W artykule przedstawiono uwarunkowania zewnętrzne i wewnętrzne dla polityki regionalnej w Polsce w okresie kolejnej perspektywy budżetowej Unii Europejskiej po 2020 roku, występujące zarówno w skali światowej, jak też w skali Unii Europejskiej. Podsumowano polskie doświadczenia we wdrażaniu europejskiej polityki spójności oraz związane z tym osiągnięcia gospodarcze, społeczne, przestrzenne, ale także środowiskowe, kulturowe, polityczne, a niekiedy nawet cywilizacyjne tej polityki. Podkreślono konieczność umacniania terytorialnego wymiaru w przyszłej polityce spójności. Wymieniono najważniejsze wyzwania polskiej polityki regionalnej w negocjowaniu przyszłej polityki spójności. Przedstawiono podstawowe wyzwania wewnętrzne dla polityki regionalnej w Polsce warunkujące dostosowanie jej do zmieniających się uwarunkowań globalnych i europejskich.