ChatGPT w rachunkowości – systematyczny przegląd literatury

• Authors: Łazarowicz Edyta , Wachowicz Anna

Title variants

EN

ChatGPT in accounting – a systematic literature review

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel: Celem artykułu jest określenie możliwości wykorzystania ChatGPT w rachunkowości oraz wskazanie korzyści i zagrożeń z tym związanych. Metodyka/podejście badawcze: Wykorzystano systematyczny przegląd literatury obejmujący 17 spośród 137 artykułów zawartych w bazach EBSCO, Web of Science i Scopus oraz w przeglądarce Google Scholar. Wyniki: W obszarze edukacji rachunkowości dostrzega się duży potencjał ChatGPT, podkreślając jednocześnie, że nie zastąpi on dobrych nauczycieli, którzy będą potrafili uczyć studentów także krytycznego myślenia. W obszarze praktyki rachunkowości dostrzega się przydatność ChatGPT jako asystenta księgowego, lecz równolegle zwraca się uwagę na jego ograniczoną wiedzę, możliwe błędy i nieumiejętność profesjonalnego osądu. W obszarze nauki rachunkowości korzystanie z ChatGPT ułatwia prowadzenie badań, jednak z drugiej strony powoduje narastanie problemów związanych z etyką i jakością prac naukowych. Ograniczenia badawcze: Przegląd literatury ograniczono do artykułów w języku angielskim prezentujących badania empiryczne. Pominięto artykuły przeglądowe, książki oraz materiały konferencyjne. Oryginalność/wartość: Według wiedzy autorek jest to pierwszy w literaturze polskiej przegląd badań empirycznych z zakresu stosowania ChatGPT w rachunkowości. Zaprezentowano w nim różne przykłady stosowania ChatGPT w edukacji, praktyce i nauce rachunkowości oraz korzyści i zagrożenia z tym związane. Ponadto przedstawiono możliwe kierunki dalszych badań.

EN

Purpose: The purpose of the paper is to determine the possibilities of using ChatGPT in accounting and to identify the benefits and risks involved. Methodology/approach: A systematic literature review of 17 of the 137 articles from the EBSCO, Web of Science and Scopus databases, as well as Google Scholar, was conducted. Findings: In accounting education, the great potential of ChatGPT is recognised while stressing that it is no substitute for good teachers who can also teach students to think critically. In accounting practice, the usefulness of ChatGPT as an accounting assistant is recognised. At the same time, however, attention is drawn to its limited knowledge, possible errors, and its inability to apply professional judgement. In accounting science, the use of ChatGPT facilitates research, although it also raises problems related to ethics and the quality of scientific research. Research limitations: The literature review was limited to articles in English that present empirical research. Review articles, books, and conference proceedings were excluded. Originality/value: To the best of the authors’ knowledge, this is the first review in the Polish literature of empirical research on the use of ChatGPT in accounting. It presents various examples of the use of ChatGPT in accounting education, practice and science, as well as its benefits and risks. In addition, possible directions for further research are presented

Keywords

PL

ChatGPT; rachunkowość; edukacja; praktyka; nauka

EN

ChatGPT; accounting; education; practice; science

• Publisher: Stowarzyszenie Księgowych w Polsce
• Journal: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Year: 2025
• Issue: 49(3)
• Pages: 123-145

Contributors

author

Łazarowicz Edyta

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Kolegium Zarządzania i Finansów, Instytut Rachunkowości

author

Wachowicz Anna

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Kolegium Zarządzania i Finansów, Instytut Rachunkowości

