Aktualna sytuacja prawnoadministracyjna osób transpłciowych w Polsce. Wybrane problemy

• Authors: Podgórska-Rykała Joanna , Kępa Marcin

Title variants

EN

Current Legal and Administrative Situation of Transgender Persons in Poland. Selected Issues

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

This article analyses the current legal and administrative situation of transgender persons in Poland. Three particularly relevant acts of substantive administrative law in this context are analysed: the Civil Status Records Law, the Population Register Act, and the Identity Cards Act. The following research questions were posed: What is the impact of the provisions of the aforementioned acts on the status of natural persons covered by this law? Whether and when citizens are treated equally in this matter? And whether the protection of transgender persons in Poland is sufficient, in particular concerning civil status, which is a fundamental personal right. In addressing this issue, the dominant research theory is the legal-dogmatic approach. In addition, the authors employed the analysis of judicial decisions, expert literature, legal doctrine, and observation methods as auxiliary approaches.

Keywords

EN

administrative law; legal transformation; legal and administrative situation of transgender persons

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2024
• Issue: 5(184)
• Pages: 95–110

Contributors

author

Podgórska-Rykała Joanna

• Dr hab. Joanna Podgórska-Rykała, prof. UKEN University of the National Education Commission, Krakow, Poland Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Polska [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-5723-0363

author

Kępa Marcin

• Dr Marcin Kępa University of the National Education Commission, Krakow, Poland Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie, Polska [e-mail], https://orcid.org/0000-0001-8013-0734

