Defortyfikacja Gdańska na tle przekształceń miast niemieckich w XIX wieku

• Authors: Omilanowska Małgorzata

Title variants

EN

The Defortification of Danzig seen in the context of transformations brought about in German cities during the 19th century

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Limitations on Danzig’s spatial growth within its system of Gothic and early-modern-era fortifications became noticeable during the 1860s when dynamic development got under way in earnest, leading to the initiatives taken by its new Oberbürgermeister, Leopold von Winter. The first attempt to attain permission from Berlin to purchase the defences from military authorities was made in 1865, but neither this nor a series of similar attempts proved successful. It was not until in 1888, and thus after the so-called Brisanzkrise, that the decision was finally taken by the head of armed services to have the early-modern fortifications of Danzig demilitarised. Oncoming planning for the areas occupied by the fortifications was agreed upon in connection with the new main railway line’s course and siting of a new station. The municipal of 1892 plan put into effect was genuinely metropolitan in the way it envisioned the laying out of extensive parkland, a new railway station and wide, circumscribing avenue, or Ring.

Keywords

EN

Gdańsk; Defortification

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Biuletyn Historii Sztuki
• Year: 2010
• Volume: 72
• Issue: 3
• Pages: 293-334

Contributors

author

Omilanowska Małgorzata

• Instytut Sztuki PAN, Warszawa; Instytut Historii Sztuki UG, Gdańsk

References

• Barylewska-Szymańska Ewa, „Dyskusyjne kamieniczki”, 30 dni, 2000, nr 2.
• Benevolo Leonardo, The history of the City, Cambridge Mass. 1980.
• Bernatzky Alois, Von der mittelalterlichen Stadtbefestigung zu den Wallgrünflachen von Heute. Ein Beitrag zum Grünflächenproblem deutscher Städte, Berlin 1960.
• Biesiadka Jacek, Gawlak Andrzej, Kucharski Szymon, Wojciechowski Mariusz, Twierdza Poznań. O fortyfikacjach miasta Poznania w XIX i XX wieku, Poznań 2006.
• Bińkowska Iwona, Natura i miasto. Publiczna zieleń miejska we Wrocławiu od schyłku XVIII do początku XX wieku, Wrocław 2006.
• Bukal Grzegorz, „Fortyfikacje Gdańska 1454-1793”, [w:] Fortyfikacje Gdańska, red. Grzegorz Bukal, Gdańsk 2009
• Carsten Jonas, Die Stadt und ihr Grundriss. Zu Form und Geschichte der deutschen Stadt nach Entfestigung und Eisenbahnanschluss, Berlin 2009.
• Domino Jerzy, „Rozwój przestrzenny Elbląga”, [w:] Historia Elbląga, T. III, cz. 1, red. Andrzej Groth, Gdańsk 2000.
• Dybaś Bogusław, „Gdańsk – forteca Rzeczypospolitej”, [w:] Fortyfikacje Gdańska, red. Grzegorz Bukal, Gdańsk 2009.
• Dybaś Bogusław, Fortece Rzeczypospolitej. Studium z dziejów budowy fortyfikacji stałych w państwie polsko-litewskim w XVII wieku, Toruń 1998.
• Geisler Walter, Die Großstadtsiedlung Danzig, Danzig 1918.
• Gruszkowski Wiesław, „Rozwój przestrzenny”, [w:] Historia Gdańska, red. Cieślak Edmund, t. IV, cz. 1, Sopot 1998.
• Gruszkowski Wiesław, „Oceny gdańskiej architektury wielkomiejskiej w ciągu
• stulecia”, [w:] Miasto historyczne w dialogu ze współczesności, red. Janusz Bogdanowski, Gdańsk 2002.
• Gruszkowski Wiesław, „Rozwój przestrzenny Gdańska od końca XIX wieku do I wojny światowej”, [w:] 100-lecie nowoczesnej urbanistyki w Gdańsku, red. Małgorzata Postawka i Piotr Lorens, Gdańsk 2009.
• Hartog Rudolf, Stadterweiterungen im 19. Jahrhundert, Stuttgart 1962.
• Januszajtis Andrzej, Opowieści starego Gdańska, Gdańsk 2009.
• Jordan David P., Transforming Paris. The life and labors of Baron Haussmann, New York 1995.
• Karnau Oliver, Hermann Josef Stübben. Städtebau 1876-1930, Braunschweig/Wiesbaden 1996.
• Keyser Erich, Die Stadt Danzig, Stuttgart 1925.
• Keyser Erich, Die Baugeschichte der Stadt Danzig, Köln-Wien 1972.
• Kiess Walter, Urbanismus im Industrielezeitalter. Von der klassizistischen Stadt zur Garden City, Berlin 1991.
• Kucharzewska Joanna, Architektura i urbanistyka Torunia w latach 1871-1920, Warszawa 2004.
• Ladd Brian, Urban Planning and Civic Order in Germany, 1860-1914, Cambridge-London 1990.
• Lorens Piotr, „Przekształcenie obszaru śródmieścia Gdańska w latach 1793-1945”, [w:] Teka Gdańska 3, Gdańsk 1998, s. 26-81.
• Łopuch Wojciech, Dzieje architektoniczne nowoczesnego Szczecina 1808-1945, Szczecin 1999.
• Małecki Bronisław, Szczepański Jakub, „O odcieniach „swojskości” w architekturze Gdańska. Gdańskie formuły patosu”, [w:] Gust Gdański, red. Bronisława Dejna, Jakub Szczepański, Gdańsk 2004.
• Mollik Kurt, Reining Hermann, Wurzer Rudolf, Planung und Verwirklichung der Wiener Ringstrassenzone, Wiesbaden 1980.
• Ostrowska-Kębłowska Zofia, Architektura i budownictwo w Poznaniu w latach 1790-1890, Warszawa-Poznań 1982.
• Postawka Małgorzata, „Myśl urbanistyczna Hermanna Josepha Stübbena. Epizod gdański”, [w:] 100-lecie nowoczesnej urbanistyki w Gdańsku, red. Małgorzata Postawka i Piotr Lorens, Gdańsk 2009.
• Stankiewicz Jerzy, Szermer Bohdan, Gdańsk – rozwój urbanistyczny i architektoniczny oraz powstanie zespołu Gdańsk-Sopot-Gdynia, Warszawa 1959.
• Strzok Igor Zbigniew, „Fortyfikacje XIX-wiecznego Gdańska”, [w:] Fortyfikacje Gdańska, red. Grzegorz Bukal, Gdańsk 2009.
• Stübben Josef, Der Städtebau, Handbuch der Architektur, 4. Th., 9. Hb-Bd., Darmstadt 1890.
• Włodarczyk Edward, „Sytuacja Gdańska w Cesarstwie Niemieckim”, [w:] Historia Gdańska, t. IV, cz. 1, red. Edmund Cieślak, Sopot 1998.
• Wurzer Rudolf, „Die Gestalung der deutschen Stadt im 19. Jahrhundert“, [w:] Die deutsche Stadt im 19. Jahrhundert, Hrsg. Ludwig Grote, München 1974.
• Zabłocka-Kos Agnieszka, Zrozumieć miasto. Centrum Wrocławia na drodze ku nowoczesnemu city 1807-1858, Wrocław 2006.
• Żydowicz Marek, „Przebudowa średniowiecznego klasztoru pofranciszkańskiego
• w Gdańsku jako przyczynek do XIX-wiecznej problematyki konserwatorskiej Prus”, Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i konserwatorstwo. Nauki humanistyczno-społeczne, 1989, z. 176.