Czy dusza ludzka jest płciowa? W poszukiwaniu prawdy o ludzkiej płciowości

• Authors: Maryniarczyk Andrzej

Title variants

EN

Is the Human Soul Sexual? In Search of the Truth about Human Sexuality

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podjęto jedną z pierwszych prób odpowiedzi na pytanie o podstawy bytowe determinacji płciowej człowieka. Czy płciowość stanowi niezbywalny element bycia człowiekiem? Czy tylko jest elementem naszego kulturowego zróżnicowania? W dyskusji nad tym problemem wykorzystano średniowieczną formę „kwestii dyskutowany”, w której strukturze można zawrzeć obiekcje (zarzuty), a następnie zaproponować rozwiązanie problemu oraz przedstawić odpowiedzi na zarzuty. Autor w części dotyczącej wyjaśnień odwołuje się do metody uzasadnień metafizycznych, w których dąży się do wskazania obiektywnych (przedmiotowych) czynników zasadnie wyjaśniających badany fakt. Wyjaśnienia te są dopełnione wyjaśnieniami teologicznymi, mającymi jednak duży ładunek filozoficzny, a także z wziętymi z nauk neurologicznych. Całość analiz na celu dowieść, że „dusza ludzka ze swej natury jest płciowa”, a zatem bycie mężczyzną lub kobietą jest niezbywalnym sposobem istnienia osoby ludzkiej.

EN

This article is one of the first attempts to answer the question about the ontological basis of human sexuality. Is sexuality an indispensable element of being human? Or is it just an element of our cultural diversity? In the discussion on this problem, the medieval form of the “discussed issue” was used, in which the objections can be included in the structure, and then a solution of the problem can be proposed and the responds to the allegations. In the part containing the explanations, the author refers to the method of metaphysical explanation, in which are pointed out the objective factors that legitimately explain the examined fact. These explanations are complemented by theological explanations, which have a large philosophical character, as well as those taken from neurological sciences. The whole of the analysis is aimed at proving that “the human soul is inherently sexual”, and therefore being a man or a woman is an inalienable way of the existence of a human person.

Keywords

PL

dusza; ciało; płeć; kobieta; mężczyzna; osoba; gender; antropologia; metafizyka

EN

soul; body; sex; woman; man; person; gender; anthropology; metaphysics

• Publisher: Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
• Journal: Seminare. Poszukiwania naukowe
• Year: 2019
• Volume: 40
• Issue: 3
• Pages: 47-80