References

• The resolution of the Supreme Court of 25 February 1978, case no. III CZP 100/77.
• The resolution of the Supreme Court of 22 June 1989, case no. III CZP 37/89.
• The resolution of the Supreme Court of 22 March 1991, case no. III CRN 28/91.
• The ruling of ECHR of 17 October 1986, complaint no. 9532/81.
• The ruling of ECHR of 25 March 1992, complaint no. 13343/87.
• The ruling of ECHR of 11 July 2002, complaint no. 28957/95.
• The ruling of the Constitutional Court of 24 October 1989, case no. K 6/89.
• The ruling of the Supreme Court of 10 January 2019, case no. II CSK 371/18.
• Boruta I., Równość kobiet i mężczyzn w pracy w świetle prawa Wspólnoty Europejskiej (Uniwersytet Łódzki, Łódź, 1996).
• Butler J., Gender Trouble. Feminism and the Subversion of Identity (Routledge, New York– London, 1999).
• Dybel P., Zagadka “drugiej płci” . Spory wokół różnicy seksualnej w psychoanalizie i w feminizmie (Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków, 2007).
• Falski J., ‘Ewolucja wykładni zasady równości w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego’,
• Państwo i Prawo, no. 1 (2000).
• Filar M., ‘Glosa do uchwały SN z dnia 22 czerwca 1989 r., III CZP 37/89’, Państwo i Prawo, no. 10 (1990).
• Filar M., ‘Prawne i społeczne aspekty transseksualizmu’, in M. Filar (ed.), Prawo a medycyna u progu XXI wieku. Sympozjum, Toruń 18–19 maja 1987 r. (Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Toruń, 1987).
• Filar M., ‘Prawne i społeczne aspekty transseksualizmu’, Państwo i Prawo, no. 7 (1987). Filar M., ‘Transseksualizm jako problem prawny’, Przegląd Sądowy, no. 1 (1996).
• Gajewska A., Hasło: feminizm (Wydawnictwo Poznańskie, Poznań, 2008). Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu (Liber, Warszawa, 2008).
• Gębarowska K., ‘“Kobiety” jako zbiorowy podmiot ruchu feministycznego w Polsce. Polemika z Partią Kobiet i Kongresem Kobiet Polskich’, in F. Pierzchalski, K. Smyczyńska,
• M.E. Szatlach, K. Gębarowska, Feminizm po polsku (Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa, 2011). Grabski B., Rachoń D., Czernkiewicz W. et al., ‘Recommendations of the Polish Sexological Society on medical care in transgender adults – position statement of the expert panel’, Psychiatria Polska, vol. 55, no. 3 (2021), <https://www.psychiatriapolska.pl/pdf-125785-81746?filename=Zalecenia%20Polskiego.pdf>.
• Ignatowicz J., ‘Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 września 1995 r., III CZP 118/95’, Orzecznictwo Sądów Polskich, no. 4 (1996).
• Kępa M., Podgórska-Rykała J., in M. Kępa, G. Krawiec, A. Nodżak, J. Podgórska-Rykała, Ustawa o dowodach osobistych. Komentarz (Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa, 2021).
• Kępa M., Podgórska-Rykała J., in M. Kępa, G. Krawiec, A. Nodżak, J. Podgórska-Rykała, Ustawa o ewidencji ludności. Komentarz (Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa, 2020).
• Leoński Z., Materialne prawo administracyjne (Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa, 2006).
• Lott B., Maluso D., ‘Gender Development: Social Learning’, in J. Worell (ed.), Encyclopedia of Women and Gender: Sex Similarities and Differences and the Impact of Society on Gender, vol. 1 (Academic Press, San Diego, CA, 2002).
• Łabno A., ‘Zasada równości i zakaz dyskryminacji’, in L. Wiśniewski (ed.), Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje w praktyce (Wydawnictwo Sejmowe: Kancelaria Sejmu, Warszawa, 2006).
• Łukasiewicz J.M., Prawne aspekty zmiany płci w wybranych państwach europejskich (Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, Warszawa, 2021).
• North D., Institutions, Institutional Change and Economic Performance (Cambridge University Press, Cambridge, 1990).
• Oniszczuk J., Równość: najpierwsza z zasad i orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego (Wydawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. Leona Koźmińskiego, Warszawa, 2004).
• Pacześniak A., Kobiety w Parlamencie Europejskim. Przełamywanie stereotypu płci w polityce (Wydawnictwo Alta 2, Wrocław, 2006).
• Pisuliński J., ‘Glosa do uchwały SN z dnia 22 czerwca 1989 r., III CZP 37/89’, Państwo i Prawo, no. 6 (1991).
• Podgórska-Rykała J., Polityka równości płci na szczeblu samorządowym (Oficyna Wydawnicza Humanitas, Sosnowiec, 2016).
• Postępowania w sprawach o ustalenie płci. Przewodnik dla sędziów i pełnomocników, Newsletter of the Commissioner for Human Rights, no. 2, Equal Treatment Rule. Law and Practice, no. 28 (Rzecznik Praw Obywatelskich, Warszawa 2020).
• Radwański Z., ‘Glosa do uchwały SN z dnia 22 czerwca 1989 r.’, Orzecznictwo Sądów Polskich, no. 2 (1991).
• Sadurski W., Teoria sprawiedliwości. Podstawowe zagadnienia (Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1988).
• Scruton R., The West and the Rest: Globalization and the Terrorist Threat (ISI Books, Wilmington, DE, 2002).
• Smyczyński T., Andrzejewski M., Prawo rodzinne i opiekuńcze (Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa, 2020).
• Ślęczka K., Feminizm. Ideologie i koncepcje społeczne współczesnego feminizmu (Książnica, Katowice, 1999).
• Wandowicz K., ‘Ewolucja zasady równości w prawie wspólnotowym’, in W. Bokajło, A. Pacześniak (eds), Równość w Unii Europejskiej. Teoria i praktyka (Wydawnictwo Alta 2, Wrocław, 2008).
• Zielińska E., ‘Prawo wobec kobiet. Refleksja w dwudziestą rocznicę kontraktu Okrągłego Stołu’, in K. Slany, J. Struzik, K. Wojnicka (eds), Gender w społeczeństwie polskim (Zakład Wydawniczy Nomos, Kraków, 2011).

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2024.256