Patronat parafii w dekanacie szadkowskim w drugiej połowie XVIII w.

• Authors: Mieczysław Różański

Title variants

EN

Parish patronage in Szadek decanate in the second half of the 18th century

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The right of patronage in Church law was understood as a set of rights and responsibilities with regard to a benefice. As benefices were mostly located on the founder’s estate, it became customary that the owner (or owners) of the locality where the parish church was situated was the parish patron. A major visible element of exercising the right of patronage was presentation to the bishop of clergymen to be considered for granting vacant benefices. Of the 19 parishes existing in Szadek decanate in the first half of the 16th century, two churches had royal patronage, six – ecclesiastical, and the most of them (11) had noblemen as patrons. In the second half of the 18th century the number of parishes in the decanate reached 27 as a result of further foundations by members of the nobility. The article presents, on the basis of available sources, the patrons of the parishes as in the second half of the 18th century.

Keywords

PL

patronat parafii; dekanat szadkowski

EN

parish patronage; Szadek decanate

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Biuletyn Szadkowski
• Year: 2010
• Issue: 10
• Pages: 103-116

Contributors

author

Mieczysław Różański

• Archiwum Archidiecezjalne w Łodzi

References

• Długosz J., Historiae Poloniae libri XII, wyd. A. Prze nicki, t. 3, Cracovia 1876.
• Długosz J, Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks. 9, Warszawa 1975.
• Dokumenty Soborów Powszechnych, oprac. A. Baran, H. Pietras, t. 4, Kraków 2005.
• Łaski J., Liber beneficiorum, t. 1, Gniesnae 1880.
• „Regestr Diecezjów” Franciszka Czaykowskiego czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783–1784, oprac. S. Górzyński, Warszawa 2006.
• Piasecki P., Praxis episcopalis, Venetis 1611.
• Regesty z wybranych zapisek z akt działalno ci arcybiskupów gnieźnieńskich, wyd. H. Rybus, ABMK 1961, t. 3, z. 1–2, s. 111–404.
• Abraham W., Początki prawa patronatu w Polsce, Lwów 1889.
• Chachaj J., Powstanie i rozwój sieci parafialnej w dekanacie Zator do ko ca XVI wieku, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Ko cielne” 1977, t. 68, s. 221–308.
• Ferraris L., Prompta bibliotheca canonica, iuridica, moralis, theologica, nec non ascetica, polemica, rubricistica, historica, t. 4, Paris 1860–1861.
• Korytkowski J., Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej, t. 1–4, Gniezno 1883.
• Litak S., Parafie w Rzeczpospolitej w XVI–XVIII wieku, Lublin 2004.
• Litak S., Formowanie sieci parafialnej w Łukowskiem do końca XVI w. Studium geograficzno-historyczne, „Roczniki Humanistyczne” 1964, t. 12, z. 2, s. 5–136.
• Litak S., Parafie w Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku, Lublin 2004.
• Litak S., Kościół łaciński w Rzeczpospolitej około 1772 roku. Struktury administracyjne, Lublin 1996.
• Plöchl W. M., Geschichte des Kirchenrechts, Bd. 5, München 1969.
• Szady B., Prawo patronatu w Rzeczpospolitej w czasach nowożytnych, Lublin 2003.
• Tylus S., Fundacje kościołów parafialnych w średniowiecznej archidiecezji lwowskiej, Lublin 1999.
• Wiśniowski E., Rozwój organizacji parafialnej w Polsce do czasów reformacji, [w:] Kłoczkowski J. (red.), Kościół w Polsce, t. 1, Kraków 1966, s. 237–374.
• Wiśniowski E., Parafie w średniowiecznej Polsce, Lublin 2004.
• Wroniszewski J., Szlachta ziemi sandomierskiej w średniowieczu. Zagadnienia społeczne i gospodarcze, Pozna –Wrocław 2001.
• Zajączkowski S. M., Sieć parafialna na obszarze przedrozbiorowego powiatu orłowskiego do ko ca XVI wieku, Kutno 2001.
• Zajączkowski S. M., Uwagi nad dziejami dóbr łaznowskich i niesułkowskich biskupstwa włocławskiego do ko ca XVI wieku, Łódź 2000.