Dobór naturalny, ewolucja kultury i paradoks Dawkinsa

• Authors: Chodasewicz Krzysztof

Title variants

EN

Natural Selection, Evolution of Culture, Dawkins’s Paradox

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule analizuję memetyczną koncepcję ewolucji kultury pod kątem zakładanego przez nią ujęcia doboru naturalnego. Pokazuję, że zaproponowane przez Richarda Dawkinsa replikatorowo-interaktorowe ujęcie doboru stawia przed hipotezą memetyczną wymagania, które są niezwykle trudne (jeśli nie niemożliwe) do spełnienia. Prowadzi to do swoistego paradoksu: z jednej strony Dawkins jest ojcem koncepcji darwinowskiej ewolucji kultury, z drugiej zaś zakładana przez niego koncepcja selekcji istotnie utrudnia badania dotyczące tego (hipotetycznego) zjawiska. O wiele łatwiej myśleć o darwinowskiej ewolucji kultury biorąc za punkt wyjścia standardowe ujęcie dobru (związane z nazwiskami Richarda Lewontina, Maynarda Smitha, Johna Endlera). Tekst nie rozstrzyga, czy darwinowska ewolucja kultury rzeczywiście ma miejsce, a analizuje jej konceptualne ramy. Ponadto tekst podejmuje problem pokrewny – czy kultura, o ile rzeczywiście ewoluuje w sposób darwinowski, może być uważana za formę życia. Tekst nie rozstrzyga, czy kultura jest ożywiona – wskazuje raczej na pytania, na które muszą zostać rozstrzygnięte przed rozpoczęciem refleksji na ten temat.

EN

The article analyses the concept of memetic evolution of culture, especially the concept of natural selection assumed by it. The article shows that the replicatorinteractor conception of natural selection created by Richard Dawkins requires that the memetic hypothesis includes conditions that are extremely difficult (if not impossible) to meet. This leads to a paradox: from one hand, Dawkins is the father of the concept of Darwinian evolution of culture, from the other hand, he assumes the concept of selection impeding research on this (hypothetical) phenomenon. It is more proper to think about the Darwinian evolution of culture taking as a starting point of the standard approach of natural selection (by Lewontin, Maynard Smith and Endler). I do not state if the Darwinian evolution of culture actually takes place. I examine instead the conceptual framework of reflecting on this subject. Moreover, I consider the related issue: can culture—if it indeed evolves in a Darwinian way—be considered a form of life? I do not state if culture is alive, but analyse the preliminary problems founding a reflection on this subject.

Keywords

PL

dobór naturalny; Richard Dawkins; replikatorowointeraktorowe ujęcie doboru; memetyka; definicja życia

EN

natural selection; Dawkins; replicator-interactor approach to natural selection; memetics; definition of life

• Publisher: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne
• Year: 2016
• Volume: 4
• Pages: 241-258

Contributors

author

Chodasewicz Krzysztof

• Zespół Filozofii Przyrody Instytut Filozofii i Socjologii PAN, ul. Nowy Świat 72, 00–330 Warszawa