PAWŁA VI I JANA PAWŁA II NAUCZANIE O SEKSUALNOŚCI – ZAŁOŻENIA, RECEPCJA, DYSKUSJA

• Authors: Laddach Agnieszka
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jedną z najważniejszych kwestii współczesnej teologii jest zagadnienie seksualności i płci kulturowej. Według dokumentu Gaudium et spes Kościół rzymskokatolicki powinien prowadzić dialog ze światem, którego jest częścią. W związku z tym nie może być pasywnym świadkiem zachodzących przemian, np. w zakresie interpretacji seksualności i teologicznych ich implikacji. Zatem w niniejszym artykule udzielono odpowiedzi na dwa pytania: 1) o czym Paweł VI i Jan Paweł II nauczał w ramach swojej myśli na temat seksualności?; 2) jaka jest recepcja i dyskusja dotycząca tego nauczania? Dodatkowym celem jest także ukazanie dwóch kluczowo odmiennych stron dialogu: wskazanych papieży i autorów niekanonicznych metodologicznych propozycji dotyczących queerowania teologii. Zakłada się bowiem, że ukazanie ich stanowisk może pomóc zrozumieć, w jakim zakresie kreatywne porozumienie pomiędzy dwoma wskazanymi powyżej stronami jest możliwe.

Keywords

PL

Paweł VI; Jan Paweł II; seksualność; ciało; teologia ciała; teologia seksualności

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Forum Teologiczne
• Year: 2021
• Volume: 22
• Pages: 171-189

Dates

published

2021-11-30

Contributors

author

Laddach Agnieszka

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu (Polska)

