W blasku słonecznym i w milczeniu. Fauniczność przyrody w sonecie Kazimierza Przerwy-Tetmajera W ArkadiiW blasku słonecznym i w milczeniu. Fauniczność przyrody w sonecie Kazimierza Przerwy-Tetmajera W Arkadii

• Authors: Igliński Grzegorz

Title variants

EN

In the Sunlight and in Silence. Faun-Related Elements of Nature in the Sonnet by Kazimierz Przerwa-Tetmajer W Arkadii [In Arcadia]

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This work attempts to present one of the most popular characters in the Young Poland imagery – the faun, which the artists treated as equivalent to the god Pan and the satyr. The subject of this work is the analysis and interpretation of the sonnet W Arkadii [In Arcadia] by Kazimierz Przerwa- Tetmajer. The results indicate that the poem reveals the spaces of nature and the philosophical thinking about the natural world, which are characteristic of the period. It exposes sensuality in the perception of the world. There are no secrets there. The most important secret has been revealed. That secret is life that is love. This is the essence of happiness or the Arcadian nature. The exposure of the sun, which somehow “patronises” things that happen on the earth, attracts attention. The entire Arcadian landscape is penetrated by the power of life. Each individual element of the landscape indicates fertility. Moreover, it may simultaneously be the emblem of femininity and masculinity. Gender and sexuality define not only the last stanza of the poem with the tangled figures of the faun and the girl, but also the entire sonnet. As in the works of Arnold Böcklin, so appreciated by Tetmajer, nature occupies the foreground. On the other hand, positioning a barely visible faun in the depth of it may suggest that it is characterised by faun-related aspects (gender and sexuality). The poem is evidence that the bright solar fascination of the Young Poland authors also occurred during the 1890s, announcing the slow replacement of catastrophism with vitalism.

Keywords

PL

faun,; natura,; słońce,; miłość,; dusza,; Arkadia,; płciowość

EN

faun,; nature,; sun,; love,; soul,; Arcadia,; sexuality

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Prace Literaturoznawcze
• Year: 2017
• Issue: 5
• Pages: 81-93

Contributors

author

Igliński Grzegorz

• Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie

References

• Tetmajer Kazimierz, O Arnoldzie Böcklinie, w: tegoż, W czas wojny. Nowele, Kraków [1916], s. 157–189.
• Tetmajer Kazimierz Przerwa, Poezje, Warszawa 1980.
• Bajda Justyna, „Przed dziełami mistrzów...”. Miejsce sztuki w poezji Kazimierza Tetmajera, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Literackie” XLIII (2004), s. 81–100.
• Bajda Justyna, Poezja a sztuki piękne. O świadomości estetycznej i wyobraźni plastycznej Kazimierza Przerwy-Tetmajera, Warszawa 2003.
• Czabanowska-Wróbel Anna, Wyobraźnia akwatyczna w poezji Młodej Polski, w: tejże, Sprzeczne żywioły. Młoda Polska i okolice, Kraków 2013, s. 13–52.
• Forstner Dorothea, Świat symboliki chrześcijańskiej, przekł. i oprac. Wanda Zakrzewska, Paweł Pachciarek, Ryszard Turzyński, wybór il. i komentarz Tamara Łozińska, Warszawa 1990.
• Gutowski Wojciech, Egzotyzm młodopolskiej erotyki. Próba typo- i topologii, w: tegoż, Mit - Eros – Sacrum. Sytuacje młodopolskie, Bydgoszcz 1999, s. 29–51.
• Gutowski Wojciech, Nagie dusze i maski. O młodopolskich mitach miłości, Kraków 1997. Jakóbczyk Jan, Kazimierz Przerwa-Tetmajer. Zbliżenia, Katowice 2001.
• Kwiatkowski Jerzy, Od katastrofizmu solarnego do synów słońca, w: Młodopolski świat wyobraźni. Studia i eseje, red. Maria Podraza-Kwiatkowska, Kraków 1977, s. 231–325.
• Lenz Christian, Nowa Pinakoteka w Monachium, tł. Dorota Stefańska-Szewczuk, Warszawa 1995.
• Nowakowski Andrzej, Arnold Böcklin. Chwała i zapomnienie, Kraków 1994.
• Olszewska Maria Jolanta, Obrazy Śródziemnomorza w wybranych wierszach Kazimierza Przerwy-Tetmajera, w: Czytanie modernizmu. Studia, red. Maria Olszewska i Grzegorz Bąbiak, Warszawa 2004, s. 151–186.
• Rossa Anna, Impresjonistyczny świat wyobraźni. Poetycka i malarska kreacja pejzażu. Studium wybranych motywów, Kraków 2003.
• Simmel Georg, Pejzaże Böcklina, [w:] tegoż, Most i drzwi. Wybór esejów, przeł. Małgorzata Łukasiewicz, Warszawa 2006, s. 9–19.
• Solarewicz Aleksandra, Czas natury w poezji Kazimierza Przerwy-Tetmajera, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Literackie” XLI (2002), s. 125–140.
• Stala Marian, Rozbita dusza i jej cień. Pytanie o człowieka w poezji Kazimierza Tetmajera,
• w: tegoż, Pejzaż człowieka. Młodopolskie myśli i wyobrażenia o duszy, duchu i ciele, Kraków 1994, s. 87–164.
• Tuczyński Jan, Schopenhauer a Młoda Polska, Gdańsk 1987.
• Wolski Wacław, Kazimierz Tetmajer w najnowszych utworach, w: tegoż, Wzloty na Parnas. Profile duchowe poetów współczesnych. Seria pierwsza, Warszawa 1901, s. 91–113.
• Zieliński Tadeusz, Religia starożytnej Grecji. Zarys ogólny. Religia hellenizmu, Toruń 2002.