Z ducha (nie)podobni: Słowacki — Chopin

• Authors: Włodzimierz Toruń

Title variants

EN

From Spirit (Not) Similar: Słowacki — Chopin

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Szkic Z ducha (nie)podobni: Słowacki — Chopin, odwołując się głównie do biografii, próbuje ukazać relacje, jakie istniały między tymi wybitnymi twórcami. Poznali się w Warszawie przed 1830 r. i chociaż spotykali się jeszcze później na emigracji w Paryżu po upadku Powstania Listopadowego, nie nawiązali bliższych kontaktów. Mimo pewnego podobieństwa fizycznego, podobnej wrażliwości psychicznej i artystycznej, paraleli w przeżywaniu polskiego losu, spoglądali na siebie z chłodnym dystansem. Słowacki starał się w pewnym sensie być odporny na swoisty kult, który dla Chopina żywiła jego matka. Stosunki między artystami były raczej asymetryczne. Słowacki wykazywał większe zainteresowanie Chopinem niż kompozytor poetą. Na opinie o sobie wpływały także relacje istniejące w środowisku Wielkiej Emigracji z przywódczą rolą Adama Mickiewicza. Rozważania można by zakończyć stwierdzeniem, że w przypadku Słowackiego i Chopina romantyczna teoria korespondencji sztuk nie znalazła potwierdzenia w „korespondencji osobowości”.

EN

The sketch From spirit (not)similar: Słowacki — Chopin, referring mainly to their biographies, it tries to show the relations that existed between these outstanding people. They first met in Warsaw before 1830, and although they later met a few times in Paris, where they emigrated after the fall of the November Uprising, they did not establish closer ties. Despite a certain physical similarity, a similar psychological sensitivity and some parallels in experiencing the Polish vicissitudes, they looked at each other with reserve. In a sense Słowacki tried to be resistant to a peculiar Chopin cult that his mother practiced. The relations between the men were rather asymmetric. Słowacki showed a greater interest in the composer than vice versa. Also the relations that existed in the circles of the Great Emigration, where the leading role was played by Adam Mickiewicz, influenced their opinions about each other. The discussion may be concluded with the statement that in the case of Słowacki and Chopin the Romantic theory on the correspondence of arts was not confirmed here by the “correspondence of personalities.”

Keywords

PL

Juliusz Słowacki; Fryderyk Chopin; Adam Mickiewicz; Polska; Warszawa; Paryż; romantyzm; emigracja; poezja; muzyka

EN

Juliusz Słowacki; Fryderyk Chopin; Adam Mickiewicz; Poland; Warsaw; Paris; romanticisbrm; emigration; poetry; music

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Kulturoznawcze
• Year: 2017
• Volume: 8
• Issue: 2
• Pages: 123-138