References

• [By Reuters], 2020, Vatican’s ‘Robin Hood’ helps feed transsexual prostitutes hit by lockdown, New York Post, [online], dostęp: 17.11.2020, <https://nypost.com/2020/04/30/vaticans-robin-hood-helps-feed-transexual-prostitutes/>. Alison James, 1998, The Joy of Being Wrong. Original Sin Through Easter Eyes, New York.Alison James, 2001, Faith Beyond Resentment, Fragments Catholic and Gay, New York.Althaus-Reid Marcella, 2004a, From Feminist Theology to Indecent Theology. Readings on Poverty, Sexual Identity and God, London.Althaus-Reid Marcella, 2004b, The Queer God, New York.Augustyn Józef (red.), 1996, Ku dojrzałej ludzkiej miłości, Kraków.Augustyn Józef (red.), 2007, Duchowość kobiety, Kraków.Augustyn Józef (red.), 2008, Duchowość mężczyzny, Kraków.Augustyn Józef, 1997, Homoseksualizm a miłość, Kraków.Augustyn Józef, 2002, Głęboko wstrząśnięci. Samooczyszczenie Kościoła, Kraków.Augustyn Józef, 2009, Integracja seksualna. Przewodnik po poznawaniu i kształtowaniu własnej seksualności, Kraków.Bartkiewicz Artur, 2016, Papież Franciszek o homoseksualistach, w: Rzeczpospolita [online], dostęp: 23.10.2017,<http://www.rp.pl/Papiez-Franciszek/161009889-Papiez-Franciszek-o-homoseksualistach.html>.Benedykt XVI, 2005, Instrukcja dotycząca kryteriów rozeznawania powołania w stosunku do osób z tendencjami homoseksualnymi w kontekście przyjmowania ich do seminariów i dopuszczania do święceń,w Opoka.pl [online], dostęp: 7.11.2017,<https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WR/kongregacje/kedukacji/instrukcja-seminaria_04112005.html>.Biser Eugen, 1992, [b.t.], Die Zeit, nr 27, s. 11.Bolewski Jacek (red.), 2013, Wyzywająca miłość. Chrześcijanie a homoseksualizm, Warszawa.Camosy Charles C., Martin James, 2017, Q&A: Rev. James Martin contemplates reaction to his book on LGBT Catholics, ,,Religion News Service”, w: Religion News Service [online], dostęp: 28.11.2017,<http://religionnews.com/2017/09/13/qa-rev-james-martin-contemplates-reactionto-his-book-on-lgbt-catholics/>.Chaberek Michał, 2018, Czy teologia ciała jest teologią fundamentalna? O naturze teologii ciała jako dyscypliny poznawczej, Poznańskie Studia Teologiczne, nr 1, s. 115–127.Charamsa Krzysztof, 2017, Kamień węgielny. Mój bunt przeciwko hipokryzji Kościoła, Warszawa.Cipressa Salvatore, 2019, Sessualità, differenza sessuale, generazione: a cinquant’anni da Hummanae vitae: atti del XXVII Congresso nazionale dell’ATISM (Torino, 3–6 luglio 2018), Cittadella editrice, Assisi.Comiskey Andrew, 2012, W poszukiwaniu tożsamości płciowej. Historia byłego homoseksualisty, Warszawa.Delicata Nadia, 2019, Revisiting Humanae Vitae, fifty years later, w: Elżbieta Osewska (red.), Strong families – strong societies, Kraków, s. 51–67.Duszpasterstwo osób homoseksualnych. Z ojcem Józefem Augustynem SJ rozmawia Paweł Wołowski, [b.r.], w: Mateusz.pl [online], dostęp: 23.10.2017, <http://mateusz.pl/czytelnia/ja-duszpasterstwo_o_h.htm>.Dzierżanowski Marcin, 2014, Wiara w kolorach tęczy. Jak pogodzić homoseksualność, biseksualność lub transpłciowość z byciem chrześcijaninem, Warszawa.Elizondo Virgilio, 2013, Guadalupe: Mother of the New Creation, Maryknoll (NY).Evert Jason, 2014, Teologia jej ciała. Odkrywanie piękna i tajemnicy kobiety, Kraków.Fraleigh Warren P., 1968, Meaninigs of the Human Body in Modern Christian Theology, Research Quarterly. American Association for Health, Physical, Education and Recreation, nr 2, s. 265–277.Grimes Katie M., 2016, Theology of Whose Body? Sexual Complementarity, Intersex Conditions, and La Virgen de Guadelupe, Journal of Feminist Studies in Religion, nr 1, s. 75–93.Grün Anzelm, 2007, Walczyć i kochać. Mężczyźni w poszukiwaniu własnej tożsamości, Częstochowa.Hall Dorota, 2016a, Biseksualność w aktywizmie chrześcijan i chrześcijanek LGBT w Polsce, Studia Socjologiczne, nr 3, s. 79–99.Hall Dorota, 2016b, W poszukiwaniu miejsca. Chrześcijanie LGBT w Polsce, Warszawa.Hannaford Robert, Jobling J’annine, 1999, Theology and the body. Gender, text and ideology, Leominster.Helminiak Daniel, 2002, Co Biblia naprawdę mówi o homoseksualności, Gdynia.Hernoga Józef, 2014, Recepcja soboru watykańskiego II w Niemczech, w: Michał Białkowski (red.), Studia soborowe. Historia i recepcja Vaticanum II, Toruń 2014, s. 413–434.Huk Tadeusz, 1996, Kościół wobec homoseksualizmu. Opracowania – świadectwa – dokumenty, Warszawa.Huk Tadeusz, 2000, Homoseksualizm. Dokumenty Kościoła, opracowania, rozmowy, świadectwa, Warszawa.James Alison [online], dostęp: 28.11.2017, <http://jamesalison.co.uk/>. Jan Paweł II, 1981–1998, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Chrystus odwołuje się do ,,początku”, t. 1–4, Lublin.Jan Paweł II, 1993, Encyklika Veritatis splendor o niektórych podstawowych problemach nauczania moralnego Kościoła, Rzym, wyd. pol. Wrocław 2016.Jan Paweł II, 1998, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. Sakrament. O teologii ciała Jana Pawła II, t.4, Lublin.Janklewicz Tomasz, 2014, Franciszek tak, Kościół nie, w: Gość.pl [online], dostęp: 23.10.2017,<http://gosc.pl/doc/1828336.Franciszek-tak-Kosciol-nie/3>.Jucewicz Antoni, Machinek Marian (red.), 2009, Idea gender jako wyzwanie dla teologii, Olsztyn.Katechizm Kościoła Katolickiego, 1992, Rzym, wyd. pol. Poznań 2008.Kongregacja Nauki Wiary, 1986, List do Biskupów Kościoła katolickiego o duszpasterstwie