O problematyce konceptualizacji pojęcia genu

• Authors: Ziemny Aleksander A.

Title variants

EN

Issues with Gene Concept

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W tym artykule prowadzona jest wstępna analiza historyczno-problemowa dotycząca konceptualizacji pojęcia genu na gruncie genetyki molekularnej. Punktem wyjścia jest historyczny zarys relacji genetyki klasycznej oraz genetyki molekularnej; wskażę, w jaki sposób bagaż konceptualny genetyki klasycznej wpływał na rozwój pojęcia genu stosowanego w ramach genetyki molekularnej. Następnie zaprezentuję kilka prób uchwycenia w ramach filozofii nauki różnych podejść do zagadnienia pojęcia genu, m. in. sceptycyzmu względem genów oraz koncepcji genu nominalnego. Na bazie tych tropów nakreślę intuicję mówiącą, że koncepcja genu funkcjonująca w ramach genetyki molekularnej powinna być rozpatrywana z punktu widzenia eksperymentalizmu oraz pragmatyzmu. Wydaje się, iż należy pojęcie genu na gruncie genetyki molekularnej konceptualizować możliwie szeroko i w odniesieniu do materiału genetycznego, aby mogło pozostać funkcjonalne.

EN

This article provides an initial analysis, from a historical standpoint, of the problematic nature of conceptualizations of the notion of gene in molecular genetics. The starting point is an historical outline of the relation between classical genetics and molecular genetics; it is indicated how the conceptual baggage of classical genetics influenced the development of the concepts of gene used later in molecular biology. I also reveal two problems of genes in the philosophy of science, i.e., skepticism concerning genes and the concept of nominal gene. I conclude that concept of gene functioning within the framework of molecular genetics should be considered from the point of view of experimentalism and pragmatism. It seems that the concept of gene on the molecular level should be conceptualized—in order to remain functional—as broadly as possible and in relation to genetic material.

Keywords

PL

filozofia biologii; genetyka; nowy eksperymentalizm

EN

philosophy of biology; genetics; new experimentalism

• Publisher: Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk
• Journal: Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne
• Year: 2019
• Volume: 7/2
• Pages: 149-160

Contributors

author

Ziemny Aleksander A.

• Zakład Filozofii Nauki, Instytut Filozofii UAM, ul. Szamarzewskiego 89c, 60-568 Poznań.