Dates

printed

2019-09-30

Contributors

author

Maryniarczyk Andrzej

• Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

References

• Arystoteles.1992a. O częściach zwierząt. W: Arystoteles. Dzieła wszystkie, tłum. Paweł Siwek, t. 3, 616-756. Warszawa: PWN.
• Arystoteles. 1992b. O duszy. W: Arystoteles. Dzieła wszystkie, tłum. Paweł Siwek, t. 3, 8-146. Warszawa: PWN.
• Arystoteles. 1993. O rodzeniu się zwierząt, tłum. Paweł Siwek. W: Arystoteles. Dzieła wszystkie, t. 4, 716a. Warszawa: PWN.
• Bortkiewicz, Paweł. 2014. Historia jednego wykładu, czyli gender zdemaskowany. Warszawa: Wydawnictwo Prohibita.
• Bazan, Bernardo C. 1991. The Highest Encomium of Human Body. W: Littera, sensus, sentential, red. Abelardo Lobato, 99-116. Milano: Massimo.
• Braine, David. 1992. The Human Person. Animal and Spirit. Notre Dame: Univ. of Notre Dame Press.
• Czachorowski, Marek. 2013. Genderomania. Szczecinek: Fundacja „Nasza Przyszłość”.
• Czarnecka, Anna. 2003. Czy mózg ma płeć? Różnice płciowe w budowie ludzkiego mózgu. Kosmos, 52(1), 21-27.
• Diels, Herman. 1957. Die Fragmente der Vorsokratiker, red. Walther Kranz. Hamburg: Rowohlt.
• Emery, Gilles. 2014. Teologia trynitarna św. Tomasza z Akwinu, tłum. Michał Romanek. Kraków: Fundacja „Dominikańskie Studium Filozofii i Teologii”.
• Gazzaniga, Michael. 1997. O tajemnicach ludzkiego umysłu. Biologiczne korzenie myślenia, emocji, seksualności, języka i inteligencji, tłum. Anna Szczuka. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Gilson, Étienne. 1985. Duch filozofii średniowiecznej, tłum. Jerzy Rybałt. Warszawa: PAX.
• Hengstenberg, Hans-Eduard. 1996. Der Leib Und die letzten Dinge. Dettelbach: Röll.
• Kalat, James. 2012. Biologiczne podstawy psychologii, red. nauk. Jan Kaiser, tłum. Marek Binder, Anna Jarmocik i Michał Kuniecki. Warszawa: PWN.
• Krąpiec, Mieczysław A. 2005. Ja – człowiek. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Kuby, Gabriele. 2007. Rewolucja genderowa. Nowa ideologia seksualności, tłum. Marek Urban i Dorota Jankowska. Kraków: Wydawnictwo Homo Dei.
• Kuby, Gabriele. 2013. Globalna rewolucja seksualna. Likwidacja wolności w imię wolności, tłum. Dorota Jankowska i Janusz Serafin. Kraków: Wydawnictwo Homo Dei.
• Moir, Anne i David Jessel. 1993. Płeć mózgu. O prawdziwej różnicy między mężczyzną a kobietą, tłum. Nina Kancewicz-Hoffan. Warszawa: PIW.
• Owens, Joseph. 1994. Thomas Aquinas. W: Individuation in Scholasticism. The Later Middle Ages and Counter-Reformation (1150-1650), red. Jorge Garcia, 173-194. Albany: State Univ. of New York Press.
• Pańpuch, Zbigniew. 2015. Spór o cielesność. Analiza ujęć wybranych problemów u tomistów egzystencjalnych oraz propozycja wprowadzenia do antropologii filozoficznej rozróżnienia między ciałem a organizmem. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, Wydawnictwo KUL.
• Peeters, Marguerite A. 2013. Gender – światowa norma polityczna i kulturowa. Narzędzie rozeznania, tłum. Leszek Woroniecki. Warszawa: Wydawnictwo Sióstr Loretanek.
• Ratzinger, Józef. 2014. Zmartwychwstanie i życie wieczne, tłum. Joachim Kobienia. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Reale, Giovanni. 2012. Historia filozofii starożytnej, tłum. Iwo E. Zieliński, t. 1. Lublin: Wydawnictw KUL.
• Rewolucja genderowa, red. nauk. Zdzisław Klafka. 2014. Toruń: Wyższa Szkoła Kultury Społecznej i Medialnej.
• S. Thomae Aquinatis. 1950. Summa theologiae, red. Pietro Caramello. Taurini: Marietti.
• S. Thomae Aquinatis. 1996. Opera omnia iussu Leonis XIII P. M. edita, t. 24/1: Quaestiones disputatae de anima, red. Bernardo C. Bazan. Roma-Paris: Commissio Leonina-Éditions Du Cerf.
• Shanley, Brian J. 2017. Tradycja tomistyczna, tłum. Ryszard Mordarski. Kraków-Poznań-Warszawa: Fundacja „Dominikańskie Studium Filozofii i Teologii”.
• Św. Tomasz z Akwinu, 1984. Streszczenie teologii, tłum. i oprac. Jacek Salij. Poznań: W drodze.
• Św. Tomasz z Akwinu. 1981. De ente et essentia = O bycie i istocie, tłum., koment., studia Mieczysław A. Krąpiec. Lublin: RW KUL.
• Św. Tomasz z Akwinu. 2000. O wierze, tłum. i oprac. Jacek Salij, OP, wstęp Paweł Milcarek, Poznań: W drodze.
• Wojtyła, Karol. 2012. Miłość i odpowiedzialność. Warszawa: KAI, Hachette Livre Polska.

Identifiers

DOI

10.21852/sem.2019.3.04