Contributors

author

Włodzimierz Toruń

• Ośrodek Badań nad Twórczością Cypriana Norwida KUL

References

• Adama Mickiewicza wspomnienia i myśli. Z rozmów i przemówień zebrał i opracował Stanisław Pigoń. Warszawa: Czytelnik, 1958.
• Album Chopina: L’album de Chopin 1829-1831. Oprac. i wstęp Jerzy Maria Smoter. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1975.
• Całek, Anita. Adam Mickiewicz — Juliusz Słowacki. Psychobiografia naukowa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2012.
• Chopin — Słowacki. W Sądy współczesnych o twórczości Słowackiego (1826-1862). Zebrali i oprac. Bogdan Zakrzewski, Kazimierz Pecold i Artur Ciemnoczołowski, 305–307. Wrocław: Ossolineum 1963.
• Cieśla-Korytowska, Maria. „Dlaczego się minęli: Chopin i Słowacki”. W Słowacki współczesnych i potomnych. W 150 rocznicę śmierci poety. Red. Jerzy Borowczyk i Zbigniew Przychodniak. (Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka), 151–169. Poznań: [Uniwersytet im. Adama Mickiewicza], 2000.
• Dutkiewicz, Józef. „«Misja» Słowackiego do Paryża w r. 1831”. Ruch Literacki 12 (1937), 9–10: 205–207.
• Fert, Józef. „Norwid – Chopin. Korespondencja serc i sztuk”. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio L: Artes, 7 (2009): 155–166.
• German, Franciszek. Chopin i literaci warszawscy. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1960.
• German, Franciszek. „Fryderyk Chopin i Juliusz Słowacki. Dzieje nieprzyjaźni dwóch na słońcach swych przeciwnych bogów”. Rocznik Chopinowski 18 (1986): 151–168.
• Hejmej, Andrzej. Muzyka w literaturze. Perspektywy komparatystyki interdyscyplinarnej. Kraków: Universitas, 2012.
• Hoesick, Ferdynand. Pisma zbiorowe. T. 1: Słowacki i Chopin. Z zagadnień twórczości. Warszawa: Trzaska, Evert i Michalski [1932].
• Iwaszkiewicz, Jarosław. Chopin. Wyd. 4. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1976.
• Kalendarz życia i twórczości Juliusza Słowackiego. Oprac. Eugeniusz Sawrymowicz przy współpracy Stanisława Makowskiego i Zbigniewa Sudolskiego. Wrocław: Ossolineum, 1960.
• Kleiner, Juliusz. Muzyka w życiu i twórczości Słowackiego. W: tenże. Studia o Słowackim, 163–201. Lwów: Towarzystwo Wydawnicze we Lwowie, 1910.
• Korespondencja Fryderyka Chopina. Zebrał i oprac. Bronisław Edward Sydow. T. 1–2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1955.
• Koźmian, Jan. „Fryderyk Chopin (1849)”. Przegląd Poznański 9 (1849): 687–691.
• Łubieniewska, Ewa. Laseczka dandysa i płaszcz proroka: Juliusz Słowacki. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne, 1994.
• Maciąg, Kazimierz. „Literackie portrety «dziejów nieprzyjaźni» Juliusza Słowackiego i Fryderyka Chopina. W Przez gwiazdy i błękit jestem z Wami. W 200. rocznicę urodzin Juliusza Słowackiego. Red. Mariusz Chrostek, Tadeusz Pudłocki i Jerzy Starnawski, 193–202. Przemyśl, Rzeszów: Wydawnictwo Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu, 2009.
• Muzyka w literaturze. Antologia polskich studiów powojennych. Red. Andrzej Hejmej. Kraków: Universitas 2002.
• Okulicz-Kozaryn, Radosław. „Dandyzm dla wtajemniczonych”. W tenże. Gest pięknoducha. Roman Jaworski i jego estetyka brzydoty, 35–59. Warszawa: Wydawnictwo IBL PAN, 2003.
• Pawłowski, Bronisław. „Misya dyplomatyczna Słowackiego”. Świat. Pismo tygodniowe ilustrowane 5 (9) (1910), 18: 5–6.
• Piątkiewicz, Marian. „Muzyka w życiu Słowackiego”. Ruch Muzyczny 3 (1959), 17/18: 33–36.
• Piątkiewicz, Marian. „Słowacki i Chopin”. Ilustrowany Kurier Codzienny (1949), 51 (355): 3–4.
• Pogranicza i korespondencje sztuk. Red. Teresa Cieślikowska i Janusz Sławiński. Warszawa: Ossolineum, 1980.
• Przybylski, Ryszard. Cień jaskółki. Esej o myślach Chopina. Wyd. 2. Kraków: Znak, 2009.
• Rambeau, Marie-Paule. Chopin. L’enchanteur autoritaire. Paris: L’Harmattan 2005.
• Słowacki, Juliusz. Dzieła wszystkie. Red. Juliusz Kleiner przy współudziale Władysława Floryana. T. 13. Cz. 2. Wrocław: Ossolineum, 1963.
• Słowacki, Juliusz. Korespondencja. Oprac. Eugeniusz Sawrymowicz. T. 1–2. Wrocław: Ossolineum, 1962.
• Starzyński, Juliusz. O romantycznej syntezie sztuk. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1965.
• Sudolski, Zbigniew. „Słowacki i Chopin we wspomnieniach Zenona i Karola Brzozowskich”. Stolica 23 (1968), 34: 12–13.
• Szulc, Tadeusz. Muzyka w dziele literackim. Warszawa: Kasy im. Mianowskiego, 1937.
• Tomaszewski, Mieczysław. Chopin. Człowiek, dzieło, rezonans. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne SA, 2010.
• Toruń, Włodzimierz. „Słowacki i Chopin”. Dialog Dwóch Kultur 5 (2011), 1: 63–69
• Tretiak, Józef. Juliusz Słowacki: historia ducha poety i jej odbicie w poezji. T. 1-2. Kraków: Akademia Umiejętności, 1904.
• Wawrzykowska-Wierciochowa, Dionizja. Muza Słowackiego i Chopina. Opowieść biograficzna o Marii Wodzińskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, 1986.
• Wójcicki, Kazimierz Władysław. Kawa literacka w Warszawie (r. 1829-1830). Warszawa: Nakładem Gebethnera i Wolffa, 1873.
• Zgorzelski, Czesław. Słowackiego — „śpiewu tajemnice”. W: Juliusz Słowacki. W stopiędziesięciolecie urodzin. Materiały i szkice. Red. Marian Bizan i Zofia Lewinówna, 21–50. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1959.
• Zieliński, Jan. SzatAnioł. Wyd. 2 popr. i uzup. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2009.
• Ziemba, Kwiryna. Wyobraźnia a biografia. Młody Słowacki i ciągi dalsze. Gdańsk: Słowo/ Obraz/Terytoria, 2006.

Identifiers

DOI

10.18290/rkult.2017.8.2-4