Nauka dla życia w stanie zmian i ryzyka

• Authors: Lesław Michnowski

Title variants

EN

Science for life in a state of change and risk

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W wyniku rewolucji naukowo-technicznej, w tym organizacyjnej, XX wieku, a także znacznego, wraz z tym, wzrostu zużywania zasobów życia – naturalnych i przyrodniczych - oraz liczebności ludzkiej populacji, światowa społeczność znalazła się w jakościowo nowej sytuacji: w Stanie Zmian i Ryzyka (SZiR). Towarzyszący temu radykalny wzrost tempa zmian w wewnętrznych i zewnętrznych uwarunkowaniach życia Człowieka, w połączeniu ze znacznym wzrostem organizacyjnej bezwładności, spowodował konieczność opanowania, z pomocą nauki, umiejętności wyprzedzającego nadchodzące zmiany w tych uwarunkowaniach podejmowania działań, względem nich, adaptacyjnych, Bezwzględny brak możliwości w pełni skutecznego prognozowania tych zmian i skutków działań adaptacyjnych, powoduje ponadto konieczność budowy rezerw zasobów intelektualno-materialnych „na wszelki wypadek” - dla eliminowania zagrożeń odpowiednio wcześnie nie rozpoznanych lub będących skutkiem błędów adaptacyjnych. SZiR stawia jakościowo nowe wymagania odnośnie metod i zakresu rozwoju nauki i, z jej pomocą - techniki. Szczególnym zadaniem staje się konieczność opanowania umiejętności eliminowania negatywnych konsekwencji coraz szybciej współcześnie – zwłaszcza wraz z rozwojem nauki i techniki - postępującej moralnej destrukcji form życia do niedawna poprawnych, lecz już niezgodnych z nowymi jego uwarunkowaniami. W świetle systemowych badań istoty kryzysu globalnego oraz uwarunkowań trwałego rozwoju (sustainable development) światowej społeczności istnieje konieczność dostosowania metod rozwoju społeczno-gospodarczego do jakościowo nowych wymogów życia wspomaganego wysoko rozwiniętą nauką i techniką. W świetle tych badań obecny kryzys jawi się jako kryzys strukturalny i cywilizacyjny. Jest on spowodowany niedostosowaniem światowej społeczności do życia w SZiR. Istotnym warunkiem jego przezwyciężenia jest radykalne zwiększenie informacyjnej sprawności oraz sztuczną inteligencją wspomaganej poznawczo-innowacyjnej aktywności twórczej. Wymaga to odrzucenia socjal-darwinistycznego egoizmu na rzecz ekohumanizmu.

Keywords

PL

ekohumanizm; darwinizm społeczny; kryzys; rozwój; prakseologia; cybernetyka rozwoju; monitoring dynamiczny; granice wzrostu; sprawność; informacyjna

• Publisher: Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”
• Journal: Przyszłość. Świat-Europa-Polska
• Year: 2014
• Issue: 2/30/
• Pages: 140-158