osób homoseksualnych, Rzym, wyd. pol. Rzym 1986.Kopycki Paweł, 2013, Elementarz teologii ciała według Jana Pawła II, Częstochowa.Kosiewicz Jerzy, 2007, Myśl wczesnoschrześcijańska i katolicka wobec ciała, Warszawa.Kościańczuk Marcela, 2016, Queerowanie teologii i teologia queer-inkluzywna: utopia czy rzeczywisty projekt antydykryminacyjny?, w: Joanna Szczepankiewicz-Battek (red.) Queerowe drogi teologii, Warszawa, s. 85–98.Kubicki Roman, 2013, Ciało jako źródło kultury, w: Maria Gołębiewska, Andrzej Leder (red.), Nadawać znaczenie. Uwagi o filozofii kultury, Warszawa, s. 73–94.Kupczak Jarosław, 2013, Teologiczna semantyka płci, Kraków.Loughlin Gerard, 2007, Queer Theology. Rethinking the Western Body, Oxford.Marczewski Robert, 2015, Teologia ciała Jana Pawła II w praktyce amerykańskiego kościoła, Kraków.Martin James, 2017, Building a Bridge. How the Catholic Church and the LGBT Community Can Enter into a Relationship of Respect, Compassion, and Sensitivity, San Francisco.McKee Alan, 1999, Resistance in hopeless’. Assimilating queer theory, Social Semiotics, nr 2, s. 235–249.McKee Alan, 1997, Fairy tales. How we stopped being ‘lesbian and gay’ and became ‘queer’, Social Semiotics, nr 1, s. 21–36.Merritt Jonathan, Martin James, 2017, The Vatican adviser is moving Catholics toward LGBT inclusion, ,,Religion News Service”, w: Religion New Service [online], dostęp: 28.11.2017, <http://religionnews.com/2017/06/06/this-top-vatican-official-is-quietly-moving-catholics-toward-lgbt-inclusion/>.Mroczkowski Ireneusz, 2018, Osoba i cielesność. Moralne aspekty teologii ciała, Warszawa.Nie błądzi ten, kto nie wyruszył w drogę. Z duszpasterzem osób homoseksualnych rozmawia Dominika Kozłowska, Marzena Zdanowska, 2013, Znak, nr 4, s. 11–17.Nosowski Zbigniew, 2007, Polski (po)soborowy rachunek sumienia, w: K. Półtorak (red.), Recepcja soboru. Niektóre wyzwania wobec życia i działania Kościoła 40 lat po soborze watykańskim II, Szczecin, s. 29–56.Notare Theresa, 2019, Humanae vitae, 50 years later: Embracing God’s vision for marriage, love, and life: A compendium, Washington D.C.Franciszek, 2016, Posynodalna adhortacja apostolska AmorisLaetitiao miłości w rodzinie, Rzym, wyd. pol. Poznań 2016.Pasierb Janusz, 1979, Kościół a aktualne przemiany kultury polskiej, w: Lucjan Balter (red.), Człowiek we wspólnocie Kościoła, Warszawa 1979, s. 331–338.Pasierb Janusz, 1993, Miejsce tradycji w kulturze, Miesięcznik Diecezji Pelplińskiej, nr 12, s. 102–112. Paweł VI, 1968, Encyklika Humanae vitae o zasadach moralnych w dziedzinie przekazywania życia ludzkiego, Rzym, wyd. pol. Kraków 2003.Pielorz Katarzyna, 2014, Teologia ciała – koncepcja Jana Pawła II jako odpowiedź na wyzwania współczesnej rodziny, Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego, nr 1, s. 101–121.Próchniewicz Jolanta, 2006, Kościół katolicki wobec osób homoseksualnych. Polskie doświadczenia i poszukiwania pastoralne, dysertacja doktorska, Wydział Teologiczny, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, Poznań.Radzik Zuzanna, 2015, Kościół kobiet, Warszawa.Rucki Mirosław (red.), 2013, Bóg kocha homoseksualistów. Teksty publikowane na łamach ,,Miłujcie się!”, Poznań.Rudy Kathy, 1997, Sex and the Church. Gender, Homosexuality and the Transformation of Christian Ethics, Boston.Rudy Kathy, 2000, Queer theory and feminism, Women’s Studies, nr 2, s. 195–216.Rudy Kathy, 2001, Radical Feminism, Lesbian Separatism, and Queer Theory, Feminist Studies, nr 1, s. 190–222.Schumacher Michele M. (red.), 2008, Kobiety w Chrystusie. W stronę nowego feminizmu, Warszawa.Sikora Jerzy, 2009, Słowo we współczesnym kaznodziejstwie, w: Witold Kawecki, Katarzyna Flader (red.) Słowo w kulturze współczesnej, Warszawa.Sobór Watykański II, 1965, Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes, Rzym 1965, wyd. pol. Poznań 2005.Soiński Borys J. (red.), 2015, Płeć i gender w perspektywie psychologii pastoralnej, Poznań.Stuart Elizabeth, 1995, Just Good Friends. Towards a Lesbian and Gay Theology of Relationships, London.Stuart Elizabeth, 2003, Gay and Lesbian Theologies. Repetitions and Critical Difference, London.Stuart Elizabeth, Braunston Andy, Edwards Malcolm, McMahon John, Morrison Tim, 1997, Religionis a Queer Thing. A Guide to the Christian Faith for Lesbian, Gay, Bisexual and Transgendered Persons, London.Szczepankiewicz-Battek Joanna, 2016, Wprowadzenie, w: Joanna Szczepankiewicz-Battek (red.), Queerowe drogi teologii, Warszawa, s. 7–20.Szwed Anna, 2015, Ta druga. Obraz kobiety w nauczaniu Kościoła rzymskokatolickiego i w świadomości księży, Kraków.Terlikowski Tomasz, 2004, Tęczowe chrześcijaństwo. Homoseksualna herezja w natarciu, Halinów.Waldstein Michael, 2012, Sens ciała. Wokół filozofii seksualności Jana Pawła II, Warszawa.Wielebski Tomasz, 2008, Duszpasterstwo osób homoseksualnych. Nowe wyzwanie dla Kościoła w Polsce, Warszawskie Studia Pastoralne, nr 2, s. 212–239.Wojtyła Karol, 1960, Miłość i odpowiedzialność. Studium etyczne, Lublin.Wojtyła Karol, 1980, Przed sklepem jubilera. Medytacja o sakramencie małżeństwa, przechodząca chwilami w dramat, Bydgoszcz.Woszczek Marek, 2011, Queerowanie teologii, projekt w realizacji, Znak, nr 12, s. 73–80. Woszczek Marek, 2013, Ogród pośród płomieni. Erotyka imperium, eklezjalne ciała i queerowanie małżeństwa, Praktyka Teoretyczna, nr 2, s. 163–194.