References

• Abeysekera I. (2024), ChatGPT and academia on accounting assessments, „Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity”, 10 (1), s. 1–10; https://doi.org/10.1016/j.joitmc.2024.100213.
• Adamczak M. (2024), Naukowcy, wydawcy i bibliotekarze w nowej grze z ChatGPT i generatywną sztuczną inteligencją (GAI), „Biuletyn EBIB”, 2 (213), s. 1–15.
• Albuquerque F., Gomes dos Santos P. (2024a), Can ChatGPT Be a Certified Accountant? Assessing the Responses of ChatGPT for the Professional Access Exam in Portugal, „Administrative Sciences”, 14 (152), s. 1–15; https://doi.org/10.3390/admsci14070152.
• Albuquerque F., Gomes dos Santos P. (2024b), Exploring ChatGPT’s capabilities in solving accounting standards problems: the case of IAS 37, „Cogent Education”, 11 (1), s. 1–25; https://doi.org/10.1080/2331186X.2024.2412492.
• Almufadda G., Almezeini N.A. (2022), Artificial intelligence applications in the auditing profession: a literature review, „Journal of Emerging Technologies in Accounting”, 19 (2), s. 29–42; https://doi.org/10.2308/JETA-2020-083.
• Alshurafat H., Al Shbail M.O., Hamdan A., Al-Dmour A., Ensour W. (2024), Factors affecting accounting students’ misuse of chatgpt: an application of the fraud triangle theory, „Journal of Financial Reporting and Accounting”, 22 (2), s. 274–288; https://doi.org/10.1108/JFRA-04-2023-0182.
• Bulău C.M., Mustatea A.O., Matei M. (2024), Can artificial intelligence (AI) become an active assistant to the finance, audit, and accounting functions? A credit control data analysis approach, „Acta Universitatis Danubius. OEconomica”, 20 (4), s. 109–126.
• Cabała P., Kwiatkowska K., Woźniak K., Zakrzewska M. (2023), Opinie studentów wobec możliwości i ograniczeń wykorzystania systemu ChatGPT, „e-mentor”, 5 (102), s. 48–56; https://doi.org/10.15219/em102.1638.
• Cheng X., Dunn R., Holt T., Inger K., Jenkins J.G., Jones J., Long J.H., Loraas T., Mathis M., Stanley J., Wood D.A. (2024), Artificial intelligence’s capabilities, limitations, and impact on accounting education: Investigating ChatGPT’s performance on educational accounting cases, „Issues in Accounting Education”, 39 (2), s. 23–47; https://doi.org/10.2308/ISSUES-2023-032.
• De Freitas M.M., Sallaberry J.D., de Jesus Silva T.B. (2024), Application of Chatgpt 4.0 for solving accounting problems, „The Journal of Globalization, Competitiveness, and Governability”, 18 (2), s. 49–64; https://doi.org/10.58416/GCG.2024.V18.N2.03.
• Dong M.M., Stratopoulos T.C., Wang V.X. (2024), A scoping review of ChatGPT research in accounting and finance, „International Journal of Accounting Information Systems”, 55, s. 1–29; https://doi.org/10.1016/j.accinf.2024.100715.
• Du Toit E. (2024), Can artificial intelligence produce a convincing accounting research article?, „Accounting Research Journal”, 37 (4), s. 365–380; https://doi.org/10.1108/ARJ-04-2023-0105.
• Eulerich M., Sanatizadeh A., Vakilzadeh H., Wood D.A. (2024), Is it all hype? ChatGPT’s performance and disruptive potential in the accounting and auditing industries, „Review of Accounting Studies”, 29 (3), s. 2318–2349; https://doi.org/10.1007/s11142-024-09833-9.
• Gadacz T. (2023), Uniwersytet w czasach bezmyślności, „Er(r)go. Teoria-Literatura-Kultura”, 47 (2), s. 33–43; https://doi.org/10.31261/errgo.14754.
• Hensel P. (2020), Systematyczny przegląd literatury w naukach o zarządzaniu i jakości, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Karmańska A., Łazarowicz E. (2024a), Mechanizmy ładu korporacyjnego a jakość sprawozdawczości ze zrównoważonego rozwoju – wyniki systematycznego przeglądu literatury, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 48 (3), s. 69–90; https://doi.org/10.5604/01.3001.0054.7257.
• Karmańska A., Łazarowicz E. (2024b), Mitygowanie subiektywizmu poznawczego przeglądu literatury AI oraz „mały eksperyment” w badaniu relacji ładu korporacyjnego i jakości sprawozdawczości ESG, [w:] Wielgórska-Leszczyńska J., Matusewicz M. (red.), Wyzwania dla ekonomii, finansów i zarządzania w kontekście gospodarki, AI i ESG, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa, s. 97–114.
• Klimas P., Stańczyk S., Sachpazidu-Wójcicka K. (2020), Metodyka systematycznego przeglądu literatury – wyzwania selekcji a posteriori podczas tworzenia bazy literatury, [w:] Sopińska A., Modliński A. (red.), Współczesne zarządzanie. Koncepcje i wyzwania, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa, s. 39–52.