Dates

published

2014

Contributors

author

Lesław Michnowski

References

• Bertalanffy L. von 1952, Problems of Life, Harper, New York.
• Bertalanffy L. von 1968, General System Theory: Foundations, Development, Applications. New York: George Braziler.
• Bogdański K. 1985, Studium nad regulonami (Regulons Theory), Siedlce.
• Capra F. 1982, The Turning Point, Bantam Books.
• Chardin P. T. de 1984. Człowiek (Human), Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa.
• Commoner B. 1972, Closing Circle : Nature, Man, and Technology. Jonathan Cape Ltd.
• Euronatur, Interview with Dennis L. Meadows: http://www.euronatur.org/ Interview_Dennis_Meadows.dennismeadows_en.0.html
• Fey W. R., Lam A. C. W. 2001, The Bridge To Humanity’s Future: A System Dynamics Perspective on the Environmental Crisis and its Resolution. http://www.systemdynamics.org/conferences/2001/papers/Fey_1.pdf.
• Forrester J. W. 1961, Industrial Dynamics.
• Forrester J. W. 1971/95, Counterintuitive behavior of social systems.
• Forrester J. W. 2007, System Dynamics – the Next Fifty Years Proceedings of the 2007 International Conference of the System Dynamics Society. Boston, MA, The System Dynamics Society.
• Francis 2013a, Inauguration Homily of Pope Francis, March 19, 2013.
• Francis 2013b, Pope to New Ambassadors: Financial Crisis Rooted in Rejection of Thics, Vatican City, 16 May 2013 (VIS).
• Heller M., Lubański M., Ślaga Sz. W. 1980, Zagadnienia filozoficzne współczesnej nauki. Wstęp do filozofii przyrody. ATK, Warszawa.
• Jan Paweł II 1993, Dialog między nauką a wiarą, Wizyta w międzynarodowym centrum naukowym im. Ettore Majorany, 8 maja 1993 r., L’Osservatore Romano (wyd. polskie), nr 7.
• Kotarbiński T. 1982, Traktat o dobrej robocie (Praxiology. An introduction to the sciences of efficient action), Ossolineum, Wrocław.
• Kunicki-Goldfinger W. 1976, Dziedzictwo i przyszłość (Heritage and future), PWN, Warszawa.
• Laszlo E. 1972, Introduction to System Philosophy: Towards a New Paradigm of Contemporary Thought – N.-Y.: Cordon and Breach.
• List Stowarzyszenia Forum Społeczeństwo Innowacyjne Trwałego Rozwoju do Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego, [W:] [w:} Przyszłość. Świat-Europa-Polska, Biuletyn Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Nr 2/2011: http://www.pte.pl/pliki/2/12/ListKPrp.pdf http://www.pte.pl/pliki/2/12/Informacyjneuwarunkowania.pdf
• Lovelock J., 1979, Gaia: A New Look at Life on Earth, Oxford University Press.
• Mazur M. 1999, Cybernetyka i charakter, Warszawa.
• Meadows D. H., Meadows D. L., Randers J., Behrens III W. W. 1972, Limits to Growth, Universe Books, New York.
• Meadows D. H., Meadows D. L., Randers J. 1992, Beyond the Limits, Global Collapse or a Sustainable Future, Earthscan, London.
• Meadows D. H., Randers J., Meadows D. L., 2004, Limits to Growth, The 30-Year Update, Chelsea Green Publishing Company, Vermount.
• Meadows D. L. 2009, Interview with US Economist Dennis Meadows: ‘Copenhagen Is About Doing As Little As Possible’, Spiegel Online International, 12/09/2009. http://www.spiegel.de/international/world/0,1518,666175,00.html.
• Michnowski L. 2003, Analiza zmienności w kształtowaniu strategii trwałego rozwoju (sustainable development) (Changes analysis in shaping sustainable strategy), [w:] Filozoficzne i społeczne uwarunkowania zrównoważonego rozwoju, (red. Artur Pawłowski), Monografie Komitetu Inżynierii Środowiska Polskiej Akademii Nauk, vol. 16, Lublin 2003: http://www.kte.psl.pl/analizazmiennosci.pdf.
• Michnowski L. 2004, HOW TO AVOID THE GLOBAL CATASTROPHE? The Information Basis for Sustainable Development Policy and Economy, w materiałach konferencji nt: Collegiality a harmony that achieves consensus on the issues, zorganizowanej przez System Dynamics Society w Oxfordzie, Wlk. Brytania, w dniach 25-29 lipca 2004 r.: http://www.kte.psl.pl/howtoavoid.pdf.
• Michnowski L. 2006a, World – Grid Type, Continuously Under-development – System Dynamics for Sustainable Development of the World Society, w materiałach konferencji nt: Nijmegen System Dynamics Conference 2006: http://www.kte.psl.pl/Nijmegen-bn.pdf.
