Dobrodziejstwo nowoczesnych technik wspomaganej medycznej prokreacji czy problem rodziny i dziecka? Uwagi na tle projektu ustawy o leczeniu niepłodności (druk sejmowy 3245)

• Authors: Łuczak-Wawrzyniak Jadwiga , Haberko Joanna

Title variants

EN

The Benefits of ART, or a Problem of Families and Children? Comments on the Proposed Amendments to the Law on Infertility Treatment – Sejm’s draft no 3245

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zastosowanie nowoczesnych technologii medycznych staje się coraz bardziej powszechne, a procedury, które jeszcze kilka lat temu postrzegane były jako eksperymentalne, obecnie stają się świadczeniami standardowymi. Prezentowany tekst obejmuje problematykę zagrożeń i konfliktów dla członków rodziny związanych z wykorzystaniem technologii dla poczęcia i urodzenia dziecka. Autorki szczególną uwagę zwracają na możliwe wykorzystanie obcych komórek rozrodczych dla poczęcia i urodzenia dziecka. Prezentowany artykuł ma na celu wykazanie, że stosowanie nowoczesnych i zaawansowanych technologii medycznych w ochronie zdrowia w zakresie wspomaganej medycznie prokreacji może być postrzegane jako dobrodziejstwo dla rodziny, która zaspokaja pragnienie posiadania dziecka, ale w późniejszej perspektywie może rodzić problemy natury prawnej czy psychologicznej. Uwagi kończy analiza projektu ustawy o leczeniu niepłodno-ści.

EN

The use of assisted reproductive technology (ART) is becoming more and more common nowadays and the procedures that a few years ago would be seen as experimental have now become basic benefits. The present text covers the issues of risks and conflicts faced by family members and related with the use of technology in the process of conceiving and giving birth to a child. The authors pay special attention to the possible use of foreign germ cells in the conception of a child. The article aims to demonstrate that the use of modern and advanced medical technology in health care in the field of medically assisted procreation may be seen as a benefit for the family, which satisfies the desire to have a child, but in the long run it may give rise to legal or psychological problems as well. The authors examine the draft on the infertility treatment

Keywords

PL

niepłodność; dawstwo komórek; pochodzenie dziecka; dobro dziecka; małżonkowie; partnerzy; Minister Zdrowia; Anna Grabinski; Tadeusz Smyczyński; Tadeusz Jasudowicz

EN

infertility; medically assisted procreation; sperm donation; oocytes; children’s welfare; the right to know one’s genetic origin; Anna Grabinski; Tadeusz Smyczyński; Tadeusz Jasudowicz

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2015
• Issue: Diametros 44
• Pages: 20-44

Dates

published

2015-06

Contributors

author

Łuczak-Wawrzyniak Jadwiga

• Gynaecology and Obstetrics Hospital Karol Marcinkowski University of Medical Sciences in Poznan