• Kureljusic M., Karger E. (2023), Forecasting in financial accounting with artificial intelligence–A systematic literature review and future research agenda, „Journal of Applied Accounting Research”, 25 (1), s. 81–104; https://doi.org/10.1108/JAAR-06-2022-0146.
• Kurt Y. (2023), Digital transformation in accounting and auditing: Insights from the ChatGPT example, „Igdir University Journal of Economics and Administrative Sciences, 10, s. 11–22; https://doi.org/10.58618/igdiriibf.1296543.
• Li W., Liu W., Deng M., Liu X., Feng L. (2025), The impact of large language models on accounting and future application scenarios, „Journal of Accounting Literature”, s. 1–15; https://doi.org/10.1108/JAL-12-2024-0357.
• Łada M., Haslam J., Bilal (2023), Towards the intelligent automation of accounting research: systemized literature reviews, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 47 (4), s. 155–171; https://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0054.0888.
• Łada M., Martinek-Jaguszewska K. (2023), Autonomizacja procesów rachunkowości, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 47 (3), s. 95–111; http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0053.7697.
• Macuda M., Zdravković S. (2024), Les applications et les défis de ChatGPT en comptabilité: Une revue de la literature, „La Revue Internationale des Économistes de Langue Française”, 9 (1), s. 252–276; https://doi.org/10.18559/RIELF.2024.1.1644.
• Maruszewska E.W., Ziemba E.W., Grabara D., Renik K. (2024), The determinants of ChatGPT usage among accounting students: the role of habit, social influence, and facilitating conditions, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 48 (3), s. 215–232; https://doi.org/10.5604/01.3001.0054.7264.
• Mierzejewska M., Klimczak K. (2024), Sztuczna inteligencja w rachunkowości – możliwości i perspektywy implementacji, [w:] Wielgórska-Leszczyńska J., Matusewicz M. (red.), Wyzwania dla ekonomii, finansów i zarządzania w kontekście gospodarki, AI i ESG, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa, s. 177–189.
• Shchyrba I., Savitskaya M., Fursa T., Yeremіan O., Ostropolska Y. (2024), Management Accounting: The Latest Technologies, Chatgpt Capabilities, „Financial and Credit Activity: Problems of Theory and Practice, 1 (54), s. 160–172; https://doi.org/10.55643/fcaptp.1.54.2024.4307.
• Stępień B. (2023), Wstęp, [w:] Stępień B. (red.), Systematyczny przegląd literatury w naukach ekonomicznych. Metodyka, przykłady, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań, s. 9–10.
• Street D., Wilck J. (2023), “Let’s Have a Chat:” Applying ChatGPT and Other Large Language Models to the Practice of Forensic Accounting, „Journal of Forensic and Investigative Accounting”, 15 (2), s. 158–191.
• Sundkvist C.H., Kulset E. M. (2024), Teaching accounting in the era of ChatGPT–The student perspective, „Journal of Accounting Education”, 69, s. 1–16; https://doi.org/10.1016/j.jaccedu.2024.100932.
• Szrajnert R. (2022), Heurystyki i błędy poznawcze w codziennej pracy z perspektywy zarządzania marketingiem w przedsiębiorstwie, „Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie”, 47, s. 80–90, https://doi.org/10.17512/znpcz.2022.3.06.
• Voshaar J., Wecks J.O., Plate B.J., Zimmermann J. (2025), Tackling professorial expert bias: The role of ChatGPT in simplifying financial accounting exam texts, „Issues in Accounting Education”, 40 (1), s. 93–123; https://doi.org/10.2308/ISSUES-2023-091.
• Wood D.A., Achhpilia M.P., Adams M.T., Aghazadeh S., Akinyele K., Akpan M., Allee K.D., Allen A.M., Almer E.D., Ames D. i in. (2023), The ChatGPT artificial intelligence chatbot: How well does it answer accounting assessment questions? „Issues in Accounting Education”, 38 (4), s. 81–108; https://doi.org/10.2308/ISSUES-2023-013.
• Wutzler J. (2024), Outsmarting Artificial Intelligence in the Classroom—Incorporating Large Language Model-Based Chatbots into Teaching, „Issues in Accounting Education”, 39 (4), s. 183–206; https://doi.org/10.2308/ISSUES-2023-064.
• https://cyfrowa.rp.pl/technologie/art41709991-po-ktore-boty-ai-siegamy-najczesciej-kroljest-jeden-ale-trwa-walka-o-podium (dostęp 22.01.2025).