Orientacja austro-polska wobec kwestii ukraińskiej w czasie I wojny światowej (do Aktu 5 listopada 1916 r.)

• Authors: Drozdowski Mateusz

Title variants

EN

Attitude of politics representing Austro-Polish solution towards Ukrainian question in the time of World War I (before the Act of 5th November)

• Languages of publication: PL

Abstracts

The subject of the research is an attitude of Chief National Committee (CNC), significant Polish, political organization in the time of World War I, towards the Ukrainian national movement and its postulates. CNC came into being in august 1914 as political background of Polish Legions fighting in Austro-Hungarian army. Chief National Committee also played the role of a main exponent of Austro-Polish conception: an idea of creation self-governing Poland under the rule of Habsburg dynasty. In the first two years of war this conception had the strongest position among the others, numerous ideas of reconstruction of Poland. The same time brought also the rapid Ukrainian national rebirth. Ukrainians, mainly these living in Austro-Hungarian Galicia, firmly demanded to single out a new province of the Habsburg monarchy, covering the area of Eastern Galicia and city of Lvov. This idea was of course contradictory to the Polish plans, so campaigning for its own conceptions Chief National Committee had to face Ukrainian demands. Aim of the article is to present these works and opinions of politicians and journalists working for CNC, that refer to the Ukrainian question. Remarkable attention is also paid to the Polish ideas of Ukrainian presence and autonomy in future, independent Poland. Finally, both mental and political sources of the attitude of Polish activists towards Ukrainian national movement are briefly investigated in this work. Problems touched in this work seem to be crucial to understand the fact, that after final collapse of the Habsburg monarchy in autumn 1918, unsolved Polish-Ukrainian conflict led to the breakout of a regular war. Article is based on scientific descriptions, memoirs and archival materials available in the State Archive in Cracow.

Keywords

EN

Polish-Ukrainian relations; Austro-Polish solution; Polish Supreme National Committee; Władysław Leopold Jaworski

• Publisher: Księgarnia Akademicka
• Journal: Krakowskie Pismo Kresowe
• Year: 2012
• Volume: 4: Galicja jako pogranicze kultur
• Pages: 173-190

