Przebaczenie śmierci – szkic filozoficzny

• Authors: Ziemiński Ireneusz

Title variants

EN

Forgiveness of Death: a Philosophical Outline

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tematem artykułu jest związek przebaczenia i śmierci, w szczególności pytanie – kto, komu i czyją śmierć ma prawo (obowiązek) przebaczyć. Autor opowiada się za poglądem, że przebaczenie śmierci ma sens tylko wtedy, gdy została ona zadana przez człowieka, będąc równocześnie złem dla umierającego (niezależnie od tego, czy jest ostatecznym kresem życia, czy też bramą wieczności). Ofiara nie ma jednak nigdy obowiązku przebaczenia swojemu oprawcy, chociaż ma do tego prawo; prawo do przebaczenia śmierci jest jednak ograniczone do śmierci własnej i to tylko w takim zakresie, w jakim może być ona krzywdą dla umierającego). Nikomu jednak z nas nie wolno przebaczać w imieniu innych osób, będących ofiarami zbrodni; prawa takiego nie ma nawet Bóg, nie może bowiem wiedzieć, czym byłaby śmierć dla konkretnej osoby pozbawionej życia.

EN

The subject of the article is a connection between forgiveness and death and, especially, the question of who has the right (duty) to forgive whom and whose death. The author expresses the opinion that forgiveness of death is reasonable only when it is inflicted by a human and, simultaneously, being evil to the one who dies (whether it is final end of life or gates to eternity). However, the victim does not have a duty of forgiving his torturer although there is a right to do it; still, the right to forgive the death is limited to one’s own death and only within the limits of its being harm to the dying. No one has the right of forgiving on the behalf of others who are the victims of crime; even God does not have this right. No one knows what had been death to a specific person deprived of life.

Keywords

PL

śmierć; wina; przebaczenie; człowiek; Bóg

EN

death; guilt; forgiveness; human; God

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Paedagogia Christiana
• Year: 2016
• Volume: 1/37
• Pages: 183-202

Contributors

author

Ziemiński Ireneusz

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Chwin, Stefan. Samobójstwo jako doświadczenie wyobraźni. Gdańsk: Wydawnictwo Tytuł, 2010.
• Dziadosz, Dariusz. „Czy Bóg Starego Testamentu ma surowe oblicze? Hebrajska Biblia a przemoc”. Ethos 27, 2 (2014): 25–49.
• Frankowska, Maria. Mitologia Azteków. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1987.
• Grabowski, Marian. Krajobraz winy. Próba analizy fenomenologicznej. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2001.
• Herbert, Zbigniew. Wiersze zebrane, oprac. Ryszard Krynicki. Kraków: Wydawnictwo a5, 2008.
• Innes, Brian. Granice śmierci, tłum. Marek Bernacki, Elżbieta Krzak-Ćwiertnia. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 1999.
• Malcolm, Norman. „Argumenty ontologiczne Anzelma”, tłum. M. Szczubiałka. W: Filozofia religii, wyb. Bohdan Chwedeńczuk, 101–121. Warszawa: Wydawnictwo Spacja–Fundacja Aletheia, 1997.
• Mann, Thomas. Józef i jego bracia, t. 1: Historie Jakubowe, tłum. Edyta Sicińska. Warszawa: Czytelnik, 1988.
• Sarzyński, Piotr. Leksykon samobójców. Warszawa: Wydawnictwo Iskry, 2002.
• Unamuno de, Miguel. O poczuciu tragiczności życia wśród ludzi i wśród narodów, tłum. Henryk Woźniakowski. Kraków–Wrocław: Wydawnictwo Literackie, 1984.
• Zieliński, Tadeusz. Religia świata antycznego, t. 3: Hellenizm a judaizm. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001.
• Ziemiński, Ireneusz. „«Najlepiej się nie urodzić…» – próba interpretacji”. Kwartalnik Filozoficzny 29, 1 (2001): 49–76.
• Ziemiński, Ireneusz. „Dlaczego Bóg czyni zło? O trudnościach teodycei”. Filozofia religii. Pismo Polskiego Towarzystwa Filozofii Religii 2, 1 (2015): 27–82.
• Ziemiński, Ireneusz. „Drzewo życia. Próba filozoficznej interpretacji śmierci”. Edukacja Humanistyczna 16, 1 (2007): 127–138.
• Ziemiński, Ireneusz. Metafizyka śmierci. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2010.
• Ziemiński, Ireneusz. „Prawo do samobójstwa: stanowisko Davida Hume’a”. Przegląd Filozoficzny. Nowa seria 20, 4 (2011): 295–315.
• Ziemiński, Ireneusz. „Wolność Adama, czyli o stawaniu się człowiekiem”. W: Antropologia filozoficzna – inspiracje biblijne, red. Marian Grabowski, Andrzej Słowikowski, 47–69. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2009.
• Ziemiński, Ireneusz. Zagadnienie śmierci w filozofii analitycznej, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1999.

Identifiers

DOI

10.12775/PCh.2016.010