author

Haberko Joanna

• Faculty of Law and Administration, Adam Mickiewicz University in Poznan

References

• U. Van den Broeck, M. Vandermeeren, D. Vanderschueren, P. Enzlin, K. Demyttenaere, T. D'Hooghe, A systematic review of sperm donors: demographic characteristics, attitudes, motives and experiences of the process of sperm donation, „Human Reproduction” (19) 2013, s. 37–51.
• Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, H. Dolecki, T. Sokołowski (red.), Warszawa 2013.
• Dyrektywa 2006/17/WE Komisji z dnia 8 lutego 2006 r. wprowadzająca w życie dyrektywę 2004/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do niektórych wymagań technicznych dotyczących dawstwa, pobierania i badania tkanek i komórek ludzkich (Dz.Urz. UE L 38 z 09.02.2006).
• Dyrektywa 2006/86/WE Komisji z dnia 24 października 2006 r. wykonująca dyrektywę 2004/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w zakresie wymagań dotyczących możliwości śledzenia, powiadamiania o poważnych i niepożądanych reakcjach i zdarzeniach oraz niektórych wymagań technicznych dotyczących kodowania, przetwarzania, konserwowania, przechowywania i dystrybucji tkanek i komórek ludzkich (Dz.Urz. UE L 294 z 25.10.2006).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/23/WE z dnia 31 marca 2004 r. w sprawie ustalenia norm jakości i bezpiecznego oddawania, pobierania, testowania, przetwarzania, konserwowania, przechowywania i dystrybucji tkanek i komórek ludzkich (Dz.Urz. WE L 102 z 7.04.2004).
• T. Freeman, V. Jadva, W. Kramer, S. Golombok, Gamete donation: parents' experiences of searching for their child's donor siblings and donor, „Human Reproduction” (24) 2009, s. 505–516.
• A. Grabinski, J. Haberko, Dobro dziecka a stosowanie procedur wspomaganej medycznie prokreacji w prawie francuskim i prawie polskim, „Studia Prawnicze” (1) 2011, s. 38.
• A. Grabinski, J. Haberko, L’intérêt de l’enfant à naître en AMP: regards croisés franco-polonais, „Medicine&Droit” (109) 2011, s. 167.
• D.A. Greenfeld, The impact of disclosure on donor gamete participants: donors, intended parents and offspring, „Current Opinion in Obstetrics and Gynecology” (20) 2008, s. 265–268.
• K. Gromek, Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, 3 wydanie, Warszawa 2009, s. 1291.
• J. Haberko, Fenomen mamma – nonna. Instrumenty prawne zapobiegające starzeniu się kontynentu, [w:] Deboli e indifesi nella società multiculturale europea, Atti della VI Conferenza Internazionale dei Diritti dell’Uomo, Lecce, 29–30 Maggio 2006, G. Dammacco, B. Sitek, O. Cabaj (red.), Olsztyn – Bari 2008, s. 371–379.
• J. Haberko, K. Olszewski, Jeszcze o moralnych i prawnych aspektach dopuszczalności zabiegów in vitro – polemika, „Prawo i Medycyna” (31) 2008, s. 104–119.
• J. Haberko, I. Uhrynowska-Tyszkiewicz, Ustawa o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów. Komentarz, Warszawa 2014, s. 22.
• J. Haberko, Uznanie ojcostwa w świetle projektowanego art. 751 k.r.o., Metry-ka 2015 (w druku).
• T. Jasudowicz, J. Czepek, J. Kapelańska-Pręgowska, Międzynarodowe Standardy Bioetyczne. Dokumenty i Orzecznictwo, Warszawa 2014, s. 204.
• J.A. Johnson, S. Tough, Delayed child-bearing, „Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada” 34 (1) 2012, s. 80–93.
• Prawa człowieka wobec rozwoju biotechnologii, L. Kondratiewa-Bryzik, K. Sękowska-Kozłowska (red.), Warszawa 2013.
• M. Łączkowska, Czy istnieje prawo do „posiadania” dziecka?, [w:] Prawne, medyczne i psychologiczne aspekty wspomaganej prokreacji, J. Haberko, M. Łączkowska (red.), Poznań 2005, s. 70.
• M. Łączkowska, Stosunek prawny pokrewieństwa a pochodzenie genetyczne, [w:] Księga Jubileuszowa Profesora Tadeusza Smyczyńskiego, Toruń 2008, s. 301–317.
• C. Łepecka-Klusek, A. Pilewska-Kozak, G. Jakiel, Niepłodność w świetle definicji choroby podanej przez WHO, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu” 18 (2) 2012, s. 163–166.
• K. Liu, A. Case, Advanced reproductive age and fertility, „Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada” 33 (11) 2011, s. 1165–1175.
• F. MacCallum, Embryo donation perents' attitudes towords donors: comparison with adoption, „Human Reproduction” (24) 2009, s. 517–523.
• M.V. Martins, B.D. Peterson, V.M. Almeida, M.E. Costa, Direct and indirect effects of perceived social support on women's infertility-related stress, „Human Reproduction” 26 (8) 2011, s. 2113–2121.
• Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Rewizja dziesiąta. Tom I, Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, Kraków 2006, s. 633–671.
• Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego na lata 2011–2015. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 roku w sprawie Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego (Dz.U. 2011, Nr 24, poz. 128).
• Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, K. Pietrzykowski (red.), Warszawa 2012.
• S. Purewal, O.B.A. van den Akker, Systematic review of oocyte donation: investigating attitudes, motivations and experiences, „Human Reproduction” (15) 2009, s. 499–515.
• L. Putowski, J. Tkaczuk-Włach, Stymulacja jajeczkowania, [w:] Leczenie niepłodności, L. Putkowski (red.), Wrocław 2011, s. 55–65.
• I. Raes, A. Ravelingien, G. Pennings, The right of the donor to information about children conceived from his or her gametes, „Human Reproduction” (28) 2013, s. 560–565.
• M.Sälevaara, A.M.Suikkari, V. Söderström-Anttila, Attitudes and disclosure of Finnish parents with children conceived using donor sperm, „Human Reproduc-tion” (28) 2013, s. 2746–2754.
• J. Skrzypczak, L. Putowski, Kwalifikowanie pacjentek do leczenia, [w:] Leczenie niepłodności, L. Putkowski (red.), Wrocław 2011, s. 7–12.
• T. Smyczyński, Aksjologiczne i prawne podstawy dopuszczalności wspomaganej prokreacji ludzkiej, [w:] Prawne, medyczne i psychologiczne aspekty wspomaganej prokreacji, J. Haberko, M. Łączkowska (red.), Poznań 2005, s. 96.
• Stanowisko Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące technik wspomaganego rozrodu w leczeniu niepłodności; dostępne na: www.libramed.com.pl/wpg/ Numery archiwalne/05/03.html.
• Starbuck, reż. Ken Scott, Kanada 2011.
• J. Strzebinczyk, Prawo rodzinne, Warszawa 2010, s. 226.
• K. Szczucki, Prawo dziecka poczętego metodą in vitro do poznania własnej tożsamości biologicznej, [w:] Współczesne wyzwania bioetyczne, L. Bosek, M. Królikowski (red.), Warszawa 2010, s. 175–184.
• P. Thorn, T. Katzroke, K. Daniels, Semen donors in Germany: a study exploring motivations and attitudes, „Human Reproduction” (23) 2008, s. 2415–2420.
• K. Tymicki, Zamierzenia prokreacyjne a możliwość ich realizacji w kontekście czynników biologicznych, „Zeszyty Naukowe Instytutu Statystyk i Demografii. Szkoła Główna Handlowa” (32) 2013, s. 19–27.
• A. Weissman, M. Leong, M.V. Sauer, Z. Shoham, Characterizing the practice of oocyte donation: a web-based international survey, „Reproductive BioMedi-cine Online” (28) 2014, s. 443-450.
• K.E. Williams, P.G. Stemmle, L.M. Westphal, N.L. Rasgon, Mood disorders in oocyte donor candidates: brief report and implications for future research, „Human Reproduction” (26) 2011, s. 847–852.
• Wyrok ETPC w sprawie Evans przeciwko Zjednoczone Królestwo, skarga nr 6339/05; dostępne na: http://www.incet.uj.edu.pl/dzialy.php?l=pl&p=31&i=3&m=27&n= 1&z=&kk=131&k=98.
• Wykapany ojciec, reż. Ken Scott, USA 2013.

Notes

EN

Special Topic - New medical technologies and basic healthcare

Identifiers

DOI

dx.doi.org/10.13153/diam.44.2015.675