Wojny święte starożytnego Izraela. Konstrukcja teoretyczna i religijne uzasadnienie. Część I

• Authors: Tulejski Tomasz

Title variants

EN

Holy Wars of the ancient Israel. Theoretical construction and theological justification. Part I

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autor analizuje opisane w Starym Testamencie wojny święte (albo wojny YHWH) starożytnego Izraela, ich konstrukcje teoretyczną i teologiczne uzasadnienie. Argumentuje, że podstawą wojen świętych była koncepcja Przymierza pomiędzy Bogiem i plemionami izraelskimi. Podążając tą drogą, autor rekonstruuje pojęcie wojny świętej, opisanej w starotestamentowych narracjach o wojnach prowadzonych przez Naród Wybrany. Opisuje ich zasady i teologiczne korzenie, przede wszystkim w odniesieniu do celów wojny, określenia wrogów Izraela i YHWH, roli Boga- -wojownika i rytuału herem. Porównuje je z praktyką innych bliskowschodnich ludów i dochodzi do wniosku, że wojny święte Izraela w swej konstrukcji i usprawiedliwieniu były różne od wojen prowadzonych przez wszystkie pozostałe plemiona.

EN

The Author analyses the described in the Old Testament Holy Wars (or YHWH wars) of the ancient Israel, their theoretical construction and theological justification. He argues, that the basic of holy wars is concept of the Covenant between God and the Israeli tribes. Following this train of thoughts, the Author reconstructs the notion of holy war as described in the Old Testament narrations concerning the wars conducted by the Chosen People. He describes their principles and theological roots, first of all the aim of war, enemies of Israel and YHWH, the role of God-warrior and Herem ritual. He compares them with the practice of the different ancient nations of Near East and concludes, that the holy wars of Israel in their construct and justification are different from wars conducted by the others.

Keywords

PL

wojna święta; starożytny Izrael

EN

holy war; ancient Israel

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Year: 2015
• Volume: XCIV (94)
• Pages: 149-169

Dates

published

2015

Contributors

author

Tulejski Tomasz

• Katedra Doktryn Polityczno-Prawnych, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Łódzki