• Michnowski L. 2006b, Społeczeństwo przyszłości a trwały rozwój Cybernetyczne spojrzenie na przyszłość świata,. Polska Akademia Nauk, Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”, Warszawa 2006.
• Michnowski L. 2006c, Worldwide Sustainable Development Information System as a Precondition for Implementation of the United Nations Goals – extended paper presentation during plenary session of Ifisi World Forum on ICT Strategies and Investments, in Marrakech, Morocco, 1-3 March 2006:
• Michnowski L. 2007, Eco-Humanism and Popular System Dynamics as Preconditions for Sustainable Development, [in:]: Solidarity, Sustainability,and Non-Violence (SSNV) Research Newsletter, Vol. 3, No. 11, November. 2007: http://pelicanweb.org/solisustv03n11michnowski.html. a także: Problemy ekorozwoju – Problems of Sustainable Development, 2008, vol. 3, No 2, str. 31-50: http://ekorozwoj.pol. lublin.pl/no6/d.pdf.
• Michnowski L. 2008, Ecohumanism as a Developmental Crossing, [w:] Sri Sadguru Sainathaya Namah, Transformative Pathways Attainable Utopias, (red. Sangeeta Sharma), Jaipur, India, 2008: http://www.kte.psl.pl/Indie.pdf.
• Michnowski L. 2009a, Ecohumanism as a Developmental Crossing (with Supplement), [in:] The PelicanWeb’s Journal of Sustainable Development,Research Digest on Integral Human Development, Spirituality,Solidarity, Sustainability, Democracy, Technology, Nonviolence,Vol. 5, No. 10, October 2009: http://pelicanweb.org/solisustv05n10page2michnowski2.html
• Michnowski L. 2009b, Wiedza o przyszłości w przezwyciężaniu globalnego kryzysu, [w:} Przyszłość. Świat-Europa-Polska, Biuletyn Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Nr 2/2009: http://www.kte.psl.pl/Wiedzaoprzyszlosci.pdf.
• Michnowski L. 2009c, To Overcome the Global Crisis (Towards Sustainable Development Policy and Economy), Appeal to the Leaders of the UN and G20: http://www.kte.psl.pl/ung20footnotes.htm, [w:] The Club of Rome, European Support Centre: http://clubofrome.at/news/newsflash68.html, oraz
• “Europe’s World”, 3/9/2009: http://tinyurl.com/mlhynz.
• Michnowski L. 2010, Global Governance and Information for the World Society`s Sustainable Development, Dialogue and Universalism No. 11-12/2010, tekst opublikowany m.in. [w:] The Club of Rome, European Support Centre: http://www.kte.psl.pl/LM-DIALOGUE%20AND%20UNIVERSALISM-AK_1.pdf.
• Michnowski L. 2011, Kryzys globalny: integracja działań dla wspólnego dobra, Res Humana, Humanizm, Racjonalizm, Kultura świecka, 2011, nr 4/11. http://www.kte.psl.pl/Kryzys%20globalny%20Res%20 Humana%20nr%204%202011.pdf
• Michnowski L. 2013, Ekohumanizm w przezwyciężaniu globalnego kryzysu, (wyd. II) Episteme 108, UKSW, Warszawa-Łomża 2013.
• Michnowski L. 2014a, Kształtowanie powszechnej mądrości, Przyszłość. Świat-Europa-Polska, Biuletyn Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Nr 1/2014.
• Michnowski L. 2014b, Wzrost gospodarczy a ekohumanistyczne kształtowanie jakości życia (Ujęcie cybernetyczne), Transformacje (tekst przyjęty do druki w nr, lipcowym 2014).
• Nadler G. 1967, Work Systems Design: the IDEALS concept, Illinois. nef 2010,
• Prigogine I., Stengers I. 1984, Order Out of Chaos, A Bantan Book.
• Randers J., 2012, 2052 - A Global Forecast for the Next 40 Years, A Repot for the Club of Rome, 2012
• Sage A. P. 1977, Methodology for Large- Scale Systems, MCGrew-Hill Book Company, New York.
• Sedlak W. 1985, Życie jest światłem, IW PAX, Warszawa.
• Toffler A. 1970, Future Srock, Random Mouse.
• Trentowski B. 1843, Stosunek filozofii do cybernetyki, czyli sztuki rządzenia narodem. J. K. Żupański, Poznań.
• Ultrastability, Principia Cybernetica Web: http://pespmc1.vub.ac.be/ASC/ULTRASTABIL.html.
• UNEP Report 2011, Humanity Can and Must Do More with Less.
• Wiener N. 1961, Cybernetyka i społeczeństwo, Warszawa.
• Wiener N. 1948, Cybernetics: Or Control and Communication in the Animal and the Machine. Paris, France: Librairie Hermann & Cie, and Cambridge, MA: MIT Press.Cambridge.
• Wiener N. 1971, Cybernetyka czyli sterowanie i komunikacja w zwierzęciu i maszynie, PWN, Warszawa.

Identifiers

ISSN

1895-0949

ISSN

2391-5307