MAGIA MUZYKOWANIA – PIOSENKI MARKA GRECHUTY WCIĄŻ AKTUALNE

• Authors: Piotrowska Anna G.

Title variants

EN

THE MAGIC OF MUSIC-MAKING – MAREK GRECHUTA’S SONGS STILL UP-TO-DATE

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Piosenki Marka Grechuty – mimo upływających lat nieustająco popularne – stanowią przykład twórczości niebagatelnej, mocno osadzonej w tradycjach kultury polskiej (m.in. ze względu na wykorzystywane w nich teksty), ale także mogą stać się potencjalnym materiałem dydaktycznym, z powodzeniem wykorzystywanym w edukacji muzycznej dzieci i młodzieży. Po pierwsze bowiem, piosenki Grechuty – będące umuzycznionymi wersjami przepięknych wierszy polskich poetów – niejednorodnie czynią bardziej atrakcyjnymi treści zawarte w tych wersach, warstwą muzyczną podkreślając ich wymowę i przekaz. Po drugie, niektóre ze swoich albumów Grechuta, bezpośrednio lub niekiedy w nieco bardziej zawoalowany sposób, kierował do młodszych odbiorców, głównie dzieci, ale też młodzieży. Po trzecie, piosenki Grechuty stanowią wdzięczny materiał do aranżacji wielogłosowych, które mogą być z powodzeniem wykonywane przez chóry – zarówno szkolne, jak i profesjonalne. Przede wszystkim jednak w twórczości Grechuty w udany sposób zostały złączone dwie stylistyki muzyczne: uznawana powszechnie za „poważną”, klasyczną oraz funkcjonującą pod szyldem „muzyki popularnej”. Wydaje się, że poprzez odwołanie się do spuścizny tego wielkiego artysty można dokonać w edukacji muzycznej rzeczy bardzo trudnej: pokusić się o wprowadzenie młodzieży w świat wyrafinowanej polskiej poezji oraz świat wielorakich brzmień instrumentalnych i wokalnych, jednocześnie nie tracąc nic z atrakcyjności – jakże lubianego przez młodych słuchaczy – repertuaru popularnego.

EN

Marek Grechuta’s songs – still popular despite the passing years, are fine examples of great creativity, deeply embedded in the traditions of Polish culture (among others due to their lyrics). Not only do they reveal timeless values, but they also inspire new generations of composers proposing covers and arrangements of these songs thus enriching our Polish music culture. Marek Grechuta’s songs can potentially also become teaching materials in music education for children and young people. The article presents the life and career of Grechuta, indicates problems with classifying his artistic output, and highlights the importance of his albums dedicated to children and young people. Numerous covers of Grechuta’s songs are also mentioned as well as successful attempts at their polyphonic arrangements, which – as it is argued – may be treated as an interesting proposal in pedagogical work.

Keywords

PL

Grechuta; poezja śpiewana; cover; aranżacja; muzyka popularna w edukacji muzycznej

EN

Grechuta; sung poetry; cover; arrangement; popular music in music education

• Publisher: Uniwersytet Pomorski w Słupsku
• Journal: Ars inter Culturas
• Year: 2017
• Issue: 6
• Pages: 15-26

Dates

delivered

2017-08-14

accepted

2017-12-15

Contributors

author

Piotrowska Anna G.

• Uniwersytet Jagielloński Kraków

References

• Boyd, Malcom. „Arrangement”. W The New Grove Dictionary of Music and Musicians, (vol. 2: Aristoxenus to Bax), red. Stanley Sadie, 66. London: Macmillan Publishers,2001.
• Choksy, Lois. The Kodály Method I: Comprehensive Music Education. Upper Saddle River, New Jersey: Prentice-Hall, 1999.
• DeVries, Peter. „Reevaluating Common Kodaly Practices”, Music Educators Journal,88, 3 (2001).
• Dźwinel, Kamil. „Piosenka bardowska w perspektywie metodologicznej- seria pytań wyjściowych i kilku hipotez”, W Nowe słowa w piosence. Źródła – rozlewiska, red. Magdalena Budzyńska-Łazarewicz, Krzysztof Gajda, 39-51. Poznań: Instytut Kultury Popularnej, 2017.
• Jakubowski, Witold. Edukacja w świecie kultury popularnej, Kraków: Impuls, 2006.
• Gajda, Krzysztof. W Nowe słowa w piosence. Źródła – rozlewiska, red. Magdalena Budzyńska-Łazarewicz, Krzysztof Gajda, 103-117. Poznań: Instytut Kultury Popularnej,2017,
• Jordania, Joseph. Who Asked the First Question. Tbilisi: Logos, 2006.
• Majewski, Wojciech. Marek Grechuta. Portret artysty. Kraków: Znak, 2007.
• Kernfeld, Barry. „Improvisation”, W The New Grove Dictionaty Of Jazz, (vol. 2 Niewood), red. Barry Kernfeld, 313. London: Macmillan Publishers, 2002.
• Partch, Harry. The Rhythmic motivations of Castor and Pollux and Even Wild Horses, W Harry Partch an anthology of Critical Perspectives. Oxford: Oxford University Press, 2000,
• Frisius, Rudolf. „Improvisation”, W Musik in Geschichte und Gegenwart. Sachteil, (vol. 4: Hamm – Kar), red. Friedrich Blume, 539. Kassel, Basel i in.: Bärenreiter,1996.
• Przychodzińska, Maria. „Muzyczna edukacja dziś. Idee – pytania – niepokoje”, Edukacja Muzyczna 1, 1 (2005): 7-38.
• Schröder, Gesine. „Reduktion und Arrangement“, W Musik in Geschichte und Gegenwart, Sachteil, (vol. 1: A – Boy), red. Friedrich Blume, 1329. Stuttgart: Bärenreiter,1994.
• Scruton, Roger. Przewodnik po kulturze nowoczesnej dla inteligentnych. Tłum. Jerzy Prokopiuk, Jan Przybył. Wrocław: Thesaurus, 2006.
• Shusterman, Richard. Estetyka pragmatyczna — życie, piękno i refleksja nad sztuką.Tłum. Adam Chmielewski. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego,1998.
• Smoleńska-Zielińska, Barbara. „Edukacja muzyczna w szkole wobec współczesności”, Ruch Muzyczny 2 (2002): 10-11.
• Targosz, Aleksandra. „Rozmowa z Tomaszem Wertzem na temat płyty pt. Piosenki dla dzieci i rodziców Marka Grechuty, z dnia 4 czerwca 2012 roku”, W eadem, Twórczość Marka Grechuty dla dzieci na przykładzie płyty „Piosenki dla dzieci i rodziców”. Praca licencjacka napisana pod kierunkiem Anny G. Piotrowskiej, 59-62. Kraków: Instytut Muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012.
• Tippett, Michael. „Towards the Condition of Music (1961)”, W idem, Music of the Angels. London: Eulenberg, 1980.