Czy (a)symetria w obrębie kompleksu orofacjalnego może być związana z preferencją ręki?

• Authors: Łuszczuk Monika

Title variants

EN

Handedness and Laterality in the Orofacial Region

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wprowadzenie: Okolica ustno-twarzowa jest przestrzenią wspólną dla różnych czynności prymarnych, takich jak na przykład przyjmowanie pokarmu i czynności sekundarnej – mowy. Podczas mówienia język w tylnej części jest usztywniony, podparty za pomocą podniesienia swych boków i ich kontaktu z częściami twardymi jamy ustnej tej okolicy. Podparcie języka jest cechą biologiczną niezależną od języka mówcy. Ruchy wykonywane podczas mówienia opierają się na ruchach wynikających z czynności prymarnych. Badania opisywane w niniejszym artykule dotyczą żucia, czynności wymagającej skoordynowanej pracy różnych mięśni, która może odbywać obu- lub jednostronnie. Główną hipotezą (H1) w tym badaniu jest zależność dwóch zmiennych: zmiennej zależnej (DV), czyli preferencji strony żucia (PCS) oraz zmiennej niezależnej (IV), czyli preferencji ręki opisywanej przez współczynnik Laterality Quotient (LQ). Metody: Próba składa się z 230 uczestników w wieku 21–43 lat. Do uchwycenia rozkładu zmiennych wykorzystano statystyki opisowe. Współczynnik korelacji rang Spearmana wskazywał na słabą korelację między preferencją strony żucia oraz preferencją ręki (-0,24), dlatego w kolejnym kroku zastosowano test Chi-kwadrat w celu sprawdzenia związku między zmiennymi. Na koniec oszacowano model regresji, aby ocenić powyższą zależność. Wyniki i wnioski: Zauważono, że u większości badanych dominuje raczej jednostronny model żucia, przy czym u ponad połowy badanych preferowana strona żucia znajduje się po tej samej stronie co ręka dominująca. Jednocześnie około 1/3 uczestników podczas żucia używa jednakowo obu stron. Analiza, zarówno test Chi-kwadrat, jak i model regresji, potwierdziła, że preferowana strona żucia jest istotnie związana z preferencją ręki.

EN

Introduction: The orofacial region is a common space for various functions such as speech or taking food. It was found that the tongue is lateral braced while speaking. The tongue bracing is a biological feature, independent on the speaker’s language. Chewing is an advanced activity that involves various muscles working coordinately. It is claimed that it is carried out on both or one side: right or left and it may be influenced by various factors. The main hypothesis (H1) in this study is dependence of two variables: dependent (DV), which is preference of side chewing (PCS) and independent (IV), which is handedness described by Laterality Quotient (LQ). Methods: The sample consists of 230 participants aged 21-43. Descriptive statistics were used to capture the distribution of variables. The Spearman’s rang correlation coefficient indicated a weak correlation between chewing and handedness (- .24), therefore in the next step the Chi-Square test of independence was applied to check the association between variables. Finally, the ordinal regression model was estimated to assess the aforementioned relationship. Results: It has been noted that in more than 1/2 of participants the side of chewing corresponds to dominant hand. However it has been noticed that about 1/3 of participants use both sides equally while chewing. It must be though other factors – regardless indicated in the research exclusion criteria – that affect the preference of chewing side (PCS). Conclusions: Analysis, both the Chi-Square test and the ordinal regression model confirmed that activity of the orofacial region while chewing is significantly related to handedness (H1).

Keywords

PL

preferencja ręki; żucie; kompleks orofacjalny

EN

handedness; laterality; orofacial region

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2020
• Volume: 49
• Issue: 1
• Pages: 83-94

Dates

published

2021-04-27

Contributors

author

Łuszczuk Monika

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie Katedra Logopedii i Językoznawstwa Stosowanego

