitywnych dla badania religijności Polaków

Authors

Content

Title variants

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Przemiany religijności, opisywane zarówno z perspektywy teoretycznej, jak i w literaturze bazującej na wynikach badań empirycznych, znacznie trudniej uchwycić za pomocą sondażu. Być może statystyki – z natury konserwatywne – nie są w stanie zobrazować przemian, którym przypuszczalnie ulegają znaczenia pojęć zawartych w pytaniach kwestionariuszowych. Metoda wywiadów kognitywnych, rozwijana od lat osiemdziesiątych XX w. w celu testowania ankiet, służy identyfikowaniu potencjalnych źródeł błędów w odpowiedziach badanych i podnoszeniu trafności oraz przejrzystości narzędzi (Willis 1999; Collins 2003; Drennan 2003; Tourangeau 1984). Jest także wykorzystywana do badania problemów związanych z brzmieniem pytań w istniejących kwestionariuszach. Użycie wywiadów kognitywnych prowadzi do poznania sposobu rozumienia i interpretowania pytań ankietowych przez respondentów oraz sposobu dochodzenia do udzielanych odpowiedzi. Referat, bazujący na wynikach badań empirycznych, prowadzonych przez autorkę metodą wywiadów kognitywnych, prezentuje zróżnicowanie religijne Polaków w obrębie wyłanianych przez sondaże grup. Odkrywa rozumienie pojęć używanych w pytaniach kwestionariuszowych dotyczących religijności z WVS, sondaży CBOS czy ISKK, sposobu dochodzenia do odpowiedzi przez badanych oraz porusza konsekwencje, jakie niesie to dla interpretacji przemian religijności w Polsce.

Year

Issue

17

Pages

85-94

Physical description

Dates

published
2016

Contributors

References

  • Beatty P., Willis G. (2007), Research synthesis: The practice of cognitive interviewing. „Public Opinion Quarterly”: 71, s. 287–311.
  • Boeije H.R., Willis G. (2011), Introducing the CIRF: A framework for reporting cognitive interviewing studies. Paper presented at the European Survey Research Association, Lausanne, Swiss.
  • Buers C., Triemstra M., Bloemendala E., Zwijnenberga N.C., Hendriksa M., Delnoijc D.M. (2014), The value of cognitive interviewing for optimizing a patient experience survey. „International Journal of Social Research Methodology”: 17(4), s. 325–340.
  • CBOS (2012), Metoda i znaczenie. Problematyka rozumienia w badaniach sondażowych, Warszawa.
  • CBOS (2015), Kanon wiary Polaków. Komunikat z badań (oprac. R. Boguszewski). Warszawa.
  • CBOS (2015), Zmiany w zakresie podstawowych wskaźników religijności Polaków po śmierci Jana Pawła II. Komunikat z badań (oprac. R. Boguszewski). Warszawa.
  • Collins D. (2003), Pretesting survey instruments: An overview of cognitive methods. „Quality of Life Research”: 12, s. 229–238.
  • Drennan J. (2003), Cognitive interviewing: verbal data in the design and pretesting of questionnaires. „Journal of Advanced Nursing”: 42(1), s. 57–63.
  • Ericsson K.A., Simon H.A. (1980), Verbal reports as data. „Psychological Review”: 87, s. 215–250.
  • Grabowska M., Szawiel T. (red.) (2005), Religijność społeczeństwa polskiego lat 80. Warszawa, pierwsze wydanie: 1989, na prawach rękopisu.
  • Grzeszkiewicz-Radulska K. (2012), Metody badań pilotażowych. „Acta Universitatis Lodziensis Folia Sociologica”: 42, s. 113–141.
  • Hofmeyer A., Sheingold B. H., Taylor R. (2015), Do You Understand What I Mean? How Cognitive Interviewing Can Strengthen Valid, Reliable Study Instruments And Dissemination Products. „Journal of International Education Research”: 11 (4), s. 261–267.
  • Knafl K., Deatrick J., Gallo A., Holcombe G., Bakitas M., Dixon J. (2007), The analysis and interpretation of cognitive interviews for instrument development. „Research in Nursing & Health”: 30, s. 224–234.
  • Levine R., Fowler F. Jr., Brown J. (2005), Role of cognitive testing in the development of the CAHPS hospital survey. „Health Research and Educational Trust”: 40, s. 2037–2056.
  • Loftus E. (1984), Protocol Analysis of Responses to Survey Recall Questions. [w:] T. Jabine, M. Straf, J. Tanur, R. Tourangeau (red.), Cognitive Aspects of Survey Methodology: Building a Bridge Between Disciplines. Washington, DC: National Academy Press.
  • Mariański J., Zaręba S.H. (2002), Metodologiczne problemy badań nad religijnością. Ząbki: Apostolicum.
  • Presser S., Couper M., Lessler J., Martin E., Rothgeb J., Singer E. (2004), Methods for testing and evaluating survey questions. „Public Opinion Quarterly”: 68, s. 109–130.
  • Priede C., Farral S. (2011), Comparing results from different styles of cognitive interviewing: ‘Verbal probing’ vs. ‘thinking aloud’. „International Journal of Social Research Methodology”: 14, s. 271–287.
  • Tourangeau R. (1984), Cognitive sciences and survey methods. [w:] T. Jabine, M. Straf, J. Tanur, R. Tourangeau (red.), Cognitive Aspects of Survey Methodology: Building a Bridge Between Disciplines. Washington DC: National Academy Press.
  • Tyrała R. (2014), Bez Boga na co dzień. Socjologia ateizmu i niewiary. Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos.
  • Van Someren M.W., Bernard Y.F., Sanberg A.C. (1994), The think aloud method. A practical guide to modeling cognitive processes. London: Academic Press.
  • Willis G. (1999), Cognitive interviewing a ‘how to guide’. Reducing survey error through research on the cognitive and design processes in surveys. Short course presented at the 1999 meeting of the American Statistical Association. Rockville, MD: Research Triangle Institute.
  • Willis G. (2004), Cognitive Interviewing Revisited: A Useful Technique, in Theory? [w:] S. Presser, M. Couper, J. Lessler, E. Martin, J. Rothgeb, E. Singer (red.), Methods for Testing and Evaluating Survey Questionnaires. New York: Wiley.

Notes

PL
Artykuł 6. z numeru 17.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISSN
2299-2367

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-93ac4c38-b8e7-4e11-93ec-5a173cdd7ae6
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.