PL
Cel: Celem artykułu jest prezentacja istniejących w świadomości księgowych profesjonalnych grup odniesienia, które stanowią źródło wartości, norm i ocen własnych zachowań księgowych. Metodyka/podejście badawcze: Badanie jakościowe przeprowadzono w formie wywia-dów pogłębionych z 38 księgowymi posiadającymi minimum trzyletni staż pracy w biurach rachunkowych lub na samodzielnych stanowiskach w przedsiębiorstwach. Wyniki: Opinie respondentów wskazują na równoczesne występowanie trzech płaszczyzn, które stanowią podstawę identyfikacji profesjonalnych grup odniesienia: pozytywnego i negatywnego, grupa starszych (doświadczonych) i młodszych (niedoświadczonych) księ-gowych oraz odmienne postrzeganie księgowych pracujących w biurach rachunkowych i zatrudnionych w działach księgowości w przedsiębiorstwach samodzielnie prowadzących rachunkowość. Zidentyfikowane grupy odniesienia mają jednocześnie charakter normatywny i porównawczy, choć aspekt normatywny zdaje się dominować. Ograniczenia/implikacje badawcze: Ograniczenia badania wynikają z zastosowanej meto-dy (badanie jakościowe) oraz z charakterystyk respondentów, którymi byli księgowi pracujący w Polsce. Ponadto, identyfikacja grup odniesienia była prowadzona jedynie pod kątem profesjo-nalnych grup odniesienia, z pominięciem szerzej rozumianych społecznych grup odniesienia. Oryginalność/wartość: w artykule opisano pierwsze badanie, którego celem jest identy-fikacja grup odniesienia wśród księgowych, co otwiera kolejny wymiar badania zachowań księgowych w ramach nurtu behawioralnego badań w rachunkowości.
EN
Purpose: The purpose of the study is to present professional reference groups that exist in accountants' minds. These groups are the source of values, norms, and behaviours. Methodology/approach: The qualitative research was conducted in the form of in-depth interviews with 38 accountants with at least three years of professional experience in account-ing offices or who were in charge of preparing financial information in non-financial entities. Findings: The respondents' opinions indicate the presence of three dimensions that consti-tute the basis for identifying the professional reference groups: 1) positive and negative, 2) a group of older (more experienced) and younger (less experienced) accountants, and 3) different perceptions of accountants who work in accounting service offices and those employed in accounting departments in non-financial entities. The identified reference groups are both normative and comparative, although the normative aspect seems to dominate. Research limitations/implications: Limitations of the study result from the method used (qualitative research) and the characteristics of the respondents, who were account-ants working in Poland. Moreover, the reference groups were identified only in terms of professional reference groups, disregarding broader social reference groups. Originality/value: The article describes the first study to identify reference groups among accountants, which opens a new dimension to behavioral research in accounting.