References

• Cheng L., Schellenberg M., Gick B., 2017, Cross-Linguistic Bracing: A Lingual Ultrasound Study of Six Languages, “Can Acous”, 45(3), s. 186–187.
• Diernberger S., Bernhardt O., Schwahn C., Kordass B., 2008, Self-reported chewing side preference and its associations with occlusal, temporomandibular and prosthodontic factors: results from the population-based Study of Health in Pomerania (SHIP-0), “J Oral Rehabil”, 35(8), s. 613–620. doi:10.1111/j.1365-2842.2007.01790.x.
• Dittmar M., 2002, Functional and postural lateral preferences in humans: interrelations and lifespan age differences, “Hum Biol”, 74, s. 569–585. doi: 10.1353/hub.2002.0040.
• Hellige J.B., 2001, Hemispheric asymmetry: What’s right and what’s left, Harvard.
• Hiiemae K.M., Palmer J.B., 2003, Tongue Movements in Feeding and Speech, “Critical Rev in Oral Biol & Med”, 14(6), s. 413–429.
• Gick B., Allen B., Roewer-Després F., Stavness I., 2017, Speaking Tongues Are Actively Braced, “JSLHR”, 60 (3), s. 494–506.
• Gick B., Keough M., Tkachman O., Liu Y., 2018, Lateral bias in lingual bracing during speech, “JASA”, 144(3), 2, s. 1903.
• Khamnei S., Sadat-Ebrahimi S.R., Salarilak S., Savadi Oskoee S., Houshyar Y., Shakouri S.K., Salekzamani Y., Zamanlu M., 2019, Manifestation of hemispheric laterality in chewing side preference and handedness, „Bioimpacts”, 9(3), s. 189–193. doi:10.15171/bi.2019.23.
• Lee S.M., Oh S., Yu S., Lee K., Son S.A., Kwon Y., Kim, Y.I., 2016, Association between brain lateralization and mixing ability of chewing side, „Journal of Dental Sciences”, 12(2), s. 133–138. doi:10.1016/j.jds.2016.09.004.
• Łuszczuk M., 2019, Język w przestrzeni oralnej, „Logopedia”, 48(1), s. 91–106.
• Martinez-Gomis J., Lujan-Climent M., Palau S., Bizar J., Salsench J., Peraire M., 2009, Relationship between chewing side preference and handedness and lateral asymmetry of peripheral factors, “Arch Oral Biol”, 54(2), s. 101–107. doi:10.1016/j.archoralbio.2008.09.006.
• McBeath M.K., 2005, Sugar TG. Natural selection of asymmetric traits operates at multiple levels, “Behav and Brain Sci”, 28, s. 605–606, doi: 10.1017/S0140525X05390108
• Nissan J., Gross M.D., Shifman A., Tzadok L., Assif D., 2004, Chewing side preference as a type of hemispheric laterality, „J Oral Rehabil”, 31(5), s. 412–416. doi:10.1111/j.1365-2842.2004.01256.x.
• Ocklenburg S., Güntürkün O., 2018, The lateralized brain: the neuroscience and evolution of hemispheric asymmetries, San Diego.
• Oldfield R.C., 1971, The assessment and analysis of handedness: The Edinburgh inventory, “Neuropsychologia”, 9, s. 97–113.
• Ostapiuk B., 2018, Ankyloglosja jako przyczyna artykulacyjnych trudności, [w:] Biomedyczne podstawy logopedii, red. S. Milewski, J. Kuczkowski, K. Kaczorowska-Bray, Gdańsk, s. 186–211.
• Ratnasari A., Hasegawa K., Oki K., Kawakami S., Yanagi Y., Asaumi J.I., Minagi S., 2011, Manifestation of preferred chewing side for hard food on TMJ disc displacement side, „J Oral Rehabil”, 38(1), s. 12–17. doi:10.1111/j.1365-2842.2010.02128.x.
• Sanders I., Mu L., 2013, A Three-Dimensional Atlas of Human Tongue Muscles, “The Anat Record”, 296:7, s.1102-1114.
• Santana-Mora U., López-Cedrún J., Mora M.J., Otero X.L., Santana-Penín U., 2013, Temporomandibular disorders: the habitual chewing side syndrome, „PLoS One”, 8(4):e59980. doi: 10.1371/journal.pone.0059980
• Strauss E., Wada J., 1983, Lateral preferences and cerebral speech dominance, “Cortex”, 19, s. 165–177. doi: 10.1016/S0010-9452(83)80012-4.
• Tiwari S., Nambiar S., Unnikrishnan B., 2017, Chewing side preference – Impact on facial symmetry, dentition and temporomandibular joint and its correlation with handedness, “J Orofac Sci”, 9, s. 22–27.
• Veale J.F., 2014, Edinburgh Handedness Inventory – Short Form: A revised version based on confirmatory factor analysis, “Laterality”, 19, s. 164–177.
• Weiner R., 2001, Chew on this: is there a dominant side for chewing?, „J Mass Dent Soc”, 50(2), s. 36–38.
• Zamanlu M., Khamnei S., Salarilak S., Oskoee S.S., Shakouri S.K., Houshyar Y., Salekzamani Y., 2012, Chewing side preference in first and all mastication cycles for hard and soft morsels, „Int J Clin Exp Med.” 5(4), s. 326–331.

Notes

PL

Publikacja jest związana z realizacją stażu naukowego pod opieką prof. Briana Gicka w Interdisciplinary Speech Research Laboratory w UBC w Vancouver w Kanadzie, finansowanego ze środków NCN w ramach konkursu MINIATURA 2 o numerze decyzji 2018/02/X/HS2/00838.

Identifiers

DOI

10.24335/q73w-f795