Contributors

author

Drozdowski Mateusz

• Uniwersytet Jagielloński

References

• Archiwum Państwowe w Krakowie, Archiwum Naczelnego Komitetu Narodowego: sygn. NKN 1; sygn. NKN 64; sygn. NKN 144; sygn. NKN 145.
• Biblioteka Jagiellońska: „Wiadomości Polskie” 1915, nr 49.
• Dokumenty Naczelnego Komitetu Narodowego 1914-1917, Kraków 1917.
• Wydawnictwa Naczelnego Komitetu Narodowego 1914-1917. Spis bibliograficzny, zbiór i objaśnienia Leon Wasilewski, Zenon Wierzchowski, Kraków 1917.
• Dąbski Jan, Wojna i ludzie. Wspomnienia z lat 1914-1915. Fragmenty, przygot. do druku i przypisy Stanisław Giza, Warszawa 1969.
• Jaworski Władysław Leopold, Diariusz 1914-1918, wybór i oprac. Michał Czajka, Warszawa 1997.
• Witos Wincenty, Moje wspomnienia, Warszawa 1981.
• Ajnenkiel Andrzej, Historia Sejmu Polskiego, t. 2, cz. 1: W dobie rozbiorów, Warszawa 1989.
• Batowski Henryk, Rozpad Austro-Węgier 1914-1918 (sprawy narodowościowe i działania dyplomatyczne), Kraków 1982.
• Bąk-Koczarska Celina, Juliusz Leo twórca Wielkiego Krakowa, Wrocław 1986, Prace Komisji Historycznej / Polska Akademia Nauk. Oddział w Krakowie, nr 47.
• Dąbkowski Tadeusz, Ukraiński Ruch narodowy w Galicji Wschodniej 1912-1923, Warszawa 1985.
• Dąbrowski Jan, Wielka wojna 1914-1918, cz. 1: 1914-1916, Warszawa 1937, Wielka historia powszechna. Wydawnictwo zbiorowe ilustrowane, t. 7.
• Feldman Wilhelm, Stronnictwa i programy polityczne w Galicji, 1846-1906, Kraków 1907.
• Galuba Rafał, Niech nas rozsądzi miecz i krew…”. Konflikt polsko-ukraiński o Galicję Wschodnią w latach 1918-1919, Poznań 2004, Poznańskie Studia Historyczne.
• Garlicki Andrzej, Geneza legionów. Zarys dziejów Komisji Tymczasowej Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych, Warszawa 1964.
• Grabowski Tadeusz Stanisław, Feldman Wilhelm (1868-1919), [w:] Polski słownik biograficzny, t. 6, Kraków 1946, s. 396-404.
• Grosfeld Leon, Polityka państw centralnych wobec sprawy polskiej w latach pierwszej wojny światowej, Warszawa 1962.
• Grünberg Karol, Sprengel Bogusław, Trudne sąsiedztwo. Stosunki polsko-ukraińskie w X-XX wieku, Warszawa 2005.
• Holzer Jan, Molenda Jan, Polska w pierwszej wojnie światowej, Warszawa 1963, Biblioteka Wiedzy Historycznej. Historia Polski.
• Hrycak Jarosław, Historia Ukrainy 1772-1999. Narodziny nowoczesnego narodu, tłum. Katarzyna Kotyńska, Lublin 2000, Dzieje Krajów Europy Środkowo-Wschodniej.
• Jaskólski Michał, Kaduceus polski. Myśl polityczna konserwatystów krakowskich 1866-1934, Warszawa–Kraków 1990.
• Kozłowski Maciej, Między Sanem i Zbruczem. Walki o Lwów i Galicję Wschodnią 1918-1919, Kraków 1990.
• Kozłowski Maciej, Zapomniana wojna. Walki o Lwów i Galicję Wschodnią 1918-1919, przedm. Bohdan Skaradziński, Bydgoszcz 1999.
• Klimecki Michał, Polsko-Ukraińska wojna o Lwów i Galicję Wschodnią. 1918-1919, Warszawa 2000, O Wolność i Niepodległość.
• Knebel Jerzy, Rząd pruski wobec sprawy polskiej w latach 1914-1917, Warszawa 1961.
• Krotofil Maciej, Ukraińska armia halicka 1918-1920. Organizacja, uzbrojenie, wyposażenie i wartość bojowa sił zbrojnych Zachodnio-Ukraińskiej Republiki Ludowej, Toruń 2002.
• Łukomski Grzegorz, Partacz Czesław, Polak Bogusław, Wojna polsko-ukraińska 1918-1919. Działania bojowe – aspekty polityczne – kalendarium, Koszalin 1994.
• Nowak Andrzej, Jak rozbić rosyjskie imperium? Idee polskiej polityki wschodniej (1733-1921), Kraków 1999, Arkana Historii.
• Olszański Tadeusz Andrzej, Historia Ukrainy XX wieku, Warszawa 1994.
• Pajewski Janusz, „Mitteleuropa”. Studia z dziejów imperializmu niemieckiego w dobie pierwszej wojny światowej, Poznań 1959, Prace Instytutu Zachodniego, nr 27.
• Pajewski Janusz, Odbudowa państwa polskiego. 1914-1918, Warszawa 1985.
• Pajewski Janusz, Pierwsza wojna światowa 1914-1918, Warszawa 2005.
• Partacz Czesław, Od Badeniego do Potockiego. Stosunki polsko-ukraińskie w Galicji w latach 1888-1908, Toruń 1996.
• Podhorodecki Leszek, Dzieje Lwowa, Warszawa 1993.
• Serczyk Władysław Andrzej, Historia Ukrainy, Wrocław 2001.
• Skrukwa Grzegorz, Formacje wojskowe ukraińskiej „rewolucji narodowej” 1914-1921, Toruń 2008.
• Sokolnicki Michał, Rok czternasty, Londyn 1961.
• Srokowski Konstanty, NKN. Zarys historii, Kraków 1923.
• Suleja Włodzimierz, Orientacja austro-polska w latach I wojny światowej (do aktu 5 listopada 1916 roku), Wrocław 1992, Acta Universitatis Wratislaviensis. Historia, nr 103.
• Zieliński Henryk, Historia Polski. 1914-1939, Wrocław 1985.

Identifiers

DOI

10.12797/KPK.04.2012.04.07