Czy można pragnąć poznania Brahmana?

• Authors: Sajdek Paweł

Title variants

EN

Can the Cognition of Brahman be Desired?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Śankara nie zaczyna swojej Brahmasūtrabhāṣyi od komentarza do pierwszej sutry, co było zwykłą w takich przypadkach praktyką, lecz definiowania dwóch terminów: „nakładania” (adhyāsa) i „niewiedzy” (avidyā), poświęcając temu specjalny rozdział wstępny, znany powszechnie jako Adhyāsabhāṣya. Rodzi się pytanie – dlaczego uznał, że początkową sutrę musi poprzedzić dodatkowe wyjaśnienie? Pewne światło rzuca na to zagadnienie Bhāmatī, komentarz Vācaspatiego Miśry do Brahmasūtrabhāṣyi. W świetle advaity zwrot „pragnienie poznania Brahmana” (brahmajijñāsā) wydaje się na pierwszy rzut oka pozbawiona sensu. Stąd też wstępny komentarz jest wyjaśnieniem idei Brahamna obcej dla advaity.

EN

Śankara did not comment on the first sūtra in his Brahmasūtrabhāṣya, which was a common practice in such cases; rather, he started by defining two terms: ‘superimposition’ (adhyāsa) and ‘ignorance’ (avidyā), in a special introductory chapter known to a wider audience as Adhyāsabhāṣya. The question arises as to why he deemed it necessary to precede his commentary to the initial sūtra with these additional elucidations. Bhāmatī, Vācaspati Miśra’s commentary on Mahāsūtrabhāṣya, seems to shed some light on the problem. According to the doctrine of advaita, the phrase ‘desire to know Brahman’ (brahmajijñāsā) in the first sūtra seems prima facie to have no meaning. Thus, the introductory commentary is an explanation of an idea of Brahman which is foreign to advaita.

Keywords

PL

filozofia indyjska; Śankara; advaita; nakładanie; adhyāsa; Vācaspati

EN

Indian philosophy; Śankara; advaita; superimposition; adhyāsa; Vācaspati

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2018
• Issue: 56
• Pages: 39-50

Dates

published

2018-06

Contributors

author

Sajdek Paweł

• Pedagogical University of Krakow

References

• Apte V.M. (tłum.) (1960), Brahma-sūtra Shānkara-Bhāshya, Bombay.
• Chattopadhyaya S.K. (2000), The Philosophy of Sankar’s Advaita Vedanta, New Delhi.
• Complete Works of Śankaracharya (1910), t. I – Brahmasutra Bhashya, t. VII – Chandogya 2, t. XIV – Upadesasahasri, Samata Books, Madras.
• Grinshpon Y. (2010), Śaṅkara’s Multivocality and Secret Teaching, Leiden.
• Kudelska M. (tłum.) (1999), Upaniszady, Oficyna Literacka, Kraków.
• Sajdek P. (2001), Wedanta, [w:] Filozofia Wschodu, B. Szymańska (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: 117–152.
• Sajdek P. (2002), Śaṅkara – Tysiąc pouczeń (tłum. Upadeśasahasrī Gadyabandha 2), [w:] Filozofia Wschodu – wybór tekstów, M. Kudelska (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: 163–177.
• Sajdek P. (2008), Advaitavedānta – pogląd Maṇḍany, „Roczniki Filozoficzne” 56 (2): 233–254.
• Suryanarayana Sastri S.S., Kunhan Raja C. (red. i tłum.) (1933), The Bhāmatī of Vācaspati on Śaṅkara’s Brahmasūtrabhāṣya (Catussūtrī), Madras.

Notes

PL

Temat specjalny – Filozofia indyjska

EN

Special Topic – Indian Philosophy

Identifiers

DOI

10.13153/diam.1205