References

• Aho J.A., Religious Mythology and The Art of War. Comparative Religious Symbolism of Military Violence, Greenwood Press, Westport 1981.
• Balthazar H.U. von, Chwała. Estetyka teologiczna, t. 3, cz. 2, przeł. J. Fenrychowa, WAM, Kraków 2010.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia, wyd. 3 popr., Pallotinum, Poznań – Warszawa 1990.
• Boyd G.A., Yahweh at War. The Bible & Spiritual Conflict, Inter Varsity Press, Downers Grove 1997.
• Briks P., Koniec świata czy apokatastaza. Pozytywne aspekty koncepcji eschatologicznych w Biblii Hebrajskiej, Vacatio, Warszawa 2004.
• Brown R.E. SS, Fitzmyer J.A. SJ, Murphy R.E. OCarm (red.), Katolicki Komentarz Biblijny, przeł. Ks. K. Bardski, E. Czerwińska, M. Kantot, Vocatio, Warszawa 2001.
• Chinyere Nwachukwu M.S., Creation-Covenant Scheme and Justification by Faith. A Canonical Study of the God-Human Drama in the Pentateuch and the Letter to the Romans, Georgian University Press, Rome 2002.
• Clementd R.E. (red.), The Word of Ancient Israel. Sociological, Anthropological and Political Perspectives, Cambridge University Press, Cambridge 1995.
• Dozeman T.B., God at War. Power in the Exodus Tradition, Oxford University Press, Oxford – New York 1996.
• Eliade M., Sacrum i profanum, przeł. R. Reszke, KR, Warszawa 1999.
• Eliade M., Mit wiecznego powrotu, przeł. K. Kocjan, KR, Warszawa 1998.
• Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych. Tom I: Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich, przeł. S. Tokarski, PAX, Warszawa 1997.
• Enuma Elisz, przeł. A. Lange, Armoryka, Sandomierz 2010.
• Goodman M., Rzym i Jerozolima. Zderzenie antycznych cywilizacji, przeł. O. Zienkiewicz, Magnum, Warszawa 2007.
• Hamblin W.J., Warfare in the Ancient Near East to 1600 B.C. Holy Warriors at the Dawn of History, Routledge, London – New York 2006.
• Hasel F.G., The Significance of the Cosmology in Genesis 1 in Relation in Ancient Near Eastern Parallels, Andrews University Seminary Studies 1972/10, s. 1–20.
• Jelonek T., Biblijne pojęcie sacrum, WAM, Kraków 2008.
• Jelonek T., O walce kosmicznej, Petrus, Kraków 2011.
• Kang Sa-Moon, Divine War in the Old Testament and in the Ancient Near East, Walter de Gruyter, Berlin – New York 1989.
• Łach S. (red.), Wstęp do Starego Testamentu, Pallotinum, Poznań – Warszawa 1973.
• Malamat A., History of Biblical Israel. Major Problems and Minor Issues, Brill, Leiden – Boston – Köln 2001.
• Miller P.D., The Divine Warrior in Early Israel, Harvard University Press, Cambridge 1973.
• Mity akadyjskie, przeł. O. Drewnowska-Rymarz, K. Gawlikowska, M. Kapeluś, K. Łyczkowska, P. Puchyt, M. Stolarczyk, Agade, Warszawa 2000.
• Nissien M. (red.), Prophecy in its Ancient Near Eastern Context. Mesopotamian, Biblical, and Arabian Perspectives. Symposium, Society of Biblical Literature, Atlanta 2000.
• Preuss H.D., Old Testament Theology, cz. I, przeł. L.D. Perdue, Westminster John Knox Press, Louisville 1995.
• Rad G. von, Teologia Starego Testamentu, przeł. B. Widła, PAX, Warszawa 1986.
• Rad G.von, Holy War In Ancient Israel, przeł. M.J. Dawn, William B. Eerdmans Publishing Comp., Grand Rapids 1991.
• Rowlett L.L., Joshua and the Rhetoric of Violence, Sheffield Academic Press, Sheffield 1996.
• Schreiner J., Teologia Starego Testamentu, przeł. ks. B.W. Matysiak, PAX, Warszawa 1999.
• Smend R., Yahweh War and Tribal Confederation, trans. M.G. Rogers, Abingdon Press, Nashville 1979.
• Smith M., The Early History of God. Yahweh and the Other Deities in Ancient Israel, Harper and Row, New York 1990.
• Stachowiak L. (red.), Wstęp do Starego Testamentu, Pallotinum, Poznań 1990.
• Synowiec J.S., Izrael opowiada swoje dzieje. Wprowadzenie do Ksiąg: Powtórzonego Prawa, Jozuego, Sędziów, Samuela i Królewskich, Bratni Zew, Kraków 1998.
• Waldow H.E. von, The Concept of War in the Old Testament, Horizons in Biblical Theology 1984/6/2, s. 27–48.
• Walzer M., The Idea of Holy War in Ancient Israel, The Journal of Religious Ethics 1992/20/2, s. 215–228.
• Weinfeld M., Tadmor H. (red.), History, Historiography and Interpretation. Studies in Biblical Cuneiform Literatures, Magnes Press, Jerusalem 1982.
• Witczyk H., Teofania w psalmach, PTT, Kraków 1985.
• Wolde E. van, Stories From the Beginning: Genesis 1–11 and Other Creation Stories, Morehouse Pub., Harrisburg 1997.
• Wood J.A., Perspectives of War in the Bible, Mercer University Press, Macon 1998.
• Wyatt N., Space and Time in the Religious Life of the Near East, Sheffield Academic Press, Sheffield 2001.
• Zimmeril W., Old Testament Theology in Outline, przeł. D.E. Green, John Knox Press, Atlanta 1978.