Na krawędzi więziennej egzystencji – skazani „cwaniacy” w soczewce podkulturowego spojrzenia

• Authors: Przybyliński Sławomir

Title variants

EN

On the edge of prison existence – convicted “dodgers” in the lens of the subcultural look

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł traktuje o podkulturze więziennej jako pokątnym i destrukcyjnym zjawisku, które od wielu już lat notowane jest w rodzimych jednostkach penitencjarnych. Na tle tradycyjnie pojmowanego nieformalnego podziału więźniów („grypsujący”, „niegrypsujący”, „poszkodowany”) zaprezentowano obraz skazanych „cwaniaków”, którzy z racji swojej niewielkiej liczebności egzystują na krawędzi podkulturowego świata, czyniąc próby wkomponowania się w teraźniejsze i znacznie zmodyfikowane w ostatnich latach struktury podkulturowe, oparte przede wszystkim na finansowych zależnościach.

EN

The article deals with the prison subculture as a side and destructive phenomenon, which has been observed in our domestic penal institutions for years. Giving the background of a traditional categorization of prisoners (“belonging to a prison subculture”, “not belonging to a prison subculture”, “victims”), the article presents the picture of prisoners called “dodgers” who – as there are not many of them – exist on the edge of a subculture world, making attempts to become a part of the present, much more modified in recent years structures of subculture, which are based mainly on financial relationships.

Keywords

PL

zakład karny, podkultura więzienna, osadzeni „cwaniacy”

EN

prison, prison subculture, „dodgers” prisoners

• Publisher: Fundacja Pedagogium
• Journal: Resocjalizacja Polska
• Year: 2016
• Issue: 11/2016
• Pages: 39-50

Dates

published

2016-12-31

Contributors

author

Przybyliński Sławomir

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

References

• Bałandynowicz A., 2010, Dehumanizacja kary pozbawienia wolności, [w:] Niebanalny wymiar resocjalizacji penitencjarnej, (red.) Przybyliński S., Wydawnictwo Edukacyjne „Akapit”, Toruń.
• Braun K., 1975, Drugie życie wśród skazanych młodocianych, [w:] Negatywne przejawy podkultury więziennej – środki i sposoby przeciwdziałania. Materiały z Sympozjum […] w Popowie k. Warszawy w dniach 16–17 grudnia 1974 r., (oprac.) Braun K.i in., Warszawa.
• Brejtenbach G., 2003, Cwaniak to ma git życie, „Forum Penitencjarne”, nr 12.
• Ciosek M., 1996, Człowiek w obliczu izolacji więziennej, Wydawnictwo Stella Maris, Gdańsk.
• Dobromilska H., Dobromilski J., 1994, Dynamika i zakres zjawiska podkultury więziennej wśród skazanych recydywistów, a warunki odbywania kary pozbawienia wolności – na przykładzie Zakładu Karnego w Sztumie, [w:] Materiały (referaty, sprawozdania) z Konferencji nt. Podkultura więzienna w Aresztach Śledczych i w Zakładach Karnych. Kalisz 17–19 października 1994 r., Kalisz.
• Górski J., 1984, Podkultura więzienna a problem resocjalizacji skazanych, [w:] Problemy współczesnej penitencjarystyki w Polsce, t. 1, (red.) Hołyst B., Wydawnictwa Prawnicze, Warszawa.
• Kalisz T., 2013, Skazani szczególnie chronieni. Uwagi na tle problemu zapewnienia bezpieczeństwa osobistego skazanych w polskich jednostkach penitencjarnych, [w:] Postępowanie z wybranymi grupami skazanych w polskim systemie penitencjarnym. Aspekty prawne, (red.) Kwieciński A., Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Kornowski T., 1986, Problematyka podkultury więziennej w Zakładzie Karnym w Iławie (niepublikowane materiały wewnętrzne ZK Iława; maszynopis w archiwum autora), Iława.
• Kosewski M., 1985, Ludzie w sytuacjach pokusy i upokorzenia, „Wiedza Powszechna”, Warszawa.
• Loos J., 1933, Więzienia w Polsce. Cyfry i fakty, Warszawa.
• Machel H., 1995, Orientacja w funkcjonowaniu podkultury więziennej a skuteczność kierowania zakładem penitencjarnym, „Przegląd Więziennictwa Polskiego”, nr 9.
• Machel H., 2006, Sens i bezsens resocjalizacji penitencjarnej – casus polski. Studium penitencjarno-pedagogiczne, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Moczydłowski P., 1988, „Drugie życie” w instytucji totalnej, Uniwersytet Warszawski, Instytut Profilaktyki Społecznej i Resocjalizacji, Warszawa.
• Moczydłowski P., 2002, Drugie życie więzienia, Wydawnictwa Prawnicze, Warszawa.
• Przybyliński S., 2005, Podkultura więzienna – wielowymiarowość rzeczywistości penitencjarnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Rabinowicz L., 1933, Podstawy nauki o więziennictwie, Gebethner i Wolff, Warszawa.
• Szaszkiewicz M., 1997, Tajemnice grypserki, Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych, Kraków.
• Śliwowski J., 1975, Dyskusje, [w:] Negatywne przejawy podkultury więziennej – środki i sposoby przeciwdziałania. Materiały z Sympozjum […] w Popowie k. Warszawy w dniach 16–17 grudnia 1974 r., (oprac.) Braun K. i in., Warszawa.
• Wawszczyk W., Wawrzyniak L., Różański Z., 1994, Charakterystyka i struktura grup nieformalnych w zakładach penitencjarnych i Rejonowym Areszcie Śledczym w Katowicach, [w:] Materiały (referaty, sprawozdania) z Konferencji nt. Podkultura więzienna w Aresztach Śledczych i w Zakładach Karnych, Kalisz 17–19 października 1994 r., Kalisz.

Identifiers

ISSN

2081-3767

DOI

10.22432/pjsr.2016.11.04